Wie is de gezaghebbende ouder in co-ouderschap?

Co-ouderschap is een vorm van ouderschap die steeds vaker voorkomt, met name na een scheiding. Het houdt in dat beide ouders, ook al wonen ze niet meer samen, gezamenlijk verantwoordelijk blijven voor de opvoeding van hun kinderen. Dit artikel geeft een overzicht van de verschillende aspecten van co-ouderschap en ouderlijk gezag, gebaseerd op beschikbare informatie. Het doet verslag van de rechten en plichten van ouders, de praktijk van co-ouderschap en de rol van de gezaghebbende ouder.

Wat houdt co-ouderschap in?

Co-ouderschap verwijst naar een zorgregeling waarbij beide ouders de feitelijke verzorging en opvoeding van hun kind(eren) ongeveer gelijk verdelen. Bij co-ouderschap verblijft het kind na een scheiding afwisselend bij een van de ouders. Hoe deze verdeling precies wordt ingevuld kan verschillen. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk dat de kinderen gedurende een week om en om bij een van de ouders verblijven, dat er halverwege de week wordt gewisseld, of dat de kind(eren) de even- en oneven weken wisselen. Om van co-ouderschap te spreken is het van belang dat het kind(eren) minimaal 156 dagen van elk kalenderjaar bij beide ouders doorbrengt.

Co-ouderschap is geen officieel erkende vorm in de wet, maar het is in de praktijk vaak het geval dat ouders samen het ouderlijk gezag voeren. Dit houdt in dat beide ouders belangrijke beslissingen nemen over de opvoeding van hun kind. Het is belangrijk dat ouders hierover goed overleg hebben, zodat er geen conflicten ontstaan. In sommige gevallen kiezen ouders voor een zogenaamde meegroei-verblijfsregeling, waarbij de verdeling van de tijd mee groeit met de leeftijd van het kind, met speciale aandacht voor de hechting van jonge kinderen aan de moeder.

Bij co-ouderschap hebben beide ouders gezamenlijk het ouderlijk gezag. Dit betekent dat ze samen beslissingen nemen over belangrijke zaken betreffende hun kind. De biologische moeder heeft door de geboorte van het kind automatisch het gezag. De vader of partner krijgt dit niet automatisch. Als vader of partner kunt u het kind erkennen. Door erkenning krijgt u meestal gezamenlijk ouderlijk gezag.

Een vader heeft in de meeste gevallen evenveel rechten als de moeder. De moeder kan niet zomaar het gezag van de vader weigeren. Indien de moeder niet wil dat de vader via toestemming het gezag over het kind verkrijgt, kan de moeder weigeren deze toestemming te verlenen. De vader heeft in dit geval enkel nog de mogelijkheid om het gezag te verkrijgen via de rechter.

Wat zijn de rechten en plichten van ouders bij co-ouderschap?

Beide ouders hebben bij een co-ouderschap gelijke rechten en plichten. Beslissingen over de dagelijkse zorg en opvoeding worden in overleg gemaakt. Dit vereist niet alleen een goede samenwerking en duidelijke afspraken tussen ouders, ook de bereidheid tot een goede onderlinge communicatie speelt hierbij een belangrijke rol.

Ouders moeten samen beslissen over bijvoorbeeld schoolkeuze en opvoedingskwesties. Ook moeten ouders samen zorgen dat formele zaken goed geregeld worden. Denk bijvoorbeeld aan bijzondere uitgaven of verplichtingen voor het kind, inschrijving bij de gemeente en het aanvragen van een paspoort of visum.

Bij co-ouderschap is het belangrijk om richtlijnen in de opvoeding van je kind(eren) vast te leggen. Tegelijkertijd is iedere ouder verantwoordelijk voor de gang van zaken in haar/zijn eigen huis. Bij een aantal specifieke onderwerpen is het juist belangrijk om beiden dezelfde afspraken met je kind te kunnen maken. Zo probeer je ‘maar van mama of papa mag het wel’-situaties en discussies te voorkomen.

Wat zijn de kosten bij co-ouderschap?

Kleding en omgang
Indirect komen de kosten van kleding voor de kinderen voor rekening van beide ouders. De niet-verzorgende ouder betaalt zijn/haar bijdrage daarin immers door middel van kinderalimentatie.

Wie krijgt kindgebonden budget bij co-ouderschap?
De Belastingdienst betaalt het kindgebonden budget maar aan één ouder en dat is degene die de (hoofd)aanvrager is van de kinderbijslag. Degene die het laagste inkomen heeft, krijgt meestal een hoger kindgebonden budget.

Is alimentatie verplicht bij co-ouderschap?
Ook bij co-ouderschap is er sprake van kinderalimentatie. Degene met het hoogste inkomen zal nog altijd een bijdrage moeten betalen aan degene met het laagste inkomen. Dit om de financiële situaties bij beide ouders zo min mogelijk te laten verschillen.

Wat zijn de praktische aspecten van co-ouderschap?

Bij co-ouderschap is jullie kind evenveel bij jou als bij je (ex-)partner. De verdeling van jullie kind bij co-ouderschap kan op twee manieren: - Jullie kind is de helft van de week bij jou en de andere helft bij je (ex-)partner. - Jullie kind is de ene week bij jou en de andere week bij je (ex-)partner.

Jullie kunnen zelf kiezen hoe jullie de dagen willen verdelen. Let er wel op dat jullie rekening houden met het belang van jullie kind. Over het algemeen ervaren kinderen veel wisselen van huis per week als onprettig.

Wat is het verschil tussen co-ouderschap en andere vormen van ouderschap?

Bij een omgangsregeling is er sprake van eenhoofdig gezag (gezag door een van jullie) en bij een zorgregeling hebben jullie beiden gezag. Bij co-ouderschap is er sprake van een zorgregeling waarin jullie de zorg en omgang met jullie kind gelijk verdelen. Maar tegelijkertijd kun je in een zorgregeling ook een ongelijke verdeling maken en lijkt die in de praktijk meer op een omgangsregeling qua omgang. Het grootste verschil is dat beide ouders bij een zorgregeling belangrijke beslissingen mogen maken en bij een omgangsregeling alleen de ouder met gezag.

Wat is een ouderschapsplan en waarom is het belangrijk?

Een ouderschapsplan is wettelijk verplicht bij een scheiding als er minderjarige kinderen in het spel zijn. Maar óók bij co-ouderschap zonder huwelijk of geregistreerd partnerschap is het cruciaal. Denk aan: - Hoe verdeel je de zorg- en opvoedingstaken? - Wie beslist over school, medische zorg of vakanties? - Hoe regel je de financiële bijdrage? - Hoe ga je om met feestdagen, verjaardagen en vakanties? - Wat als één ouder wil verhuizen? - Hoe informeer je elkaar over belangrijke gebeurtenissen?

Een goed ouderschapsplan voorkomt misverstanden, juridische procedures én stress voor het kind.

Wat als de communicatie vastloopt?

Bij co-ouderschap is het belangrijk dat ouders goed met elkaar kunnen communiceren. Als dit niet lukt, kan een onafhankelijke derde persoon betrokken zijn die het contact tussen ouders ondersteunt. Bijvoorbeeld als er belangrijke beslissingen over het kind gemaakt moeten worden. Dit wordt een bemiddelaar genoemd. Ook als ouders het niet eens worden over het ouderschapsplan, kan een bemiddelaar helpen om een rechtszaak te voorkomen. Deze bemiddelaar kan door ouders zelf gekozen worden. Vaak is dit een mediator of sociaal werker.

Conclusie

Co-ouderschap is een vorm van ouderschap waarin beide ouders gezamenlijk verantwoordelijk blijven voor de opvoeding van hun kinderen. De gezaghebbende ouder heeft hierin dezelfde rechten en plichten als de andere ouder. Het is belangrijk dat ouders goed overleg hebben en duidelijke afspraken maken. Een goed ouderschapsplan helpt om conflicten te voorkomen en de opvoeding van het kind te waarborgen. Bij onenigheid kan een bemiddelaar helpen om een oplossing te vinden.

Wie is de gezaghebbende ouder in co-ouderschap?

Wat houdt co-ouderschap in?