Puppy opvoeden: Tips, ervaringen en aanpak
juli 11, 2025
De wet juridisch ouderschap vrouwelijke partner van de moeder, ook wel bekend als de Duomoederwet, is in werking getreden op 1 april 2014. Deze wet is bedoeld om de positie van kinderen die in lesbische relaties geboren worden, zo veel mogelijk gelijk te stellen aan die van kinderen die in heteroseksuele relaties geboren worden. De wet stelt de vrouwelijke partner van de moeder, de zogenaamde duomoeder, in staat om juridisch ouder te worden zonder dat daarvoor een gerechtelijke procedure nodig is. Dit heeft gevolgen voor onder meer het gezag over het kind, de naam en nationaliteit en voor het erfrecht. Hiermee wordt naast het biologisch ouderschap ook het sociale ouderschap als grondslag voor familierechtelijke betrekkingen geïntroduceerd. Dit is van belang om beter aansluitend te zijn bij de feitelijke verzorgings- en opvoedings situatie van het kind.
Wat is de Duomoederwet?
De Duomoederwet, ook wel de wet “Juridisch ouderschap vrouwelijke partner van moeder”, regelt dat de vrouwelijke partner van de moeder, de zogenaamde duomoeder, de juridisch ouder van een kind kan worden zonder dat daarvoor een gerechtelijke procedure nodig is. Het juridisch ouderschap heeft gevolgen voor onder meer het gezag over het kind, de naam en nationaliteit en voor het erfrecht. Hiermee wordt naast (het vermoeden van) het biologisch ouderschap ook het sociale ouderschap grond voor een familierechtelijke betrekkingen. Zo wordt beter aangesloten bij de feitelijke verzorgings- en opvoedingssituatie van het kind.
De wet is bedoeld om de positie van kinderen die in lesbische relaties geboren worden, zo veel mogelijk gelijk aan die van kinderen die in heteroseksuele relaties geboren worden. Dit is belangrijk omdat de wet de juridische positie van kinderen die in lesbische relaties geboren worden verbeterd. De wet stelt de vrouwelijke partner van de moeder in staat om juridisch ouder te worden zonder dat daarvoor een gerechtelijke procedure nodig is. Dit is van belang voor de feitelijke verzorgings- en opvoedings situatie van het kind.
Hoe ontstaat het juridisch ouderschap van de duomoeder?
Het moederschap van de duomoeder ontstaat van rechtswege als de duomoeder is gehuwd met de moeder van het kind en duidelijk is dat de biologische vader van het kind geen rol zal spelen in zijn verzorging en opvoeding. In alle andere gevallen kan de duomoeder het kind erkennen. De mogelijkheid om de rechter te verzoeken om vervangende toestemming voor erkenning wordt uitgebreid tot de zaaddonor die in een nauwe persoonlijke betrekking staat tot het kind. De duomoeder die als levensgezel heeft ingestemd met een daad die de verwekking van het kind tot gevolg kan hebben gehad, wordt gelijk gesteld aan de mannelijke levensgezel. Dit betekent dat het moederschap van deze duomoeder gerechtelijk kan worden vastgesteld en dat zij alimentatieplichtig is jegens het kind.
De rol van de zaaddonor
Indien de zaaddonor het kind ook zou willen erkennen, maar daarvoor geen toestemming krijgt van de biologische moeder, dan kan hij de rechter verzoeken om vervangende toestemming te verlenen voor erkenning. Dit verzoek kan slechts succesvol zijn, indien de donor in een nauwe persoonlijke betrekking staat tot het kind. De wet stelt de zaaddonor in staat om de rechter te verzoeken om vervangende toestemming voor erkenning, mits hij in een nauwe persoonlijke betrekking staat tot het kind.
De wetgeving rond lesbische ouderschap
De wet bepaalt dat de biologische moeder altijd de juridisch ouder is. Er was echter nog niets geregeld voor de duomoeder. Die had van rechtswege geen gezag. Daarin is verandering gekomen. Of de meemoeder van rechtswege ook juridische ouder met gezag is, hangt af van de volgende strikte voorwaarden: ten eerste moeten de twee vrouwen getrouwd zijn of geregistreerde partners zijn. Samenwoners met een (notarieel) samenlevingscontract vallen hier dus buiten. Ten tweede moet het kind of de kinderen zijn verwekt met het zaad van een aanvankelijk anonieme donor, afkomstig van een in Nederland erkende fertiliteitskliniek. Is de donor een bekende van de moeders dan wordt de meemoeder niet van rechtswege de juridische ouder. Daarover hieronder meer.
De juridische positie van kinderen geboren in lesbische relaties
De juridische positie van kinderen geboren in lesbische relaties zijn door de nieuwe wet vrijwel gelijk aan die van kinderen die in heteroseksuele relaties worden geboren. Het moederschap van de duomoeder ontstaat van rechtswege als de duomoeder is gehuwd of een geregistreerd partnerschap heeft met de biologische moeder. Er moet dan sprake zijn van een anonieme donor. In alle andere gevallen kan de duomoeder het kind erkennen, met toestemming van de biologische moeder. De wet stelt de duomoeder in staat om het kind te erkennen, mits de biologische moeder toestemming geeft.
De rol van de biologische moeder
De biologische moeder is altijd de juridisch ouder van het kind. Daarnaast kan een moeder ook juridisch ouder worden door (stief)adoptie. Bij duomoeders kan de vrouwelijke partner van de moeder het kind tot slot ook erkennen. Een voorwaarde is dat het kind niet reeds erkend is. De wet stelt de duomoeder in staat om het kind te erkennen, mits de biologische moeder toestemming geeft.
De rol van de rechter
De rechter speelt een belangrijke rol in het juridisch ouderschap van de duomoeder. De rechter kan het moederschap van de duomoeder gerechtelijk vaststellen, mits zij als levensgezel heeft ingestemd met een daad die de verwekking van het kind tot gevolg kan hebben gehad. De rechter kan ook de mogelijkheid tot het verzoek om vervangende toestemming voor erkenning uitbreiden tot de zaaddonor die in een nauwe persoonlijke betrekking staat tot het kind.
De gevolgen van de wet
De wet heeft gevolgen voor onder meer het gezag over het kind, de naam en nationaliteit en voor het erfrecht. Hiermee wordt naast (het vermoeden van) het biologisch ouderschap ook het sociale ouderschap grond voor een familierechtelijke betrekkingen. Zo wordt beter aangesloten bij de feitelijke verzorgings- en opvoedingssituatie van het kind.
De positie van kinderen in lesbische relaties
De positie van kinderen geboren in lesbische relaties zijn door de nieuwe wet vrijwel gelijk aan die van kinderen die in heteroseksuele relaties worden geboren. De wet stelt de vrouwelijke partner van de moeder in staat om juridisch ouder te worden zonder dat daarvoor een gerechtelijke procedure nodig is. Dit is van belang voor de feitelijke verzorgings- en opvoedings situatie van het kind.
De rol van de biologische vader
De biologische vader en de duomoeder staan door de enkele geboorte van een kind niet in familierechtelijke betrekking tot het kind. Onder de huidige wetgeving zijn er wel diverse mogelijkheden om de afstammingsband te vestigen en zo nodig een verzoek hiertoe aan de rechter voor te leggen.
De rol van de donor
De zaaddonor speelt een belangrijke rol in het juridisch ouderschap van de duomoeder. De wet stelt de zaaddonor in staat om de rechter te verzoeken om vervangende toestemming voor erkenning, mits hij in een nauwe persoonlijke betrekking staat tot het kind. De wet bepaalt dat de zaaddonor in een nauwe persoonlijke betrekking staat tot het kind, mits hij de rechter verzoekt om vervangende toestemming voor erkenning.
De rol van de rechter in het juridisch ouderschap
De rechter speelt een belangrijke rol in het juridisch ouderschap van de duomoeder. De rechter kan het moederschap van de duomoeder gerechtelijk vaststellen, mits zij als levensgezel heeft ingestemd met een daad die de verwekking van het kind tot gevolg kan hebben gehad. De rechter kan ook de mogelijkheid tot het verzoek om vervangende toestemming voor erkenning uitbreiden tot de zaaddonor die in een nauwe persoonlijke betrekking staat tot het kind.
Conclusie
De wet juridisch ouderschap vrouwelijke partner van de moeder is een belangrijke wet die de positie van kinderen die in lesbische relaties geboren worden, zo veel mogelijk gelijk maakt aan die van kinderen die in heteroseksuele relaties geboren worden. De wet stelt de vrouwelijke partner van de moeder in staat om juridisch ouder te worden zonder dat daarvoor een gerechtelijke procedure nodig is. Hiermee wordt naast (het vermoeden van) het biologisch ouderschap ook het sociale ouderschap grond voor een familierechtelijke betrekkingen. Dit is van belang om beter aansluitend te zijn bij de feitelijke verzorgings- en opvoedings situatie van het kind. De wet heeft gevolgen voor onder meer het gezag over het kind, de naam en nationaliteit en voor het erfrecht.
Bronnen
- https://www.moene.nl/wet-duomoeders-in-werking/
- https://www.reynaerdeadvocaten.nl/specialisatie/familierecht/lesbisch-ouder/
- https://notariskluitenberg.nl/kinderen-volwassenen/juridisch-ouderschap-duomoeder/
- https://www.eerstekamer.nl/wetsvoorstel/33032juridischouderschap
- https://www.eerstekamer.nl/wetsvoorstel/33032juridischouderschap?df1=vgi8gqaw8fs6
- https://www.njb.nl/wetgeving/staatsbladen/lesbisch-ouderschap/
- https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-33032-3.html
- https://appelman.nl/blog/personen-en-familierecht/wanneer-ben-je-volgens-de-wet-juridisch-ouder/
- https://notarissen.tv/juridisch-ouderschap-vrouwelijke-partner-moeder/
- https://www.senat.nl/9370000/1/j9vvkfvj6b325az/vixyhtf6nuoo
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
