Co-ouderschap: Verantwoordelijkheden, rechten en praktische overwegingen

Co-ouderschap is in de hedendaagse familierechtspraktijk een veelvoorkomende vorm van opvoedingsregeling na een scheiding. Het betreft een vorm van gezamenlijke verantwoordelijkheid van ouders voor hun kinderen, waarbij de kinderen gelijkmatig worden verdeeld tussen de ouders. Hoewel het begrip co-ouderschap vaak verward wordt met het gezamenlijke ouderlijk gezag, is het in feite een regeling die gericht is op de praktische verdeling van de zorg en het verblijf van het kind. In dit artikel worden de rechten, plichten en praktische overwegingen bij co-ouderschap uitgebreid behandeld, gebaseerd op de beschikbare bronnen.

Wat houdt co-ouderschap precies in?

Co-ouderschap verwijst naar een situatie waarin beide ouders de feitelijke verzorging en opvoeding van hun kind(eren) ongeveer gelijk verdelen. Dit betekent dat het kind na een scheiding afwisselend bij een van de ouders verblijft. De verdeling kan variëren, zoals een wissel van de week of een gelijke verdeling van de dagen. Om van co-ouderschap te spreken, is het van belang dat het kind minstens 156 dagen van elk kalenderjaar bij beide ouders doorbrengt. Dit is een essentieel criterium dat in de wet is vastgelegd.

In de praktijk kan co-ouderschap worden gerealiseerd via verschillende regelingen. Zo is het mogelijk dat de kinderen gedurende een week om en om bij een van de ouders verblijven, of dat de even- en oneven weken worden gewisseld. De keuze voor een bepaalde regeling hangt af van de situatie van de ouders, de wensen van het kind en de omstandigheden van de omgeving.

Wetgeving rondom co-ouderschap

De wetgeving rondom co-ouderschap is in het bijzonder vastgelegd in de Wet tot het bevoorrechten van een gelijkmatig verdeelde huisvesting van het kind van wie de ouders gescheiden zijn en tot regeling van de gedwongen tenuitvoerlegging inzake huisvesting. Deze wet is van kracht sinds 18 juli 2006. Hierin wordt aangegeven dat de rechter bij een verzoek van minstens één ouder de mogelijkheid moet onderzoeken om de huisvesting van het kind op een gelijkmatige manier tussen de ouders vast te leggen. Dit is van belang voor de belangen van het kind, waarbij het belang van het kind voorop moet staan.

De wet stelt ook vast dat de rechter bij een gebrek aan overeenstemming tussen de ouders kan afwijken van de regel van gelijkmatige huisvesting. Dit betekent dat de rechter in bepaalde gevallen ook een ongelijke verdeling kan vaststellen, mits dit in het belang van het kind is. Daarnaast wordt er ook aandacht besteed aan de verantwoordelijkheid van de ouders om het belang van het kind in de gaten te houden.

Rechten en plichten bij co-ouderschap

Bij co-ouderschap lopen de rechten en plichten van de ouders samen. De ouders moeten gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen voor de opvoeding, verzorging en ontwikkeling van hun kind. Hierbij is het belangrijk dat beide ouders actief betrokken zijn bij het leven van het kind. Dit betekent dat zowel de praktische als financiële verantwoordelijkheden gelijkmatig worden verdeeld.

Een belangrijk aspect van co-ouderschap is de verdeling van de kosten. In veel gevallen wordt er gesproken van co-ouderschap wanneer een kind 3 volle dagen per week bij de ene ouder is en 3 volle dagen per week bij de andere ouder. Deze 50-50 verdeling is vaak een vereiste voor het ontvangen van bepaalde belastingvoordelen, zoals de inkomensafhankelijke combinatiekorting. De Belastingdienst heeft hierover specifieke richtlijnen opgesteld.

Daarnaast is er ook sprake van een verplichting tot omgang. Dit houdt in dat de ouder die niet het gezag uitoefent, ook verantwoordelijk is voor de omgang met het kind. De rechter kan in bepaalde gevallen ook een omgangsregeling vaststellen, mits dit in het belang van het kind is.

Praktische overwegingen bij co-ouderschap

Bij het kiezen voor co-ouderschap zijn er verschillende praktische overwegingen die belangrijk zijn. Enerzijds moet worden gekeken naar de wensen van het kind, anderzijds naar de omstandigheden van de ouders. Ook de afstand tussen de woningen van de ouders speelt een rol bij de keuze voor een bepaalde regeling.

Bij de opstelling van een ouderschapsplan is het belangrijk dat de ouders overleg plegen en overeenstemming bereiken over de verdeling van de zorgtaken. Het ouderschapsplan moet duidelijk zijn over de verantwoordelijkheden van beide ouders. Daarnaast is het belangrijk dat de ouders bereid zijn om samen te werken en communicatie te blijven onderhouden.

Een andere praktische overweging is de financiële verantwoordelijkheid. Bij co-ouderschap moet worden gekeken naar de inkomens van de ouders en de verdeling van de kosten. De wet bepaalt dat de ouders gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de kosten van het kind, zoals schoolgeld, sportverenigingen en andere bijdragen. Hierbij is ook rekening te houden met de inkomensafhankelijke combinatiekorting.

De rol van de rechter bij co-ouderschap

De rechter speelt een belangrijke rol bij het vaststellen van de regelingen rondom co-ouderschap. Bij een verzoek van minstens één ouder moet de rechter de mogelijkheid onderzoeken om de huisvesting van het kind op een gelijkmatige manier tussen de ouders vast te leggen. Dit is van belang voor het belang van het kind, waarbij het belang van het kind voorop moet staan.

De rechter kan ook beslissen om een ongelijke verdeling vast te leggen, mits dit in het belang van het kind is. Hierbij moet de rechter rekening houden met de concrete omstandigheden van de zaak en het belang van de kinderen en de ouders. Daarnaast is het belangrijk dat de rechter rekening houdt met de wensen van het kind, mits het kind oud genoeg is om die te kunnen uiten.

Conclusie

Co-ouderschap is een belangrijk onderdeel van de familierechtspraktijk, waarbij de ouders gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen voor hun kind. De wetgeving biedt duidelijke richtlijnen voor de praktijk van co-ouderschap, waaronder de verdeling van de zorg, het verblijf van het kind en de verantwoordelijkheid van de ouders. De rechter speelt hierbij een belangrijke rol bij het vaststellen van de regelingen.

Bij de keuze voor co-ouderschap is het belangrijk dat de ouders overleg plegen en overeenstemming bereiken over de verdeling van de zorgtaken. Daarnaast is het belangrijk dat de ouders bereid zijn om samen te werken en communicatie te blijven onderhouden. De Belastingdienst heeft richtlijnen opgesteld voor de financiële verantwoordelijkheid van de ouders, en het is belangrijk om hier rekening mee te houden bij de opstelling van een ouderschapsplan.

Co-ouderschap is een vorm van opvoeding die gericht is op het belang van het kind. Hierbij is het belangrijk dat de ouders actief betrokken zijn bij het leven van het kind en dat de rechter rekening houdt met de wensen van het kind en de omstandigheden van de zaak.

Bronnen

1. Kamerstuk 30145-3
2. Wat houdt het co-ouderschap in?
3. Co-ouderschap en kindregelingen: een overzicht
4. Co-ouderschap weigeren: tegenhouden zijn er geldige redenen
5. Wat is co-ouderschap
6. Tijdschrift voor familie en jeugdrecht: verblijfsco-ouderschap regel of uitzondering
7. Co-ouderschap: rechten, plichten en praktische overwegingen na scheiding
8. Co-ouderschap