Opvoedingsondersteuning: Betekenis, functies en betrokkenheid in de praktijk
juli 11, 2025
Goed genoeg ouderschap is een concept dat in de jaren vijftig van de twintigste eeuw werd geïntroduceerd door de Britse kinderarts en psychoanalyticus Donald Winnicott. Het benadrukt dat ouders niet perfect hoeven te zijn, maar dat het wel belangrijk is dat ze een veilige, liefdevolle en stabiele omgeving bieden waarin hun kind zich kan ontwikkelen. Dit concept is inmiddels uitgebreid onderzocht en is onderdeel geraakt van de opvoedingsstrategieën in veel landen, waaronder Nederland. In dit artikel wordt het concept ‘goed genoeg ouderschap’ uitgelegd, de kernprincipes ervan beschreven en het belang ervan benadrukt.
Wat is goed genoeg ouderschap?
Goed genoeg ouderschap is geen perfecte opvoeding, maar een aanpak waarbij ouders streven naar een veilige, ondersteunende omgeving voor hun kind, zonder dat ze zichzelf een te hoge eis stellen. Het benadrukt dat ouders niet perfect moeten zijn, maar dat het wel belangrijk is dat ze bepaalde fundamentele behoeften van hun kind waarborgen. Dit concept is gebaseerd op het idee dat kinderen zich moeten ontwikkelen in een omgeving waarin ze zich veilig en geliefd voelen, en waarin ze ruimte krijgen om fouten te maken, te leren en zich te ontwikkelen.
In de bronnen die beschikbaar zijn, wordt het concept van ‘goed genoeg ouderschap’ uitgebreid besproken. Zo wordt aangegeven dat het niet gaat om perfectie, maar om het bieden van een stabiele en liefdevolle omgeving waarin een kind zich kan ontwikkelen. Dit concept is ook in de praktijk van veel kinderopvanginstellingen en opvoedingsprogramma’s opgenomen. Het benadrukt dat ouders niet altijd op de juiste manier moeten handelen, maar dat het belangrijk is dat ze hun kinderen ondersteunen en hun ontwikkeling begeleiden.
Kernprincipes van goed genoeg ouderschap
Volgens de bronnen die beschikbaar zijn, zijn er een aantal kernprincipes van goed genoeg ouderschap. Deze principes vormen de basis van een gezonde opvoeding en helpen ouders om hun kinderen op een manier te ondersteunen die hen helpt om zich te ontwikkelen.
1. Emotionele steun en veilige hechting
Een van de belangrijkste principes van goed genoeg ouderschap is het bieden van emotionele steun en het opbouwen van een veilige hechting. Dit gebeurt door begrip te tonen voor de gevoelens van het kind en het kind aan te moedigen in zijn of haar emotionele ontwikkeling. Door een veilige hechting op te bouwen, weten kinderen dat ze altijd bij hun ouders terecht kunnen met hun zorgen en problemen.
2. Veiligheid en stabiliteit
Een ander belangrijk principe is het bieden van veiligheid en stabiliteit. Dit betekent dat ouders moeten zorgen voor een veilige fysieke en emotionele omgeving waarin hun kind zich kan ontwikkelen. Een veilige omgeving is essentieel voor het welzijn van het kind en helpt bij het opbouwen van vertrouwen en veiligheid.
3. Flexibele opvoedingsstructuur
Goed genoeg ouderschap vereist ook een flexibele opvoedingsstructuur. Dit betekent dat ouders moeten kunnen omgaan met de complexe behoeften van hun kinderen en dat ze flexibel moeten zijn in hun opvoedingsstijl. Een flexibele opvoedingsstructuur helpt bij het leren omgaan met frustraties, teleurstellingen en lastige gevoelens.
4. Aandacht voor de persoonlijkheid van het kind
Een ander kernprincipe is het serieus nemen van de persoonlijkheid van het kind. Dit betekent dat ouders aandacht moeten hebben voor de unieke persoonlijkheid van hun kind en hen de ruimte moeten geven om zichzelf te uiten. Door de persoonlijkheid van het kind te respecteren, helpen ouders bij het opbouwen van zelfvertrouwen en persoonlijke ontwikkeling.
5. Ondersteuning van sociale ontwikkeling
Goed genoeg ouderschap omvat ook de ondersteuning van de sociale ontwikkeling van het kind. Dit gebeurt door kinderen de kans te geven om met leeftijdsgenoten om te gaan in verschillende situaties die passen bij de leeftijd en ontwikkelingsfase. Spelen met andere kinderen biedt ook een belangrijk platform voor het leren van sociale normen en waarden.
6. Ondersteuning van educatieve ontwikkeling
Een ander belangrijk principe is de ondersteuning van de educatieve ontwikkeling van het kind. Dit gebeurt door ervoor te zorgen dat het kind de kans krijgt om naar school te gaan en zijn of haar talenten te ontwikkelen, bijvoorbeeld via sport, muziek of andere activiteiten. Dit helpt kinderen om hun volledige potentieel te bereiken.
7. Emotionele en sociale vaardigheden
Goed genoeg ouderschap omvat ook het leren omgaan met emoties en sociale vaardigheden. Dit gebeurt door kinderen te leren hoe ze met frustraties, teleurstellingen en lastige gevoelens om kunnen gaan. Door deze vaardigheden te leren, helpen ouders bij het opbouwen van een positief zelfbeeld en een betere omgang met andere mensen.
Waarom is goed genoeg ouderschap belangrijk?
Goed genoeg ouderschap is belangrijk omdat het helpt bij het opbouwen van een gezonde, veilige en ondersteunende omgeving waarin kinderen zich kunnen ontwikkelen. Het benadrukt dat ouders niet perfect hoeven te zijn, maar dat het belangrijk is dat ze hun kinderen ondersteunen en hun ontwikkeling begeleiden. Dit helpt bij het opbouwen van vertrouwen, zelfvertrouwen en een positief zelfbeeld bij kinderen.
Bovendien is goed genoeg ouderschap belangrijk omdat het helpt bij het leren omgaan met fouten en onzekerheden. Door te leren dat fouten en onzekerheden deel van het leven zijn, helpen ouders bij het opbouwen van een positieve houding en een betere omgang met uitdagingen.
Wat zijn de voorwaarden voor goed genoeg ouderschap?
Volgens de bronnen die beschikbaar zijn, zijn er veertien voorwaarden voor goed genoeg ouderschap. Deze voorwaarden zijn gebaseerd op het model Best Interest of the Child (BIC-model), dat is ontwikkeld door Zijlstra (2012). De voorwaarden zijn als volgt:
- Adequate verzorging: Ouders zorgen voor de gezondheid en het lichamelijk welzijn van hun kind met onderdak, kleding, voeding en persoonlijke spullen.
- Veilige directe leefomgeving: Ouders beschermen hun kind tegen directe gevaren, zowel in de woning als in de buurt.
- Affectief klimaat: Ouders bieden een liefdevolle en ondersteunende omgeving waarin het kind zich veilig en geliefd voelt.
- Ondersteunende flexibele opvoedingsstructuur: Ouders bieden een structuur die flexibel is en rekening houdt met de behoeften van het kind.
- Adequaat voorbeeldgedrag door ouders: Ouders laten gedrag, normen en waarden zien die het kind kan overnemen.
- Interesse: Ouders tonen oprechte interesse in hun kind als persoon en in diens leefwereld.
- Continuïteit en toekomstperspectief: Het kind heeft vertrouwen in de stabiliteit en aanwezigheid van de ouders.
- Veilige wijdere leefomgeving: De bredere omgeving waarin het kind opgroeit is veilig.
- Respect: De omgeving neemt de behoeften, wensen, gevoelens en verlangens van het kind serieus.
- Sociaal netwerk: Het kind en het gezin kunnen terugvallen op een sociaal netwerk.
- Educatie: Het kind krijgt toegang tot scholing en mogelijkheid om persoonlijkheid en talenten te ontplooien.
- Omgang met leeftijdgenoten: Het kind heeft de kans om met leeftijdsgenoten om te gaan in verschillende situaties.
- Positief voorbeeldgedrag: Het kind heeft contact met andere kinderen en volwassenen die belangrijk gedrag, normen en waarden laten zien.
- Stabiliteit in levensomstandigheden: Het kind heeft een stabiele omgeving waarin het zich kan ontwikkelen.
Wat is het verschil tussen goed genoeg en perfect ouderschap?
Het verschil tussen goed genoeg en perfect ouderschap ligt vooral in de eisen die de ouders stellen aan zichzelf. Goed genoeg ouderschap benadrukt dat ouders niet perfect hoeven te zijn, maar dat het belangrijk is dat ze hun kinderen ondersteunen en hun ontwikkeling begeleiden. Perfect ouderschap daarentegen stelt hoge eisen aan de ouders en verwacht dat ze altijd op de juiste manier handelen.
In de bronnen die beschikbaar zijn, wordt aangegeven dat perfectie niet nodig is en dat het belangrijk is om te leren met fouten en onzekerheden om te gaan. Goed genoeg ouderschap benadrukt dat het belangrijk is dat ouders hun kinderen ondersteunen en hun ontwikkeling begeleiden, in plaats van te vroeg te veel te verwachten.
Conclusie
Goed genoeg ouderschap is een belangrijk concept dat helpt bij het opbouwen van een gezonde, veilige en ondersteunende omgeving waarin kinderen zich kunnen ontwikkelen. Het benadrukt dat ouders niet perfect hoeven te zijn, maar dat het belangrijk is dat ze hun kinderen ondersteunen en hun ontwikkeling begeleiden. Door de kernprincipes van goed genoeg ouderschap te begrijpen en deze toe te passen, kunnen ouders hun kinderen helpen om zich te ontwikkelen en hun volledige potentieel te bereiken.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
