Co-ouderschap en vechtscheiding: Overwegingen en uitdagingen

In de context van een scheiding is co-ouderschap een veelvoorkomende vorm van ouderschap waarbij beide ouders gelijkwaardige rollen spelen in het leven van hun kinderen. Hoewel co-ouderschap veel voordelen biedt, zoals een gelijke verdeling van de zorg- en opvoedtaken, kan het ook uitdagingen met zich meebrengen, vooral in gevallen waarin de ouders in een vechtscheiding terechtkomen. In dit artikel worden de kernpunten van co-ouderschap en vechtscheiding besproken, met aandacht voor de voordelen, nadelen en de rol van de rechter bij het vaststellen van de zorgregeling.

Co-ouderschap en de rol van de rechter

Meer dan 90 procent van de ouders houdt na hun scheiding gezamenlijk ouderlijk gezag over de kinderen. Dit betekent dat beide ouders beslissingen mogen nemen over hun kind. Een zorgregeling, waarin de verdeling van de zorg- en opvoedtaken wordt geregeld, kan zowel 50/50 als ongelijk zijn. Een zorgregeling met een ongeveer gelijke verdeling wordt co-ouderschap genoemd.

In gevallen waarin de ouders het niet eens zijn over de zorgverdeling, ligt de eindbeslissing bij de rechter, meestal na advies van de Raad voor de Kinderbescherming. Bijvoorbeeld, als twee ouders ver uit elkaar wonen, kan co-ouderschap te belastend zijn voor het kind. De vraag is dan welke ouder de hoofdzorg en daarmee het hoofdverblijf krijgt.

Een rechter kan de zorgverdeling wijzigen als er sprake is van ernstige contra-indicaties, zoals een gediagnosticeerde psychische aandoening of verslavingsproblematiek bij de verzoekende ouder. De kwaliteit van de zorg moet dan voldoen aan de eisen van het kind. De rechter ontzegt het recht op omgang slechts indien:

a. omgang ernstig nadeel zou opleveren voor de geestelijke of lichamelijke ontwikkeling van het kind, of
b. de ouder of degene die in een nauwe persoonlijke betrekking staat tot het kind kennelijk ongeschikt of kennelijk niet in staat moet worden geacht tot omgang.

Voordelen en nadelen van co-ouderschap

Co-ouderschap biedt verschillende voordelen. Zo kunnen de kinderen evenveel aan beide ouders blijven hebben, en zien ze in de praktijk dat je ondanks onderlinge problemen toch met elkaar kunt blijven overleggen en compromissen kunt sluiten. Dit kan helpen bij het opbouwen van een gezonde relatie tussen ouders en kinderen.

Een voordeel van co-ouderschap is dat de kinderen in de praktijk zien dat je met conflicten kunt omgaan. Een co-ouderschap wordt vaak voorgesteld als een ideale oplossing, maar dit hoeft niet voor iedereen te gelden. Als de ouders gelukkiger zijn met een ruime omgangsregeling, is dat ook prima.

Toch heeft co-ouderschap ook nadelen. Als je in een vechtscheiding zit, is het grootste nadeel dat je veel met de andere ouder moet overleggen. Daarnaast betekent een co-ouderschap ook dat jullie bij elkaar in de buurt moeten blijven wonen. Dit kan je wel beperken in je mogelijkheden. Ook de kinderen kunnen een co-ouderschap juist lastig vinden. Het kan voor onrust zorgen. Een kind heeft twee vaste verblijfplaatsen, ieder met z’n eigen regels. Hierdoor kan een kind het gevoel krijgen dat het zich steeds moet aanpassen. Ook het wekelijkse gesloop met de spullen kan als onrustig worden ervaren.

Co-ouderschap en vechtscheiding

Een vechtscheiding is een situatie waarin de ouders continu in conflict raken en het contact met de kinderen belemmerd wordt. In zulke gevallen kan co-ouderschap lastiger worden. De rechter kan in zulke gevallen beslissen dat een gelijke verdeling van de zorg- en opvoedingstaken niet mogelijk is, omdat dit te belastend is voor het kind. Het idee daarbij is dat een gelijke zorgverdeling veel afstemming vraagt en dat dit frequente overleg tot spanningen leidt, terwijl het kind gebaat is bij rust.

Er zijn echter ook gevallen waarin een gelijke verdeling wel mogelijk is. Bijvoorbeeld, als de regeling voor het kind zo min mogelijk hoeft te schakelen tussen de twee verschillende leefwerelden en opvoedstijlen van de beide ouders, en de regeling zo is dat de ouders niet noodzakelijkerwijs met elkaar hoeven te communiceren.

De rol van het kind bij de keuze voor co-ouderschap

Het is belangrijk dat het kind zich veilig en onvoorwaardelijk toegestaan voelt in contact met de andere ouder. Kinderen hebben het recht om beide ouders te zien en mogen nooit gebruikt worden om als ouder meer macht te krijgen. Kinderen houden van beide ouders en willen dat het goed met ze gaat. Daar doen zij vaak hun best voor.

Als ouders een ernstig en langdurig conflict hebben en elkaar het contact met hun kind niet gunnen, kan dat voor kinderen erg lastig zijn. Het kind kan hierdoor het gevoel krijgen dat het niet van de andere ouder mag houden. Dit heeft een negatieve invloed op het zelfvertrouwen van kinderen en maakt het voor hen lastig om persoonlijke keuzes te maken.

Ondersteuning bij conflicten en vechtscheidingen

Als ouders in een vechtscheiding terechtkomen, is het belangrijk om professionele hulp in te schakelen. De rechter kan in zulke gevallen beslissen dat een gelijke verdeling van de zorg- en opvoedingstaken niet mogelijk is, omdat dit te belastend is voor het kind.

Er zijn verschillende hulpmiddelen beschikbaar voor ouders die met conflicten en vechtscheidingen te maken hebben. Bijvoorbeeld, een bemiddelaar kan helpen bij het oplossen van conflicten tussen ouders. Ook kan een sociaal werker of mediator helpen bij het oplossen van problemen.

Conclusie

Co-ouderschap is een veelvoorkomende vorm van ouderschap waarbij beide ouders gelijkwaardige rollen spelen in het leven van hun kinderen. Hoewel co-ouderschap veel voordelen biedt, zoals een gelijke verdeling van de zorg- en opvoedtaken, kan het ook uitdagingen met zich meebrengen, vooral in gevallen waarin de ouders in een vechtscheiding terechtkomen. De rol van de rechter bij het vaststellen van de zorgregeling is belangrijk, en het is belangrijk dat het kind zich veilig en onvoorwaardelijk toegestaan voelt in contact met de andere ouder. Ondersteuning bij conflicten en vechtscheidingen is essentieel om de situatie voor het kind zo gunstig mogelijk te houden.

Bronnen

1. https://www.nji.nl/scheiding/welke-vormen-van-ouderschap-zijn-er
2. https://vechtscheiding.nl/wat-is-een-vechtscheiding/kenmerken-ouders-in-vechtscheiding/
3. https://www.vechtscheidingshulp.nl/kennisbank/vraag-en-antwoord/co-ouderschap/
4. https://www.jmouders.nl/co-ouderschap-voors-en-tegens-op-een-rij/
5. https://vechtscheiding.nl/wat-is-een-vechtscheiding/omgaan-met-vechtscheiding/co-ouderschap-bij-vechtscheiding/
6. https://www.nji.nl/scheiding/wat-als-een-scheiding-complex-wordt
7. https://www.echtscheiding-wijzer.nl/co-ouderschap-voordelen-nadelen.html
8. https://kinderopvanglappelein.nl/blog/post/3752/echtscheiding-en-co-ouderschap-belangrijke-overwegingen-voor-ouders/
9. https://www.vechtscheidingshulp.nl/faq-items/gelijke-zorgverdeling-bij-vechtscheiding-kan-dat/