Jubileumtoeslagen bij 25 jaar dienst in de kinderopvang: Wat ouders en werknemers moeten weten
juli 15, 2025
De kinderopvang in Nederland ondergaat voortdurende veranderingen, met een focus op kwaliteit, veiligheid en toegankelijkheid. Gemeenten en de GGD spelen een cruciale rol in het toezicht op kinderopvangorganisaties en gastouders, waarbij de nadruk ligt op het waarborgen van een veilige en stimulerende omgeving voor kinderen. Deze artikel geeft een overzicht van de actuele stand van zaken in de kinderopvang, gebaseerd op recente gegevens en regelgeving.
Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het toezicht op de kinderopvang binnen hun gemeentegrenzen. Dit omvat het uitvoeren van controles en het opleggen van sancties bij overtredingen. De nieuwe wetgeving geeft gemeenten meer bevoegdheden om in te grijpen bij problemen, zoals het opleggen van een last onder dwangsom, het intrekken van een vergunning of het sluiten van een kinderopvangorganisatie. De GGD voert inspecties uit bij kinderopvangorganisaties en gastouders om de kwaliteit van de opvang en de veiligheid van de kinderen te controleren. De GGD brengt rapporten uit over de kwaliteit van de kinderopvang, die openbaar beschikbaar zijn voor ouders. Een inspectie van de GGD moet gezien worden als een kans om te laten zien dat goede kinderopvang wordt geboden, door alle documenten op orde te hebben en ervoor te zorgen dat alle medewerkers op de hoogte zijn van de regels en protocollen.
In april 2025 waren er in Nederland 9.328 kinderopvanglocaties, een lichte stijging ten opzichte van de voorgaande maand. Het aantal beschikbare kindplaatsen nam toe tot 322.922. Tegelijkertijd daalde het aantal houders van kinderdagverblijven van 2.587 naar 2.577. De buitenschoolse opvang (BSO) sector blijft groeien. In de gemeente Roermond zijn er 55 kinderopvanglocaties met 2096 kindplaatsen, wat 0.30% is van het landelijk totaal.
Het gebruik van kinderopvang met toeslag nam toe tot 920.000 kinderen in het tweede kwartaal van 2024, een stijging van 17.000 kinderen (+1.9%) ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2023. Van deze kinderen gingen er 392.000 naar de dagopvang, 466.000 naar de buitenschoolse opvang en 80.000 naar de gastouderopvang. Het aantal kinderen dat gebruik maakt van gastouderopvang is afgenomen. De gemiddelde uren per kind per maand bleven stabiel.
Kinderopvang kan een aanzienlijke kostenpost zijn voor ouders. De overheid biedt verschillende subsidies en financiële regelingen om kinderopvang toegankelijker te maken, ongeacht het inkomen van de ouders. Ouders kunnen in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag, afhankelijk van hun inkomen en de vorm van kinderopvang. In de gemeente Roermond kunnen ouders mogelijk kinderopvangtoeslag aanvragen vanaf 3 september 2024. Er zijn online tools beschikbaar om de netto kosten van buitenschoolse opvang en de mogelijke kinderopvangtoeslag te berekenen.
De kwaliteit van de kinderopvang is van groot belang voor de ontwikkeling van kinderen. Daarom worden de kwalificatie-eisen voor pedagogisch medewerkers aangescherpt. Er worden strengere eisen gesteld aan de opleidingen die toegang geven tot het beroep, en er komt meer aandacht voor specifieke competenties, zoals het signaleren van ontwikkelingsachterstanden en het omgaan met diversiteit. Pedagogisch medewerkers krijgen meer mogelijkheden voor bij- en nascholing om hun kennis en vaardigheden up-to-date te houden. Elke kinderopvangorganisatie moet een pedagogisch beleidsplan hebben dat de visie op kinderopvang en de praktische uitvoering beschrijft. Dit plan moet aandacht besteden aan de ontwikkeling van kinderen op verschillende gebieden, de stimulering van zelfredzaamheid en zelfvertrouwen.
Een belangrijk aspect van de kinderopvang is de voorschoolse educatie (VE), gericht op kinderen van 2,5 tot 4 jaar die een risico lopen op ontwikkelingsachterstanden. In de gemeente Veere wordt de doelgroep gedefinieerd als kinderen die een risico lopen of een vastgestelde achterstand hebben op het gebied van spraak/taal en/of sociaal-emotioneel functioneren. Kinderen kunnen vanaf 2 jaar een indicatie krijgen voor VE en vanaf 2,5 jaar de educatie ontvangen via de kinderopvangorganisatie. Landelijk wordt 15% van de kinderen met het hoogste risico op achterstanden extra financiering beschikbaar gesteld. In de gemeente Veere was 3,21% van de peuters tussen de 2 en 4 jaar in 2022 een doelgroepkind.
Een goede doorgaande lijn tussen voorschoolse educatie en basisonderwijs is essentieel voor de ontwikkeling van kinderen. In de gemeente Veere zijn afspraken gemaakt over de overdracht van doelgroepkinderen van de voorschoolse voorzieningen naar het basisonderwijs, inclusief informatie over het gevolgde programma en de KIJK!-registratie. Er is VVE-coördinatie binnen en tussen de voor- en vroegschool. Samenwerking tussen de GGD, kinderopvangorganisaties en basisscholen is cruciaal om de kwaliteit van de kinderopvang te waarborgen en de ontwikkeling van kinderen te stimuleren.
Gezondheid en veiligheid zijn van het grootste belang in de kinderopvang. Recentelijk is er bezorgdheid over de lage vaccinatiegraad voor mazelen, wat een risico vormt voor jonge kinderen, vooral diegenen die nog niet gevaccineerd zijn. Kinderopvangorganisaties moeten maatregelen nemen om de verspreiding van mazelen te voorkomen, zoals het weren van broertjes en zusjes van kinderen met mazelen en het informeren van ouders over het belang van vaccinatie. Er is een initiatiefwet ingediend om kinderen die niet zijn gevaccineerd te kunnen weren bij de kinderopvang als de vaccinatiegraad onder de 92% daalt.
Het toezicht op de kinderopvang is erop gericht om de kwaliteit te verbeteren en de ontwikkeling van kinderen te stimuleren. Het toezicht werkt, maar kan beter. GGD GHOR Nederland werkt samen met de regionale GGD’en aan het verminderen van onwenselijke verschillen in beoordelingen en het aanscherpen van regels en richtlijnen. Het doel is om meer te handelen naar de intentie van de wet en om meer ruimte te bieden voor lokaal maatwerk.
Naast formele kinderopvang is er ook informele opvang, zoals opvang door grootouders, familieleden of vrienden. Uit onderzoek blijkt dat informele opvang nog steeds erg belangrijk is. In 2018 gebruikte 87% van de gezinnen met jonge kinderen opvang, waarvan 10,4% enkel informele opvang en 58,2% een combinatie van formele en informele opvang. Kinderen die informele opvang gebruikten, deden dit gemiddeld 3,1 dagen per week.
De kinderopvang in Nederland staat voor uitdagingen op het gebied van kwaliteit, toegankelijkheid en veiligheid. Gemeenten en de GGD spelen een cruciale rol in het toezicht en de handhaving van de regels. De aanscherping van de kwalificatie-eisen voor pedagogisch medewerkers en de focus op voorschoolse educatie zijn belangrijke stappen om de kwaliteit van de kinderopvang te verbeteren. Het waarborgen van een goede doorgaande lijn tussen voorschoolse educatie en basisonderwijs is essentieel voor de ontwikkeling van kinderen. De recente bezorgdheid over de lage vaccinatiegraad voor mazelen benadrukt het belang van gezondheid en veiligheid in de kinderopvang.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet