Ouderlijk Gedrag in Beoogeling: Een Overzicht van de Schaal voor Ouderlijk Gedrag (SOG)
juli 12, 2025
In de praktijk van gescheiden ouders is het co-ouderschap een veelgebruikte regeling waarbij beide ouders gezamenlijk de zorg en opvoeding van hun kinderen op zich nemen. De vraag of en vanaf welke leeftijd een kind geschikt is voor een dergelijke regeling, is van belang voor ouders, opvoeders en kinderpsychologen. De beschikbare informatie uit verschillende bronnen legt uit dat er geen eenduidige leeftijd is die van toepassing is voor co-ouderschap, maar dat het belang van het kind centraal staat. Dit artikel bevat een overzicht van de betrokken factoren, inclusief de leeftijd van het kind, de woonomstandigheden, de communicatie tussen ouders en de wensen van het kind.
Het belang van het kind staat centraal bij de beslissing om co-ouderschap in te gaan. De regeling moet in het voordeel van het kind zijn en bijdragen aan zijn of haar welzijn en stabiliteit. De leeftijd van het kind speelt hierbij een rol, maar is niet het enige criterium. Er wordt vaak gesproken over de leeftijdsfasen van 0 tot 3 jaar, 3 tot 6 jaar en ouder dan 6 jaar. Bij jonge kinderen wordt over het algemeen aangenomen dat ze een stabiele hechtingsfiguur nodig hebben, wat kan leiden tot een beperkt co-ouderschap. Voor kinderen jonger dan drie jaar wordt vaak gezegd dat co-ouderschap niet geschikt is, vanwege de behoefte aan een constante verzorging en het moeilijk begrijpen van tijd en afwisseling.
Bij de leeftijd van 0 tot 3 jaar wordt het co-ouderschap over het algemeen als minder geschikt beschouwd. Dit komt door de behoefte van jonge kinderen aan een stabiele hechtingsfiguur. Het is belangrijk dat één ouder zich primair aan de zorg wijdt, terwijl de andere ouder nauw betrokken blijft, bijvoorbeeld door regelmatig contact te onderhouden en de band met het kind te versterken. Overnachtingen bij de andere ouder worden vaak pas vanaf de leeftijd van 2 jaar aangeraden, wanneer er sprake is van voldoende taalbegrip.
Bij de leeftijd van 3 tot 6 jaar wordt het co-ouderschap vaak als geschikt beschouwd, mits de situatie daarvoor geschikt is. Dit is het stadium waarin kinderen beginnen te leren omgaan met veranderingen en nieuwe situaties. In deze fase is het belangrijk dat ouders goed met elkaar kunnen communiceren en een duidelijke afspraak hebben over de opvoeding van het kind. De regeling moet flexibel zijn om in te spelen op veranderende omstandigheden, zoals schoolroosters en andere activiteiten van het kind.
Er zijn drie belangrijke leeftijden waarbij het co-ouderschap in de praktijk aangepast kan worden. Deze zijn de leeftijden van 12, 16 en 18 jaar. Vanaf de leeftijd van 12 jaar kan het kind zijn mening geven over de omgangsregeling, maar deze is niet doorslaggevend. De rechter zal altijd kijken naar alle omstandigheden van het geval om tot een beslissing te komen welke in het belang is van het kind. Bij de leeftijd van 16 jaar kan een omgangsregeling vaak praktisch niet uitgevoerd worden als het kind niet (meer) wil. Bij de leeftijd van 18 jaar vervalt de omgangsregeling van rechtswege, omdat het kind dan volledig handelingsbekwaam is en zelfstandig bevoegd is om volgens de wet alle beslissingen te maken.
Een mogelijke oplossing zou kunnen zijn dat er in het ouderschapsplan voor hele kleine kinderen een aantal fasen te beschrijven zijn en een leeftijd te noemen waarop er sprake zal zijn van co-ouderschap. Bijvoorbeeld: “Ouders kiezen ervoor om de zorg gelijk te verdelen. Gezien de leeftijd van het kind zal dit langzaam opgebouwd worden. Als het kind 2 is, wordt er gesproken over een bezoekregeling. Als het kind 3 is, wordt er gesproken over een tijdelijke regeling. Als het kind 4 is, is het kind om de week bij de vader en de moeder.” Dit geeft een overzicht van de mogelijke stappen die genomen kunnen worden om het co-ouderschap te realiseren.
Bij het overwegen van co-ouderschap zijn er verschillende overwegingen van belang. De woonomstandigheden moeten zodanig zijn dat het kind zich kan ontwikkelen. De communicatie tussen ouders is essentieel voor een goed functionerend co-ouderschap. Er moeten duidelijke afspraken gemaakt worden over de zorg en opvoeding van het kind. De regeling moet flexibel genoeg zijn om in te spelen op veranderende omstandigheden, zoals schoolroosters en andere activiteiten van het kind.
De samenwerking tussen ouders is essentieel voor een goed functionerend co-ouderschap. Het is belangrijk dat ouders goed met elkaar kunnen communiceren en een duidelijke afspraak hebben over de opvoeding van het kind. Er moet sprake zijn van een realistische en uitvoerbare regeling die past bij de leeftijd van het kind en de omstandigheden van de ouders. Het is ook belangrijk dat ouders zich realiseren dat het welzijn van het kind altijd voorop moet staan.
Het co-ouderschap is een regeling die gescheiden ouders overeenkomen, waarbij zij de zorg voor, en opvoeding van hun kinderen delen. Er is geen eenduidige leeftijd waarop co-ouderschap geschikt is, maar de beslissing moet altijd in het belang van het kind genomen worden. De leeftijd van het kind, de woonomstandigheden, de communicatie tussen de ouders en de wensen van het kind spelen hierbij een belangrijke rol. Het is raadzaam om juridisch advies in te winnen of hulp van een mediator te zoeken om tot een passende regeling te komen. Het is van essentieel belang dat ouders zich realiseren dat het welzijn van het kind altijd voorop moet staan.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet