De Ouderschapstheorie van Alice van der Pas: Een Handboek voor Professionals en Ouders

De ouderschapstheorie van Alice van der Pas biedt een krachtig kader voor het werken met ouders in de jeugdgezondheidszorg (JGZ) en andere zorginstellingen. Deze theorie legt drie kernaannames en vier buffers vast die helpen bij het ondersteunend omgaan met ouders in hun rol als ouder. De theorie is bedoeld om professionals te helpen bij het vinden van een balans tussen het ondersteunend omgaan met ouders en het veilig en gezond opgroeien van kinderen. In dit artikel worden de kernprincipes van de ouderschapstheorie van Alice van der Pas uitgebreid besproken, met aandacht voor de drie aannames, de vier buffers, en de rol van de JGZ bij het versterken van ouderschap.

De Drie Aannames van de Ouderschapstheorie

De ouderschapstheorie van Alice van der Pas is gebaseerd op drie kernaannames die het gedrag en het denken van ouders bepalen. Deze aannames zijn essentieel voor het begrijpen van hoe ouders zich in hun rol als ouder voelen en hoe ze met uitdagingen omgaan.

1. Elke ouder heeft een besef van verantwoordelijk-zijn

De eerste aannames is dat elke ouder zich bewust is van zijn verantwoordelijkheid als ouder. Dit betekent dat ouders er vanuit gaan dat ze het beste voor hun kind willen. Dit is een fundamenteel uitgangspunt voor professionals die met ouders werken. Door te werken met dit uitgangspunt kunnen professionals ervoor zorgen dat ouders zich gesteund voelen en niet worden aangevallen of opgezadeld met extra lasten.

2. Ouderschap maakt kwetsbaar

De tweede aannames is dat ouderschap kwetsbaar maakt. Geen enkele opvoeding verloopt vlekkeloos, ook al wil elke ouder dat wel. Dit betekent dat ouders vaak met uitdagingen te maken krijgen, zoals moeilijke situaties, beperkte opvoedingsvaardigheden, of andere factoren die het ouder worden beïnvloeden. Door te erkennen dat ouderschap kwetsbaar is, kunnen professionals beter inspelen op de behoeften van ouders en hen ondersteunen bij het vinden van hun kracht.

3. Ouders zijn eindverantwoordelijk

De derde aannames is dat ouders eindverantwoordelijk zijn. Dit wil zeggen dat ouders hun verantwoordelijkheid nooit kunnen afleggen. Zelfs als ze hun kind niet langer kunnen verzorgen, blijven ze eindverantwoordelijk. Dit is een belangrijk punt, omdat het de rol van ouders benadruidt als een blijvende verantwoordelijkheid. Door dit te begrijpen, kunnen professionals beter omgaan met de uitdagingen die ouders tegenkomen.

Deze drie aannames vormen samen de basis van de ouderschapstheorie van Alice van der Pas. Ze helpen professionals bij het werken met ouders en geven een kader om hun rol als ouder te ondersteunen.

De Vier Buffers van de Ouderschapstheorie

Naast de drie aannames bevat de ouderschapstheorie ook vier buffers die het veerkrachtsysteem van ouders vormen. Deze buffers zijn essentieel voor het ondersteunend omgaan met ouders en helpen hen om met uitdagingen om te gaan.

1. Solidaire gemeenschap

De eerste buffer is de solidaire gemeenschap. Dit verwijst naar het feit dat ouders steun kunnen vinden in hun omgeving, zoals familie, vrienden, of andere ouders. Een solidaire gemeenschap helpt ouders om zich veiliger en gesteund te voelen in hun rol als ouder. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door deel te nemen aan oudergroepen, workshops, of andere activiteiten.

2. Goede taakverdeling

De tweede buffer is de goede taakverdeling. Dit betekent dat ouders hun taken en verantwoordelijkheden op een eerlijke manier delen. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat ouders samenwerken bij het verzorgen van hun kind, of dat ze hun taken op een manier verdelen die passend is voor hun situatie. Een goede taakverdeling helpt ouders om hun verantwoordelijkheden beter te managen en voorkomt oververmoeidheid.

3. Metapositie

De derde buffer is de metapositie. Dit verwijst naar het feit dat ouders hun positie in de maatschappij en hun rol als ouder goed kunnen bepalen. Een sterke metapositie helpt ouders om hun verantwoordelijkheden beter te begrijpen en te kunnen omgaan met uitdagingen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door hen te ondersteunen bij het opbouwen van zelfvertrouwen en het vinden van hun eigen rol als ouder.

4. ‘Goede ouder’-ervaringen

De vierde buffer is de ‘goede ouder’-ervaringen. Dit verwijst naar het feit dat ouders hun ervaringen met hun eigen ouders kunnen gebruiken als kader voor hun eigen ouderworden. Goede ervaringen met ouders helpen ouders om hun eigen rol als ouder beter te begrijpen en te kunnen omgaan met uitdagingen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door hen te ondersteunen bij het reflecteren op hun eigen ouderervaringen en deze te gebruiken als basis voor hun eigen ouderworden.

Deze vier buffers vormen samen het veerkrachtsysteem van ouders. Ze helpen ouders om met uitdagingen om te gaan en hun rol als ouder beter te kunnen beheersen.

De Rol van de JGZ bij het Versterken van Ouderschap

De jeugdgezondheidszorg (JGZ) speelt een cruciale rol in het versterken van ouderschap. Door te investeren in ouderschap kan de JGZ helpen bij het veilig en gezond opgroeien van kinderen. Dit gebeurt door ouders te ondersteunen bij het vinden van hun kracht en hen te helpen bij het omgaan met uitdagingen.

Investeren in Ouderschap

De JGZ investeert in ouderschap door professionals te ondersteunen bij het werken met ouders. Dit gebeurt door middel van tools zoals de infosheet en de theorietool. Deze tools helpen professionals bij het begrijpen van de ouderschapstheorie van Alice van der Pas en het toepassen van deze theorie in de praktijk.

De infosheet gaat in op de verschillende dimensies van ouderschap en de rol die de JGZ kan spelen om het ouderschap te versterken. De theorie van Alice van der Pas biedt hiervoor handvatten. De theorietool vat de ouderschapstheorie samen en is geschreven voor JGZ-professionals.

Aansluiten bij Ouders

Door aan te sluiten bij ouders en te investeren in het ouderschap kan de JGZ een vanzelfsprekende gesprekspartner worden om vragen, onzekerheden en frustraties rondom het ouderschap mee te bespreken. Dit gebeurt door professionals te ondersteunen bij het werken met ouders en hen te helpen bij het vinden van hun kracht.

De JGZ helpt ouders om hun rol als ouder beter te begrijpen en te kunnen omgaan met uitdagingen. Dit gebeurt door hen te ondersteunen bij het vinden van hun kracht en hen te helpen bij het omgaan met uitdagingen.

Conclusie

De ouderschapstheorie van Alice van der Pas biedt een krachtig kader voor het werken met ouders in de jeugdgezondheidszorg (JGZ) en andere zorginstellingen. De theorie is gebaseerd op drie kernaannames en vier buffers die helpen bij het ondersteunend omgaan met ouders in hun rol als ouder. De JGZ speelt een cruciale rol in het versterken van ouderschap door professionals te ondersteunen bij het werken met ouders. Door te investeren in ouderschap kan de JGZ helpen bij het veilig en gezond opgroeien van kinderen. De theorie van Alice van der Pas helpt professionals bij het begrijpen van de rol van ouders en het ondersteunend omgaan met hen.

Bronnen

1. Oudervriendelijk werken – Janneke van Bockel
2. Ouderschapstheorie – Alice van der Pas
3. Ouderschapstheorie – Samenvatting voor JGZ-professionals
4. Infosheet: Investeren in Ouderschap
5. Theorietool: Ouderschapstheorie van Alice van der Pas
6. De ouderschapstheorie samengevat voor JGZ-professionals
7. Ouderschapstheorie – Alice van der Pas
8. Ouderschapstheorie – Samenvatting van de drie aannames
9. Ouderschapstheorie – De vier buffers
10. De rol van de JGZ bij het versterken van ouderschap