Stevig Ouderschap: Een Steuntje in de Rug voor Ouders van Jonge Kinderen

De geboorte van een kind is een van de belangrijkste momenten in het leven van ouders. Het brengt veel veranderingen met zich mee, en niet altijd is het makkelijk om meteen het gevoel te krijgen dat je als ouder alles goed doet. In Nederland is er daarom het programma Stevig Ouderschap, een hulpmiddel dat ouders helpt bij het vinden van hun rol als ouder, het opbouwen van zelfvertrouwen en het verbeteren van de opvoeding van hun kind. In dit artikel wordt uitgelegd wat Stevig Ouderschap precies is, wie er mee geholpen kan worden, hoe het werkt en welke voordelen het biedt.

Wat is Stevig Ouderschap?

Stevig Ouderschap is een programma van de GGD (Gemeentelijke Jeugdartsen Dienst), dat is ontworpen om ouders te ondersteunen bij de invulling van hun rol als ouder. Het programma richt zich op gezinnen met kinderen in de leeftijd van 0 tot 2,5 jaar, waarbij sprake is van een of meerdere risicofactoren. Deze factoren omvatten een belastende voorgeschiedenis, persoonlijke problemen, onvoldoende steunende context en/of een verzwaarde opvoeding. De hulp is gericht op het verbeteren van de opvoeding en het versterken van de ouder- of gezinsrelatie.

De kern van Stevig Ouderschap is het bieden van een steuntje in de rug aan ouders die dat nodig hebben. Dit kan zijn vanwege onzekerheid over hun rol als ouder, te weinig ondersteuning uit hun omgeving, een belaste jeugd of problemen met verslaving of psychische klachten. Het programma is gericht op preventie en helpt bij het opbouwen van een betere opvoeding.

Wie is Stevig Ouderschap voor?

Stevig Ouderschap is bedoeld voor ouders van kinderen tot 2,5 jaar, met name voor diegenen die in een moeilijke situatie verkeren. Dit zijn onder andere:

• Aanstaande ouders die onzeker zijn over hun rol.
• Ouders met een belaste jeugd of ervaring met mishandeling.
• Ouders die last hebben van psychische klachten of verslavingsproblemen.
• Ouders die te weinig ondersteuning krijgen uit hun omgeving.
• Ouders die last hebben van stress, onzekerheid of moeilijkheden bij het omgaan met hun kind.

Stevig Ouderschap is ook gericht op ouders die net een kind hebben gekregen en last hebben van de overgang naar het ouderschap. In veel gevallen is het handig om al voor de geboorte van het kind te starten met het programma, om zo de prenatale stress te verminderen. Maar ook postnataal, tot zes maanden na de geboorte, is het mogelijk om te starten.

Hoe werkt Stevig Ouderschap?

Stevig Ouderschap wordt gegeven door een gespecialiseerde jeugdverpleegkundige van de GGD. Het programma bestaat uit circa 4 prenatale en 6 tot 10 postnatale huisbezoeken, afhankelijk van de situatie. Tijdens deze bezoeken krijgen ouders de kans om hun situatie te bespreken, vragen te stellen en te worden begeleid bij het oplossen van problemen.

De verpleegkundige luistert, denkt mee en coacht ouders. Tijdens de bezoeken wordt er gesproken over de ontwikkeling van het kind, de gezinsrelatie en de eigen kracht van de ouder. Ook wordt er aandacht besteed aan het opbouwen van een steunend netwerk en het verbeteren van de communicatie tussen ouder en kind.

Na de bezoeken blijft de verpleegkundige regelmatig contact houden via telefoon of WhatsApp. Dit helpt ouders om zich veilig en gesteund te voelen, ook als de bezoeken zijn afgelopen.

Wat is het doel van Stevig Ouderschap?

Het doel van Stevig Ouderschap is om gezinnen met een minder makkelijke start te helpen bij het opbouwen van een positieve opvoeding. Dit gebeurt door het versterken van de ouder- of gezinsrelatie, het opbouwen van zelfvertrouwen en het verbeteren van de communicatie tussen ouder en kind. Daarnaast wordt er gewerkt aan het normaliseren van problemen en het verminderen van het risico op ernstige opvoedingsproblemen of kindermishandeling.

Onderzoek heeft aangetoond dat kinderen van ouders die meededen aan Stevig Ouderschap zich lichamelijk en sociaal-emotioneel beter ontwikkelen. Ouders geven aan dat ze door Stevig Ouderschap de ontwikkeling van hun kind beter begrijpen en hun gezin daardoor meer in balans zijn. Ook hebben ze meer vertrouwen in zichzelf als ouder.

Hoe kan je je aanmelden voor Stevig Ouderschap?

Deelname aan Stevig Ouderschap is op vrijwillige basis en kost niets. Je kunt je zelf aanmelden via je consultatiebureau, of je wordt doorverwezen door je verloskundige, een hulpverlener of de jeugdverpleegkundige. Tijdens het postnatale huisbezoek, twee weken na de geboorte, krijgt elk ouder de vraag om de vragenlijst 'Stevig Ouderschap' in te vullen. Deze vragenlijst is bedoeld om te screenen welke ouders in aanmerking komen voor extra ondersteuning vanuit Stevig Ouderschap.

Als uit de antwoorden blijkt dat Stevig Ouderschap iets voor jou zou kunnen betekenen, belt de jeugdverpleegkundige van Stevig Ouderschap je voor een eerste afspraak. Samen maak je daarna verdere afspraken. Ook kan je je aanmelden postnataal, tot zes maanden na de geboorte van je kind. Dit kun je als ouder zelf doen. Of via je consultatiebureau, na het invullen van de vragenlijst.

Wat zijn de voordelen van Stevig Ouderschap?

Stevig Ouderschap biedt een aantal voordelen aan, waaronder:

• Versterking van het zelfvertrouwen van ouders: Ouders krijgen meer zelfvertrouwen en kracht, waardoor ze beter weten hoe ze moeten handelen in het contact met hun kind.
• Beter begrip van de ontwikkeling van het kind: Ouders begrijpen de ontwikkeling van hun kind beter, waardoor ze beter kunnen inschatten wat hun kind nodig heeft.
• Verbetering van de gezinsrelatie: Stevig Ouderschap helpt bij het oplossen van problemen in de gezinssituatie en het verbeteren van de communicatie tussen ouder en kind.
• Aanbod op maat: Stevig Ouderschap is een programma op maat, waarbij elke ouder een eigen begeleiding krijgt.
• Gratis en vrijwillig: Deelname aan Stevig Ouderschap is gratis en vrijwillig. Er zijn geen kosten aan verbonden.

Wat zeggen ouders over Stevig Ouderschap?

Ouders die hebben meegedaan aan Stevig Ouderschap, geven aan dat het hen geholpen heeft bij het vinden van hun rol als ouder. Ze voelen zich zekerder als ouder, hebben meer zelfvertrouwen gekregen en begrijpen hun kind nu beter. Veel ouders zeggen dat ze het jammer vinden dat het programma moet stoppen, maar dat ze het toch waarderen dat ze een steuntje in de rug hebben gekregen.

Een van de deelnemers, Shanice, vertelt: “Ik heb me opgelegd dat ik het goed deed, maar Ingrid gaf me de feedback en bevestiging die ik nodig had. Nu voel ik me sterk genoeg om zelfstandig verder te gaan.” Ook andere ouders geven aan dat ze het moeilijk hadden met het ouderschap, maar dat Stevig Ouderschap hen geholpen heeft om het beter te begrijpen en te leren omgaan met hun kind.

Wat is het verschil tussen Stevig Ouderschap en andere programma’s?

Stevig Ouderschap verschilt van andere programma’s, zoals het Goede Start gesprek, omdat het gericht is op gezinnen met een minder makkelijke start. Het is een intensievere begeleiding die gericht is op het verbeteren van de opvoeding en het versterken van de ouder- of gezinsrelatie. Daarnaast is het programma gericht op het opbouwen van een steunend netwerk en het verbeteren van de communicatie tussen ouder en kind.

In vergelijking met andere programma’s, zoals Ouderschap Blijft of Parallel Solo Ouderschap, is Stevig Ouderschap gericht op de eerste jaren van het kind en helpt het bij het oplossen van problemen in de gezinssituatie. Het is een programma dat gericht is op preventie en helpt bij het opbouwen van een betere opvoeding.

Wat betekent dit voor mijn gemeente?

Stevig Ouderschap is inzetbaar in veel gemeenten. Deelname aan het programma is mogelijk in meerdere gemeenten, waaronder Pijnacker-Nootdorp, waar het programma al langer bestaat. De gemeente biedt het programma aan als onderdeel van de jeugdverpleegkundige zorg. Deelname is gratis en vrijwillig. De gemeente betaalt de kosten van het programma.

In de praktijk is het zichtbaar dat ouders die meedoen aan Stevig Ouderschap, beter in staat zijn om met hun kind om te gaan en zich beter voelen als ouder. De gemeente zorgt ervoor dat ouders de kans krijgen om te beginnen met het programma en dat het programma op maat wordt aangepast aan de situatie van elk gezin.

Conclusie

Stevig Ouderschap is een belangrijk programma dat ouders helpt bij de invulling van hun rol als ouder. Het programma is gericht op gezinnen met kinderen in de leeftijd van 0 tot 2,5 jaar, waarbij sprake is van een of meerdere risicofactoren. Het helpt bij het verbeteren van de opvoeding, het versterken van de ouder- of gezinsrelatie en het opbouwen van een steunend netwerk. Ouders die meedoen aan Stevig Ouderschap, voelen zich zekerder als ouder, hebben meer zelfvertrouwen gekregen en begrijpen hun kind nu beter. Het programma is gratis en vrijwillig, en wordt aangeboden door de gemeente. Het is een waardevol aanbod voor ouders die een steuntje in de rug nodig hebben bij het opvoeden van hun kind.

Bronnen

1. Stevig Ouderschap
2. Stevig Ouderschap: Een steuntje in de rug bij je rol als vader of moeder
3. Stevig Ouderschap: Een steuntje in de rug voor ouders van jonge kinderen
4. Jeugdformaat: Hulp in het gezin
5. Goede Start
6. Stevig Ouderschap: Vroegtijdige ondersteuning voor een positieve opvoeding
7. Stevig Ouderschap: Infographic
8. Stevig Ouderschap
9. Sociaal netwerk is cruciaal in een behandeling