Een overzicht van co-ouderschapsschema’s en praktische overwegingen voor een gelijkwaardig ouderschap

Co-ouderschap is een veelgebruikte vorm van ouderschap die na een scheiding of uit elkaar gaan van ouders steeds vaker wordt gekozen. Het betekent dat beide ouders een gelijkwaardige rol blijven spelen in het leven van hun kinderen, zowel op het gebied van zorg als opvoeding. In dit artikel wordt ingegaan op de meest voorkomende schema’s, de voor- en nadelen van elke optie, en belangrijke overwegingen voor ouders die een co-ouderschapsregeling willen opstellen. Een goed ouderschapsplan, waarin duidelijke afspraken zijn vastgelegd, is essentieel voor een succesvolle implementatie.

Praktische overwegingen bij co-ouderschap

Naast de keuze van een schema zijn er diverse praktische zaken die geregeld moeten worden om co-ouderschap succesvol te laten verlopen. Een ouderschapsplan is een document waarin de afspraken over de zorg en opvoeding van de kinderen vastgelegd worden. Dit plan is niet verplicht om bij de rechtbank in te dienen, maar het vormt wel de basis voor de afspraken tussen de ouders en kan gebruikt worden bij geschillen. Het ouderschapsplan kan juridische gevolgen hebben. Duidelijke communicatie en een soepele overdracht van de kinderen zijn essentieel. Het is belangrijk om af te spreken hoe de overdracht plaatsvindt, bijvoorbeeld op een neutrale locatie. Regelmatige overlegmomenten tussen de ouders zijn ook belangrijk om eventuele problemen te bespreken en de afspraken te evalueren. Om een consistente opvoeding te garanderen, is het belangrijk om gezamenlijke afspraken te maken over belangrijke opvoedkundige kwesties, zoals bedtijden, schermtijd, schoolwerk en vrijetijdsbesteding. Deze afspraken kunnen vastgelegd worden in het ouderschapsplan en regelmatig besproken worden. De kosten voor de zorg en opvoeding van de kinderen moeten eerlijk verdeeld worden. Het kan handig zijn om een gezamenlijke bankrekening te openen voor de kosten die beide ouders moeten betalen, zoals schoolgeld, sportactiviteiten en medische kosten.

De voordelen van een 50/50 verdeling

Er zijn verschillende manieren om een 50/50 verdeling te organiseren. Een mogelijk schema is week A en week B: in week A verblijven de kinderen van maandag tot en met woensdag bij ouder 1 en van woensdagavond tot en met vrijdag bij ouder 2. Het weekend wordt om en om verdeeld. Een andere optie is een vaste wisseldag op vrijdag of zondag, waarbij de ouders wekelijks afwisselen. Dit zorgt voor overzichtelijkheid. In de praktijk kan dit betekenen dat de kinderen de ene week van vrijdag tot en met donderdag bij ouder 1 zijn en de volgende week van vrijdag tot en met donderdag bij ouder 2. De voordelen van een 50/50 regeling zijn structuur, voorspelbaarheid en een eerlijke verdeling. Beide huizen kunnen als een thuisbasis voelen voor de kinderen. Een nadeel is dat er constant geschakeld moet worden tussen twee huizen, wat voor kinderen soms lastig kan zijn. Deze vorm houdt in dat de kinderen iets vaker bij de ene ouder verblijven dan bij de andere. Een voorbeeld is dat de kinderen van maandag tot en met donderdag bij de ene ouder zijn en van vrijdag tot en met zondag bij de andere ouder. Soms wordt het weekend verlengd door de kinderen donderdagavond op te halen of maandag terug te brengen.

Afspraken over feestdagen en vakanties

De ouders maken in onderling overleg gezamenlijk een keuze voor een (type) school. De kinderen worden, afhankelijk van hun leeftijd, bij deze besluitvorming betrokken. De ouders zien er allebei op toe dat de kinderen hun huiswerk maken. De ouders spreken met elkaar af dat zij alle relevante informatie, aangaande de school en de opleiding van de kinderen, direct aan elkaar verstrekken. Dit betreft bijvoorbeeld rapporten, ouderavonden, of huiswerk en geldt alleen voor zover de andere ouder deze informatie niet zelf rechtstreeks ontvangt. Ten aanzien van de ouderavonden stemmen de ouders vooraf met elkaar af of zij deze avond al dan niet gezamenlijk bezoeken. Bij de verdeling van feestdagen is het belangrijk om een duidelijk overzicht te hebben. De kinderen zullen de feestdagen conform onderstaande tabel doorbrengen bij ouders. Als in de tabel staat ‘basisschema’ of een feestdag ontbreekt in deze tabel, dan wordt hiermee bedoeld dat ouders op die feestdag het basisschema voor zorg- en opvoedtaken willen volgen. Bijvoorbeeld, Kerstavond is bij de vader, 1e Kerstdag bij de moeder, enz. Bij de verdeling van vakanties is het belangrijk om een roteerplan op te stellen waarin beide ouders gelijke tijd met de kinderen doorbrengen. De exacte data en tijden van de omgangsregeling worden jaarlijks in overleg tussen de ouders vastgesteld en kunnen worden aangepast als de omstandigheden veranderen. Beide ouders zullen hun best doen om ervoor te zorgen dat de kinderen een goede relatie met de andere ouder kunnen onderhouden via telefoongesprekken, videochats en persoonlijke bezoeken. Indien er sprake is van wijzigingen in de omgangsregeling, dienen beide ouders elkaar zo spoedig mogelijk op de hoogte te stellen en gezamenlijk naar een oplossing te zoeken.

Communicatie en conflictoplossing

Een goed ouderschapsplan is essentieel voor een succesvolle implementatie van co-ouderschap. Het plan moet duidelijke afspraken bevatten over de verdeling van de tijd, de verantwoordelijkheden van de ouders, de financiële verdeling en de communicatie tussen de ouders. Het is belangrijk dat beide ouders in overleg zijn met elkaar en dat er regelmatig overleg plaatsvindt. De communicatie moet duidelijk en transparant zijn. Er kan worden gekozen voor een gedeelde agenda, e-mail, of co-ouderschap apps. Een goed plan helpt om conflicten te vermijden en een voorspelbare omgeving voor de kinderen te bieden. Bijvoorbeeld, het is belangrijk om af te spreken hoe de overdracht van de kinderen plaatsvindt, wanneer er overleg plaatsvindt en hoe er met problemen wordt omgegaan. De ouders moeten ervoor zorgen dat de kinderen zich veilig en welkom voelen in beide huizen. Ook is het belangrijk om te bespreken hoe er met ziekte van het kind of de ouder wordt omgegaan. Indien één van de ouders niet in staat is om de feitelijke verzorging van de kinderen op zich te nemen, dan neemt (indien mogelijk) de andere ouder de zorgtaken tijdelijk over. Als een kind ziek wordt, dan neemt de ouder waar het kind verblijft de zorg op zich tot het kind beter is, dan wel in staat is om te wisselen naar de andere ouder. De ouders zullen elkaar terstond informeren over de ziekte van het kind. Mocht de ouder, daar waar het kind niet verblijft, het wensen achten dat het kind gezien wordt door een arts, dan zal deze ouder in de gelegenheid gesteld worden om met het kind naar een arts te gaan. Ieder van de ouders heeft toegang tot een ziek kind dat verpleegd wordt.

Financiële afspraken bij co-ouderschap

De kosten voor de zorg en opvoeding van de kinderen worden gelijk verdeeld. Een gezamenlijke bankrekening kan worden geopend om kosten zoals schoolgeld, sportactiviteiten, en medische kosten te betalen. Beide ouders storten maandelijks een gelijk bedrag op deze rekening. De financiële afspraken moeten duidelijk zijn en eerlijk voor beide partijen. De ouders moeten afspreken hoe de kosten worden verdeeld en hoe er met onverwachte kosten wordt omgegaan. Bijvoorbeeld, bij een 50/50 verdeling is het belangrijk om te bespreken hoe kosten zoals schoolgeld, kleding, medische zorg en buitenschoolse activiteiten worden gedeeld. Ook is het belangrijk om af te spreken hoe er met kinderalimentatie wordt omgegaan, indien van toepassing. In sommige gevallen kan er nog steeds alimentatie verschuldigd zijn, afhankelijk van het inkomensverschil tussen de ouders. Dit wordt vaak berekend volgens richtlijnen die rekening houden met het inkomen van beide ouders en de tijd die met elke ouder wordt doorgebracht. De ouders moeten afspreken hoe er met deze kosten wordt omgegaan en wie deze zal dragen.

Samenwerking en overleg tussen ouders

Het is belangrijk dat ouders samenwerken en regelmatig overleg hebben. De ouders moeten afspreken hoe er met problemen wordt omgegaan, wanneer er veranderingen zijn in het schema en hoe er met de opvoeding wordt omgegaan. De ouders moeten ervoor zorgen dat de kinderen zich veilig en welkom voelen in beide huizen. Ook is het belangrijk om te bespreken hoe er met ziekte van het kind of de ouder wordt omgegaan. De ouders moeten ervoor zorgen dat de kinderen op een consistente manier worden opgevoed, zowel op het gebied van gedragsnormen als op het gebied van schoolwerk. De ouders moeten afspreken hoe er met de school wordt omgegaan, hoe er met het huiswerk wordt omgegaan en hoe er met de vrijetijd wordt omgegaan. De ouders moeten ook afspreken hoe er met bijzondere gebeurtenissen wordt omgegaan, zoals uitvoeringen, eindmusical, informatiedagen/avonden, diploma-uitreiking, enz.

Conclusie

Een goed ouderschapsplan is essentieel voor een succesvolle implementatie van co-ouderschap. Het plan moet duidelijke afspraken bevatten over de verdeling van de tijd, de verantwoordelijkheden van de ouders, de financiële verdeling en de communicatie tussen de ouders. Het is belangrijk dat beide ouders in overleg zijn met elkaar en dat er regelmatig overleg plaatsvindt. De communicatie moet duidelijk en transparant zijn. Een goed plan helpt om conflicten te vermijden en een voorspelbare omgeving voor de kinderen te bieden. De ouders moeten ervoor zorgen dat de kinderen zich veilig en welkom voelen in beide huizen. Ook is het belangrijk om te bespreken hoe er met ziekte van het kind of de ouder wordt omgegaan. De ouders moeten afspreken hoe er met de school wordt omgegaan, hoe er met het huiswerk wordt omgegaan en hoe er met de vrijetijd wordt omgegaan. De ouders moeten ook afspreken hoe er met bijzondere gebeurtenissen wordt omgegaan, zoals uitvoeringen, eindmusical, informatiedagen/avonden, diploma-uitreiking, enz.

Bronnen

1. kinderopvanglappelein.nl/blog/post/3480/co-ouderschap-schemas-en-praktische-overwegingen-voor-een-goede-verdeling/
2. samenuiteen.nl/voorbeeld-ouderschapsplan
3. kinderopvanglappelein.nl/blog/post/3648/co-ouderschap-schemas-afspraken-en-praktische-overwegingen/
4. juridischevoorbeelden.com/co-ouderschap-50-50/
5. scheiden.info/voorbeeld-ouderschapsplan/
6. sarahkoller.nl/schema-co-ouderschap-opstellen/
7. plan-voorbeeld.com/co-ouderschapsplan/
8. vechtscheidingshulp.nl/faq-items/hebben-jullie-een-voorbeeld-omgangsregeling/