Onvoorwaardelijk ouderschap: Wat is het en hoe pas je het toe in de praktijk?

Onvoorwaardelijk ouderschap is een opvoedingsfilosofie die gericht is op het opbouwen van een diepe, emotionele band tussen ouder en kind, zonder voorwaarden of eisen. Deze visie is geïnspireerd op het werk van Alfie Kohn, een Amerikaanse psycholoog en schrijver, die in zijn boek Unconditional Parenting aangeeft dat het opvoeden niet moet draaien om kinderen te beïnvloeden via beloningen en straffen, maar juist om hen te ondersteunend en empathisch te begeleiden. De kern van onvoorwaardelijk ouderschap is het geven van liefde en ondersteuning zonder eisen of voorwaarden. Dit betekent dat ouders hun kinderen accepteren zoals ze zijn, zonder te vragen of te eisen dat ze bepaalde gedragingen vertonen. Het is een visie die zich richt op het opbouwen van vertrouwen, empathie en een diepe verbondenheid tussen ouder en kind. In tegenstelling tot traditionele opvoedingsstijlen, waarin kinderen vaak worden beïnvloed door beloningen, straffen of verplichtingen, richt onvoorwaardelijk ouderschap zich op het begrijpen van het gedrag van het kind, in plaats van het beïnvloeden van gedrag via beloningen en straffen.

Wat is onvoorwaardelijk ouderschap?

Onvoorwaardelijk ouderschap is een visie op opvoeding die gericht is op het opbouwen van een diepe, emotionele band tussen ouder en kind, zonder voorwaarden of eisen. Het is een filosofie die is geïnspireerd op het werk van Alfie Kohn, een Amerikaanse psycholoog en schrijver, die in zijn boek Unconditional Parenting aangeeft dat het opvoeden niet moet draaien om kinderen te beïnvloeden via beloningen en straffen, maar juist om hen te ondersteunend en empathisch te begeleiden. In dit artikel worden de kernprincipes van onvoorwaardelijk ouderschap besproken, de praktische toepassing ervan in de praktijk, en het verschil met traditionele opvoedingsmethoden. De informatie is gebaseerd op de gegevens uit de bronnen die zijn vermeld in de SOURCES LIST, waaronder de publicatie Onvoorwaardelijk ouderschap van Alfie Kohn, evenals diverse recensies en beschrijvingen van dit boek.

Kernprincipes van onvoorwaardelijk ouderschap

De kern van onvoorwaardelijk ouderschap is het geven van liefde en ondersteuning zonder eisen of voorwaarden. Dit betekent dat ouders hun kinderen accepteren zoals ze zijn, zonder te vragen of te eisen dat ze bepaalde gedragingen vertonen. Het is een visie die zich richt op het opbouwen van vertrouwen, empathie en een diepe verbondenheid tussen ouder en kind. In tegenstelling tot traditionele opvoedingsstijlen, waarin kinderen vaak worden beïnvloed door beloningen, straffen of verplichtingen, richt onvoorwaardelijk ouderschap zich op het begrijpen van het gedrag van het kind, in plaats van het beïnvloeden van gedrag via beloningen en straffen.

Een van de belangrijkste aspecten van onvoorwaardelijk ouderschap is het vermijden van voorwaarden. Veel ouders stellen zonder het te beseffen voorwaarden aan hun kinderen, zoals “als je je bordje leeg eet, krijg je een toetje” of “als je goed doet, krijg je aandacht”. Dit soort gedrag kan leiden tot een situatie waarin het kind zich moet gedragen om geliefd te zijn, in plaats van dat het zich veilig voelt en zichzelf mag zijn. Daarnaast is er ook een verschil in het soort relatie dat wordt opgebouwd tussen ouder en kind. Bij traditionele methoden kan de relatie vaak worden beïnvloed door de verwachtingen van de ouder, terwijl onvoorwaardelijk ouderschap gericht is op het opbouwen van een relatie gebaseerd op respect, begrip en vertrouwen.

Praktische toepassing van onvoorwaardelijk ouderschap

In de praktijk kan onvoorwaardelijk ouderschap worden toegepast door ouders zich te richten op het luisteren naar hun kind, in plaats van te focussen op het bepalen van gedrag. Het is belangrijk om het kind te laten weten dat het van hen houdt, ongeacht hun gedrag. Dit betekent dat ouders hun kinderen moeten ondersteunend en empathisch benaderen, in plaats van te focussen op het corrigeren van fouten. Een van de kernpunten van onvoorwaardelijk ouderschap is het vermijden van de traditie van belonen en straffen. In plaats van te focussen op het belonen van bepaalde gedragingen, wordt er gekeken naar de onderliggende behoeften van het kind. Volgens Alfie Kohn is elk gedrag een uitdrukking van een behoefte, en de taak van de ouder is om die behoefte te begrijpen in plaats van te proberen het gedrag te beïnvloeden.

Bij onvoorwaardelijk ouderschap wordt uitgegaan van de intrinsieke motivatie van het kind om uit zichzelf dingen te willen doen, zonder dat het beïnvloed wordt door de ouders (externe motivatie). Je kind wil bijvoorbeeld zijn knuffels niet in de mand doen en jij stelt de voorwaarde dat hij dan helemaal geen knuffels meer op zijn kamer mag (want jij wilt een opgeruimde kamer). Je kind wil dat niet, dus doet wat je zegt, maar gaat daarbij over zijn grens. Ben jij (de externe motivatie) uit de kamer, dan haalt hij alle knuffels weer uit de mand, want dan is er niemand meer die hem kan zeggen wat hij ermee moet doen. Had jij uitgelegd aan je kind dat je graag wilt dat hij of zij in een opgeruimde kamer slaapt, dan hadden jullie samen een oplossing kunnen bedenken waar beide kanten tevreden mee waren geweest. Samenwerken met je kind staat dan ook centraal bij onvoorwaardelijk ouderschap.

Samenwerken in plaats van straffen en belonen

In plaats van als ouder steeds ‘goed’ gedrag proberen af te dwingen bij je kind, door te straffen en belonen, stelt de visie van onvoorwaardelijk ouderschap dat je als ouder veel beter kunt insteken op een goede relatie, van waaruit je kunt samenwerken met je kind. Immers; straffen en belonen werken goed tot je kind niet meer ‘bang’ of afhankelijk van je is. Want dan heb je als ouders niets meer in handen om het gedrag van je kind te beïnvloeden en is de relatie beschadigd. Bovendien heeft je kind dan geleerd dat degene met macht bepaalt hoe dingen gaan. Zou het niet beter zijn om je kind, in plaats van ze te leren gehoorzamen, te laten oefenen met sociaal gedrag? Conflicten oplossen, rekening houden met de ander, het verwoorden van de eigen gevoelens? Stuk voor stuk vaardigheden die ze als ‘gezonde’ volwassene straks veel harder nodig hebben!

Grenzen en eisen in onvoorwaardelijk ouderschap

Niet iedereen is het ermee eens dat onvoorwaardelijk ouderschap geen grenzen mag stellen. In de praktijk kan onvoorwaardelijk ouderschap worden toegepast door ouders zich te richten op het luisteren naar hun kind, in plaats van te focussen op het bepalen van gedrag. Het is belangrijk om het kind te laten weten dat het van hen houdt, ongeacht hun gedrag. Dit betekent dat ouders hun kinderen moeten ondersteunend en empathisch benaderen, in plaats van te focussen op het corrigeren van fouten. Een van de kernpunten van onvoorwaardelijk ouderschap is het vermijden van de traditie van belonen en straffen. In plaats van te focussen op het belonen van bepaalde gedragingen, wordt er gekeken naar de onderliggende behoeften van het kind. Volgens Alfie Kohn is elk gedrag een uitdrukking van een behoefte, en de taak van de ouder is om die behoefte te begrijpen in plaats van te proberen het gedrag te beïnvloeden.

Neem je grenzen en eisen onder de loep

De visie van onvoorwaardelijk ouderschap stelt dat veel grenzen of nee’s van ouders voortkomen uit een bepaald automatisme, terwijl het vaak niet per se hoeft te gaan om iets wat echt niet zou kunnen of mogen. Daarom is het belangrijk om je als ouder niet te strikt op te stellen en jezelf in elke situatie af te vragen waarom iets eigenlijk niet zou mogen of kunnen. Wanneer je daarbij ook in overweging neemt wat de achterliggende reden van je kind is om een bepaald gedrag te vertonen, zul je naar alle waarschijnlijkheid geneigd zijn om milder te reageren. Ditzelfde geldt ook voor de eisen die je aan je kind stelt. Zijn deze wel reëel en wat ligt eraan ten grondslag? Is dat gemakzucht, overbezorgdheid en past het eigenlijk wel bij de leeftijd van je kind? Zo kun je je afvragen of het redelijk is om van een 4-jarige te verwachten in een restaurant stil aan tafel te blijven zitten, of van een 10-jarige dat ze haar kamer opruimt. Want waarom zou de énige plek in de wereld die van jouw dochter is, aan jouw standaard moeten voldoen?

Onvoorwaardelijk ouderschap en het opbouwen van vertrouwen

De kern van onvoorwaardelijk ouderschap is het geven van liefde en ondersteuning zonder eisen of voorwaarden. Dit betekent dat ouders hun kinderen accepteren zoals ze zijn, zonder te vragen of te eisen dat ze bepaalde gedragingen vertonen. Het is een visie die zich richt op het opbouwen van vertrouwen, empathie en een diepe verbondenheid tussen ouder en kind. In tegenstelling tot traditionele opvoedingsstijlen, waarin kinderen vaak worden beïnvloed door beloningen, straffen of verplichtingen, richt onvoorwaardelijk ouderschap zich op het begrijpen van het gedrag van het kind, in plaats van het beïnvloeden van gedrag via beloningen en straffen.

Conclusie

Onvoorwaardelijk ouderschap is een visie op opvoeding die gericht is op het opbouwen van een diepe, emotionele band tussen ouder en kind, zonder voorwaarden of eisen. Het is een filosofie die is geïnspireerd op het werk van Alfie Kohn, een Amerikaanse psycholoog en schrijver, die in zijn boek Unconditional Parenting aangeeft dat het opvoeden niet moet draaien om kinderen te beïnvloeden via beloningen en straffen, maar juist om hen te ondersteunend en empathisch te begeleiden. In dit artikel worden de kernprincipes van onvoorwaardelijk ouderschap besproken, de praktische toepassing ervan in de praktijk, en het verschil met traditionele opvoedingsmethoden. De informatie is gebaseerd op de gegevens uit de bronnen die zijn vermeld in de SOURCES LIST, waaronder de publicatie Onvoorwaardelijk ouderschap van Alfie Kohn, evenals diverse recensies en beschrijvingen van dit boek.

Bronnen

1. Onvoorwaardelijk ouderschap volgens Alfie Kohn: zo doe je dat in de praktijk
2. Wanneer heb ik recht op ouderschapsverlof?
3. De kern van onvoorwaardelijk ouderschap is het geven van liefde en ondersteuning zonder eisen of voorwaarden.
4. Onvoorwaardelijk ouderschap
5. Onvoorwaardelijk ouderschap vanaf wanneer doe je dat?
6. Regels en grenzen
7. Onvoorwaardelijk ouderschap
8. Interessante visie op opvoeding van Alfie Kohn: onvoorwaardelijke opvoeding
9. Onvoorwaardelijke liefde en onvoorwaardelijk ouderschap: de praktijk