Quarantaine en co-ouderschap: uitdagingen en oplossingen voor gescheiden ouders

Tijdens de coronacrisis zijn de situaties voor gescheiden ouders ingewikkelder geworden. De maatregelen rondom het voorkomen van besmettingen, zoals het beperken van contacten en het in quarantaine blijven, hebben gevolgen voor de omgangsregelingen. Volgens meerdere bronnen is het belangrijk om de regelingen zoveel mogelijk te blijven naleven. In de bronnen wordt opgemerkt dat er geen wettelijk verbod is op het bezoeken van de andere ouder, mits de overheidsregels daarop aansluiten. Ook wordt benadruid dat de zorgregelingen, zoals vastgelegd in het ouderschapsplan, in de meeste gevallen behouden moeten blijven, ook in tijden van corona. De overheid heeft aangegeven dat kinderen tussen hun ouders mogen reizen, mits de maatregelen daarop aansluiten. Bij het ontstaan van een coronabesmetting in het gezin of bij een van de ouders, kan dit leiden tot een situatie waarin de omgangsregeling tijdelijk moet worden aangepast. Volgens de bronnen is het belangrijk dat ouders in zo’n geval onderling overleg plegen om een oplossing te vinden. De regel is dat de omgangsregelingen zoveel mogelijk moeten worden nagekomen, tenzij er een medisch bewijs is dat dat niet mogelijk is. Bijvoorbeeld, als het kind of een van de ouders in quarantaine moet, kan de omgangsregeling tijdelijk worden aangepast. In zulke gevallen is het belangrijk dat de ouders onderling overleg plegen en het belang van het kind centraal stellen.

De impact van corona op het co-ouderschap

De coronacrisis heeft een significante impact gehad op het dagelijks leven, en in het bijzonder op gescheiden ouders en hun kinderen. De regelingen rondom co-ouderschap werden op de proef gesteld, en vragen over de veiligheid, de naleving van afspraken en de emotionele impact op kinderen kwamen veelvuldig voor. Dit artikel biedt een overzicht van de belangrijkste overwegingen en richtlijnen voor co-ouders, gebaseerd op beschikbare informatie en adviezen. Co-ouderschap omvat verschillende aspecten, waaronder gezag, verblijf en financiële verantwoordelijkheid. Gezagsco-ouderschap betekent dat beide ouders gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de opvoeding en belangrijke beslissingen over het kind. Verblijfsco-ouderschap betreft de verdeling van de tijd die het kind bij elke ouder doorbrengt, waarbij een 50/50 regeling steeds vaker de voorkeur krijgt, mits beide ouders dit wensen. Financiële co-ouderschap houdt in dat beide ouders bijdragen aan de kosten van het kind, vaak via een kindrekening. Deze basisprincipes blijven ook tijdens en na de coronaperiode van kracht.

Aanpassingen in de omgangsregelingen

Tijdens de coronacrisis is het belangrijk dat ouders onderling overleg plegen om de omgangsregelingen aan te passen. In geval van een coronabesmetting in het gezin of bij een van de ouders, kan de omgangsregeling tijdelijk moeten worden aangepast. Volgens de bronnen is het belangrijk dat ouders in zo’n geval onderling overleg plegen om een oplossing te vinden. De regel is dat de omgangsregelingen zoveel mogelijk moeten worden nagekomen, tenzij er een medisch bewijs is dat dat niet mogelijk is. Bijvoorbeeld, als het kind of een van de ouders in quarantaine moet, kan de omgangsregeling tijdelijk worden aangepast. In zulke gevallen is het belangrijk dat de ouders onderling overleg plegen en het belang van het kind centraal stellen. De overheid heeft aangegeven dat kinderen tussen hun ouders mogen reizen, mits de maatregelen daarop aansluiten.

De rol van het kind bij het co-ouderschap

De impact van de coronacrisis op het co-ouderschap is vooral zichtbaar in de emotionele en psychologische uitdagingen voor de kinderen. Het is belangrijk dat ouders rekening houden met de emoties en behoeften van hun kinderen. Volgens meerdere bronnen is het belangrijk dat ouders onderling overleg plegen om de omgangsregelingen aan te passen, zodat het belang van het kind centraal staat. De oud-minister voor Jeugd en Gezin stond aan de wieg van het ouderschapsplan, waarmee de exen schriftelijk vastleggen hoe ze samen de kinderen verzorgen. Vaak staat alles tot aan de komma vast, inclusief het tijdstip van ophalen. Rouvoet gelooft er nog steeds in, maar merkt wel dat veel ouders elkaar met het plan - al dan niet voor de rechter – om de oren slaan. ‘Je zou eigenlijk naar een flexibele set afspraken moeten.’ Aan de andere kant hebben vechtende ouders moeite zich überhaupt aan de afspraken te houden. ‘Die traineren voortdurend, doen steeds net iets minder dan afgesproken.’ Dat zijn de ouders die soms even ‘vergeten’ dat het vandaag de dag van papa is, bijvoorbeeld. Daar loopt het nog nét niet uit de hand, maar als de kinderen ineens drie, vier maanden worden thuisgehouden wegens coronamaatregelen kan er een bom barsten. ‘Zoiets kan zomaar een jarenlange slepende ruzie worden.’

Communicatie en onderling overleg

De coronacrisis heeft de situatie voor gescheiden ouders ingewikkelder gemaakt, maar het is belangrijk dat ouders onderling overleg plegen om de omgangsregelingen aan te passen. Volgens de bronnen is het belangrijk dat ouders in zo’n geval onderling overleg plegen om een oplossing te vinden. De regel is dat de omgangsregelingen zoveel mogelijk moeten worden nagekomen, tenzij er een medisch bewijs is dat dat niet mogelijk is. Bijvoorbeeld, als het kind of een van de ouders in quarantaine moet, kan de omgangsregeling tijdelijk worden aangepast. In zulke gevallen is het belangrijk dat de ouders onderling overleg plegen en het belang van het kind centraal stellen. Het is ook belangrijk dat ouders elkaar vertrouwen en dat ze open en eerlijk communiceren over de situatie en de impact op hun kinderen.

De rol van het ouderschapsplan

Het ouderschapsplan speelt een belangrijke rol in het co-ouderschap. Het is een schriftelijke afspraak tussen ouders over hoe ze samen de kinderen verzorgen. Vaak staat alles tot aan de komma vast, inclusief het tijdstip van ophalen. Rouvoet gelooft er nog steeds in, maar merkt wel dat veel ouders elkaar met het plan - al dan niet voor de rechter – om de oren slaan. ‘Je zou eigenlijk naar een flexibele set afspraken moeten.’ Aan de andere kant hebben vechtende ouders moeite zich überhaupt aan de afspraken te houden. ‘Die traineren voortdurend, doen steeds net iets minder dan afgesproken.’ Dat zijn de ouders die soms even ‘vergeten’ dat het vandaag de dag van papa is, bijvoorbeeld. Daar loopt het nog nét niet uit de hand, maar als de kinderen ineens drie, vier maanden worden thuisgehouden wegens coronamaatregelen kan er een bom barsten. ‘Zoiets kan zomaar een jarenlange slepende ruzie worden.’

De impact van corona op het financiële co-ouderschap

Het financiële aspect van het co-ouderschap is ook van invloed geweest door de coronacrisis. De maatregelen rondom het voorkomen van besmettingen, zoals het beperken van contacten en het in quarantaine blijven, hebben gevolgen voor de omgangsregelingen. De overheid heeft aangegeven dat kinderen tussen hun ouders mogen reizen, muts de maatregelen daarop aansluiten. Financieel co-ouderschap houdt in dat beide ouders bijdragen aan de kosten van het kind, vaak via een kindrekening. Deze basisprincipes blijven ook tijdens en na de coronaperiode van kracht. Echter, de coronacrisis heeft ook invloed gehad op de financiële situatie van ouders. Veel mensen werken minder of verliezen hun werk als gevolg van de corona maatregelen. De kans dat jij of je ex-partner de alimentatie tijdelijk niet kan betalen is daarom aanwezig. Welke informatie is er op dit gebied gepost de laatste weken?

De rol van het RIVM en de overheid

Het RIVM adviseerde om de omgangsregeling te heroverwegen bij ziekte binnen een huishouden. Ondanks de crisis bleef het uitgangspunt dat kinderen het recht hebben op contact met beide ouders. Er bestond geen algemeen verbod op het verplaatsen van kinderen tussen ouders, zolang de overheidsregels werden nageleefd. Een essentiële verplaatsing, zoals het overbrengen van een kind naar de andere ouder conform de vastgestelde regeling, werd beschouwd als een noodzakelijke activiteit. Hoewel het vasthouden aan de afspraken belangrijk was, werd ook benadrukt dat flexibiliteit en onderling overleg essentieel zijn. Ouders werden aangemoedigd om samen te zoeken naar oplossingen die passen bij de veranderende omstandigheden. Dit kon betekenen dat de omgangsregeling tijdelijk werd aangepast, bijvoorbeeld door meer gebruik te maken van digitale communicatie of door de frequentie van de verplaatsingen te verminderen. Indien ouders er samen niet uitkwamen, kon mediation een nuttig instrument zijn om tot een oplossing te komen.

De rol van de rechter

De rechter speelt een belangrijke rol in het co-ouderschap. De afspraken over het verblijf van de kinderen kunnen de ouders vastleggen in een overeenkomst. Maar een familierechter kan deze regeling ook opleggen via een vonnis. Ouders kunnen niet op eigen houtje beslissen om deze afspraken te ontwijken. Ook niet in coronatijden. Ondanks de coronacrisis, verhuizen kinderen vandaag de dag van de ene co-ouder naar de andere als dat zo bepaald is. Er bestaat geen verbod op contact binnen een gezinsverband, ook niet bij gescheiden ouders. Dit geldt ook als het kind in het buitenland woont. Een kind naar zijn andere ouder brengen, is een essentiële verplaatsing. Een ouder kan zich niet verschuilen achter de grenscontroles om de afspraken te ontwijken. Afwijken van de regeling. In sommige situaties is het onoverkomelijk om af te wijken van de regeling. Uitzonderlijk kan een ouder beslissen om zijn kind niet naar de andere co-ouder te brengen. Dat kan. Als de ouders in onderling overleg belissen om van de regeling af te wijken. Bijvoorbeeld wanneer een ouder vaak met kwetsbare groepen werkt en minder risico’s wil nemen. Ouders kunnen ook afwijkende afspraken maken als één van de ouders de opvang echt niet op zich kan nemen. Als het kind, één van de ouders of een ander gezinslid besmet is en dus in quarantaine moet blijven.

De rol van de media

De media spelen een belangrijke rol in het co-ouderschap. De oplossingen en adviezen die in de media worden gegeven, kunnen helpen bij het navigeren door de huidige crisis in de wereld. De media bieden ook ruimte voor ervaringsverhalen en tips die kunnen helpen bij het omgaan met de situatie. De media kunnen ook helpen bij het versterken van de samenwerking tussen ouders en het bevorderen van een positieve omgangsrelatie. De media kunnen ook helpen bij het geven van informatie over de impact van de coronacrisis op het co-ouderschap en de mogelijke oplossingen.

Bronnen

1. Kinderopvanglappelein: co-ouderschap en corona
2. NRC: wat is zwaarder met kinderen in quarantaine of alleen
3. Groene: er is veel frustratie over en weer
4. Uitelkaar: corona-scheiden-complete-lijst
5. Kinderopvanglappelein: co-ouderschap in coronatijden
6. Ouders.nl: corona en co-ouderschap
7. Tijdschrift voor familie en jeugdrecht: covid-19 en het familie en jeugdrecht
8. Notaris.be: wat als corona de verblijfsregeling van je kinderen in de war stuurdt