Het belang van een preventief ouderschapsplan bij co-ouderschap

Een ouderschapsplan is een essentieel document dat ouders helpt bij het opbouwen van een gezonde en gestructureerde opvoedingsrelatie na een scheiding. Bij co-ouderschap, waarbij ouders samenwerken in de verzorging en opvoeding van hun kinderen, is een goed opgesteld ouderschapsplan van cruciaal belang. Het helpt bij het voorkomen van conflicten, het regelen van de verdeling van zorgtaken, het bepalen van financiële verantwoordelijkheden en het ondersteunen van het welzijn van de kinderen. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van een preventief ouderschapsplan behandeld, inclusief de rol van co-ouderschap, de inhoud van het plan en de betrokkenheid van de kinderen.

Wat is een ouderschapsplan?

Een ouderschapsplan is een schriftelijke overeenkomst tussen ouders waarin zij afspraken maken over de zorg en opvoeding van hun kinderen na een scheiding of beëindiging van een relatie. Het is een wettelijke vereiste wanneer ouders gaan scheiden en gezamenlijk het gezag over hun kinderen behouden. Het plan moet de belangen en behoeften van de kinderen centraal stellen en een basis vormen voor een constructieve relatie tussen de ouders. Het is belangrijk om te benadrukken dat de ouders zelf bepalen welke afspraken zij in het plan opnemen, maar er zijn wel bepaalde onderwerpen die verplicht opgenomen moeten worden.

Een ouderschapsplan is niet statisch en kan in de loop der tijd worden aangepast aan veranderende omstandigheden. Het is belangrijk om regelmatig te evalueren of het plan nog steeds voldoet aan de behoeften van de kinderen en de ouders. Afspraken kunnen in onderling overleg worden gewijzigd. Er kunnen allerlei redenen zijn om afspraken in het ouderschapsplan te willen herzien, bijvoorbeeld: nieuwe situaties, veranderingen in de levensomstandigheden of wensen van de kinderen.

Wat moet er in een ouderschapsplan staan?

In het ouderschapsplan staan in ieder geval afspraken over:

• De betrokkenheid van de kinderen bij het ouderschapsplan.
• Hoe de zorg en opvoeding verdeeld wordt (zorgregeling) of de omgang met de kinderen regelt (omgangsregeling).
• Hoe en hoe vaak de ouders informatie geven over hun kind.
• Hoe de ouders samen beslissingen nemen over belangrijke onderwerpen, bijvoorbeeld over de schoolkeuze.
• De kosten van de verzorging en opvoeding (kinderalimentatie).

Daarnaast kunnen ouders ook andere afspraken opnemen in het ouderschapsplan, zoals regels over bedtijden, huiswerk, of het contact met de families van beide ouders. Ook kan in het ouderschapsplan worden opgenomen op welk hoofdadres het kind bij de gemeente wordt ingeschreven.

De rol van co-ouderschap

Co-ouderschap houdt in dat ouders na een scheiding of ontbinding van een partnerschap samenwerken in de verzorging en opvoeding van hun kinderen. Dit vereist dat ouders een gedetailleerd ouderschapsplan opstellen, dat afspraken bevat over de verdeling van zorg, omgang met de kinderen, financiële verantwoordelijkheden en andere belangrijke onderwerpen. Het is belangrijk dat ouders dit plan opstellen onder begeleiding van een mediator of een andere professionele hulpverlener.

Een belangrijk onderdeel van het ouderschapsplan zijn de financiële afspraken. Dit omvat de kinderalimentatie, de verdeling van de kosten voor onderwijs, medische zorg, en vrijetijdsactiviteiten. Het is raadzaam om de alimentatieberekening te laten uitvoeren door een mediator om ervoor te zorgen dat de afspraken eerlijk en juridisch correct zijn. Ook de verdeling van de kinderbijslag en eventuele toeslagen moet worden vastgelegd.

De betrokkenheid van de kinderen

Een ouderschapsplan moet rekening houden met de wensen en behoeften van de kinderen. Een kind heeft het recht om zijn mening te geven over zaken die hem aangaan. Ouders zijn daarom verplicht hun kind zo veel en zo goed mogelijk te informeren en te raadplegen over de inhoud van het ouderschapsplan. Dit op een manier die past bij (de leeftijd van) uw kind. Een kind is al heel jong in staat om zijn belangen en wensen duidelijk te maken.

De betrokkenheid van de kinderen bij het opstellen van het ouderschapsplan is cruciaal. Stichting Villa Pinedo heeft een open brief ‘aan alle gescheiden ouders van Nederland’ geschreven. De brief is samengesteld door kinderen van verschillende leeftijden die een scheiding hebben meegemaakt. In de brief komt goed naar voren hoe kinderen een scheiding kunnen ervaren en wat er voor hen belangrijk is. De wensen en behoeften van de kinderen zijn belangrijk bij het maken van afspraken voor het ouderschapsplan.

De verdeling van zorg en opvoeding

Een ouderschapsplan moet afspraken bevatten over hoe de zorg en opvoeding verdeeld worden. Dit kan een gelijke verdeling zijn, zoals 50/50, maar ook een ongelijke verdeling zoals 70/30. Een zorgregeling met een ongeveer gelijke verdeling noemen we co-ouderschap. Bij co-ouderschap wordt vaak gekozen voor een gezamenlijke kinderrekening. Op deze rekening wordt onder andere de kinderbijslag en een afgesproken maandelijks bedrag door u en uw ex-partner gestort. Het bedrag dat gestort wordt hangt af van de draagkracht van de ouder.

Een voorbeeld van een schema voor de verdeling van de zorg- en opvoedingstaken kan er als volgt uitzien:

Waarbij M staat voor moeder en V voor vader. Dit schema geeft aan bij welke ouder de kinderen overnachten.

Communicatie en overleg

Goede communicatie tussen de ouders is essentieel voor het welzijn van de kinderen. Het ouderschapsplan moet afspraken bevatten over hoe ouders elkaar informeren over belangrijke zaken met betrekking tot de kinderen, zoals schoolprestaties, gezondheid, en sociale activiteiten. Het is belangrijk om af te spreken hoe deze communicatie plaatsvindt (bijvoorbeeld via e-mail, telefoon, of een speciale app) en hoe vaak.

Een belangrijk onderdeel van het ouderschapsplan zijn de financiële afspraken. Dit omvat de kinderalimentatie, de verdeling van de kosten voor onderwijs, medische zorg, en vrijetijdsactiviteiten. Het is raadzaam om de alimentatieberekening te laten uitvoeren door een mediator om ervoor te zorgen dat de afspraken eerlijk en juridisch correct zijn. Ook de verdeling van de kinderbijslag en eventuele toeslagen moet worden vastgelegd.

Ondersteuning bij het opstellen van het ouderschapsplan

Het maken van het ouderschapsplan is geen invuloefening. Probeer samen bewust na te denken over waarom jullie welke afspraken maken. Als jullie het lastig vinden waar jullie moeten beginnen, kunnen jullie een voorbeeld ouderschapsplan downloaden die jullie als basis kunnen gebruiken.

Er zijn verschillende initiatieven die jullie hierbij kunnen helpen of ondersteunen. Bijvoorbeeld BOR (Begeleide Omgangs Regeling), Ouderschap Blijft en Villa Pinedo. Deze initiatieven bieden ondersteuning bij het opstellen van het ouderschapsplan en helpen bij het beter leren communiceren in het belang van de kinderen.

Conclusie

Een ouderschapsplan is een essentieel document dat ouders helpt bij het opbouwen van een gezonde en gestructureerde opvoedingsrelatie na een scheiding. Bij co-ouderschap, waarbij ouders samenwerken in de verzorging en opvoeding van hun kinderen, is een goed opgesteld ouderschapsplan van cruciaal belang. Het helpt bij het voorkomen van conflicten, het regelen van de verdeling van zorgtaken, het bepalen van financiële verantwoordelijkheden en het ondersteunen van het welzijn van de kinderen. Het is belangrijk dat ouders dit plan opstellen onder begeleiding van een mediator of een andere professionele hulpverlener. De betrokkenheid van de kinderen bij het opstellen van het ouderschapsplan is cruciaal, aangezien ze hun mening en wensen moeten kunnen geven. Goede communicatie tussen de ouders is essentieel voor het welzijn van de kinderen. Het ouderschapsplan moet afspraken bevatten over hoe ouders elkaar informeren over belangrijke zaken met betrekking tot de kinderen, zoals schoolprestaties, gezondheid, en sociale activiteiten. Het is belangrijk om af te spreken hoe deze communicatie plaatsvindt en hoe vaak. De financiële afspraken zijn een belangrijk onderdeel van het ouderschapsplan, waaronder de kinderalimentatie, de verdeling van de kosten voor onderwijs, medische zorg, en vrijetijdsactiviteiten. Het is raadzaam om de alimentatieberekening te laten uitvoeren door een mediator om ervoor te zorgen dat de afspraken eerlijk en juridisch correct zijn. Ook de verdeling van de kinderbijslag en eventuele toeslagen moet worden vastgelegd.

Bronnen

1. Ouderschapsplan op basis van co-ouderschap: Aanbevelingen en praktische richtlijnen
2. Verschillende vormen van ouderschap
3. Samen ouders zijn na de scheiding
4. Co-ouderschap en het ouderschapsplan
5. Ouderschapsplan: Wettelijke vereisten
6. Voorbeeld co-ouderschap
7. Co-ouderschap: Belangrijke informatie
8. Belangrijke informatie over kind en scheiding
9. Co-ouderschap: Duidelijkheid iedereen
10. Co-ouderschap en het ouderschapsplan: Een overzicht van de essentiële afspraken
11. Co-ouderschap: Rechten en plichten