Wat is een ouderschapsplan en hoe werkt parallel ouderschap?

Inleiding

Een ouderschapsplan is een belangrijk instrument bij het omgaan met scheidingen en het omgaan met de verantwoordelijkheden van ouders. Bij het begrip parallel ouderschap is het van belang om te weten hoe dit in de praktijk werkt, welke kenmerken het heeft en wat de rol is van een ouderschapsplan. Dit artikel beschrijft in detail wat parallel ouderschap is, wanneer het geschikt is, en hoe een ouderschapsplan kan worden opgesteld om conflicten te verminderen en de belangen van de kinderen centraal te stellen.

Wat is parallel ouderschap?

Parallel ouderschap is een vorm van ouderlijk gezag waarbij gescheiden ouders hun kinderen opvoeden zonder direct contact met elkaar te hebben. De focus ligt op het creëren van een stabiele en rustige omgeving voor de kinderen, waarbij de communicatie verloopt via bijvoorbeeld e-mail of een speciale app. Het is een alternatief voor co-ouderschap, waarbij de ouders hun kinderen op hun eigen manier opvoeden zonder dat ze regelmatig met elkaar hoeven te communiceren. Er is zo min mogelijk contact, alleen voor dringende zaken. Er wordt als het ware een muur geplaatst tussen beide ouders, waardoor er geen aandacht meer besteed hoeft te worden aan het conflict tussen de ouders. Zij hebben ieder een eigen huishouden met eigen regels en gebruiken. Er worden afspraken gemaakt over de manier waarop dringend of noodzakelijk contact plaatsvindt en er is weinig flexibiliteit. De zorgregeling en het ouderschapsplan worden strikt gevolgd. Wisselmomenten kunnen bijvoorbeeld via school plaatsvinden. Bij parallel ouderschap worden de ouders ondersteund door een begeleider.

Wanneer is parallel ouderschap geschikt?

Parallel ouderschap is vooral geschikt voor ouders die na een scheiding niet in staat zijn om gezamenlijk een opvoedingsplan op te stellen of te handhaven. Dit is het geval wanneer de conflicten tussen de ouders zo ernstig zijn dat een coöperatief ouderschap niet mogelijk is. De rechtspraak speelt hierin een belangrijke rol, aangezien zij de wetgeving en de rechtspraak toepast om de belangen van het kind centraal te stellen. In dergelijke gevallen kan parallel ouderschap een oplossing bieden. Het is vooral geschikt voor ouders waarbij de communicatie na de scheiding zeer beperkt is of zelfs volledig ontbreekt. Het is ook geschikt voor ouders die veel conflicten hebben en moeite hebben om samen te werken. Het kan ook nuttig zijn wanneer er sprake is van een onveilige situatie of huiselijk geweld in het spel is.

Kenmerken van parallel ouderschap

Een kenmerk van parallel ouderschap is dat de ouders hun kinderen op hun eigen manier opvoeden, zonder dat ze regelmatig met elkaar hoeven te communiceren. De ouders hebben ieder hun eigen huishouden met eigen regels en gebruiken. Er wordt gecommuniceerd over het hoogstnodige, zoals de zorg voor de kinderen. Er zijn strakke, gedetailleerde en duidelijk omlijnde afspraken met weinig flexibiliteit. De zorgregeling en het ouderschapsplan worden strikt gevolgd. Wisselmomenten kunnen bijvoorbeeld via school plaatsvinden. Bij parallel ouderschap worden de ouders ondersteund door een begeleider. In de praktijk zijn dat vaak maatschappelijk werkers, jeugd- en gezinscoaches, kindbehartigers, jeugdbeschermers en gedragswetenschappers. De begeleider dient een neutrale positie in te nemen naast de ouders die worden begeleid. Er zijn verschillende voorbeelden van parallel ouderschap. Een voorbeeld is het geval van Marijke en Tom, waarbij de conflicten tussen de ouders zo ernstig zijn dat een coöperatief ouderschap niet mogelijk is. In dergelijke gevallen kan parallel ouderschap een oplossing bieden. Een ander voorbeeld is het geval van Martijn en Eva, waarbij de ouders na de scheiding samen in een groot huis wonen, met ieder een eigen woonomgeving en een gezamenlijk deel voor de kinderen. Dit is een bijzondere constructie, die niet voor iedereen is weggelegd en de nodige uitdagingen met zich meebrengt.

De rol van een ouderschapsplan bij parallel ouderschap

Een ouderschapsplan is essentieel bij parallel ouderschap. Het plan legt afspraken vast over onder andere de verdeling van de zorgtaken, de omgangsregeling, en de communicatie tussen de ouders. Het geeft duidelijkheid en helpt in het creëren van een stabiele omgeving voor de kinderen. In een ouderschapsplan leggen de ouders hun afspraken neer over 1) de wijze waarop zij de zorg- en opvoedingstaken verdelen, 2) de wijze waarop zij elkaar informatie verschaffen en raadplegen omtrent gewichtige aangelegenheden met betrekking tot de persoon of het vermogen van de kinderen, alsmede 3) de verdeling van de kosten van verzorging en opvoeding van de kinderen. Bij parallel ouderschap dienen er zeer duidelijke afspraken te worden gemaakt om conflicten te voorkomen, dan wel te verminderen. Het is uiteraard belangrijk dat beide ouders zich aan die afspraken houden. Er is zoals gezegd weinig flexibiliteit bij parallel ouderschap; de afspraken zijn leidend. Een ouderschapsplan is wettelijk verplicht voor ouders die getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben (met of zonder gezamenlijk gezag), samenwonende ouders met gezamenlijk gezag. In het ouderschapsplan staan in ieder geval afspraken over de betrokkenheid van de kinderen bij het ouderschapsplan, hoe u de zorg en opvoeding verdeelt (zorgregeling) of de omgang met de kinderen regelt (omgangsregeling), hoe en hoe vaak u elkaar informatie geeft over uw kind, hoe u samen beslissingen neemt over belangrijke onderwerpen, bijvoorbeeld over de schoolkeuze, de kosten van de verzorging en opvoeding (kinderalimentatie). Daarnaast kunt u ervoor kiezen om ook andere afspraken op te nemen in het ouderschapsplan. Bijvoorbeeld wat u als ouders belangrijk vindt in de opvoeding, bepaalde regels (bedtijden, huiswerk) of opvattingen over straffen. Of over het contact met de beide families. Ook kunt u in het ouderschapsplan opnemen op welk hoofdadres u het kind bij de gemeente inschrijft.

Hoe werkt parallel ouderschap in de praktijk?

Bij parallel ouderschap hebben ouders zo min mogelijk rechtstreeks contact met elkaar. In plaats daarvan communiceren ze via schriftelijke middelen, zoals e-mail, om afspraken te maken over de opvoeding van de kinderen. Ze creëren elk een eigen ritme en regels in hun eigen huis. De focus ligt op het creëren van een stabiele en rustige omgeving voor de kinderen, waarbij de communicatie verloopt via bijvoorbeeld e-mail of een speciale app. De ouders hebben ieder hun eigen huishouden met eigen regels en gebruiken. Er worden afspraken gemaakt over de manier waarop dringend of noodzakelijk contact plaatsvindt en er is weinig flexibiliteit. De zorgregeling en het ouderschapsplan worden strikt gevolgd. Wisselmomenten kunnen bijvoorbeeld via school plaatsvinden. Bij parallel ouderschap worden de ouders ondersteund door een begeleider. In de praktijk zijn dat vaak maatschappelijk werkers, jeugd- en gezinscoaches, kindbehartigers, jeugdbeschermers en gedrachtswetenschappers. De begeleider dient een neutrale positie in te nemen naast de ouders die worden begeleid. De impact van parallel ouderschap op de kinderen kan zowel positief als negatief zijn. Aan de ene kant kan parallel ouderschap helpen om de kinderen te beschermen tegen de gevolgen van ouderlijke conflicten. Aan de andere kant kan het ook leiden tot een gevoel van onzekerheid en ongemak bij de kinderen. Het is belangrijk dat de ouders ervoor zorgen dat de kinderen goed opgevoed worden en dat ze zich veilig en gelukkig voelen. De kinderen moeten zich kunnen richten op hun eigen ontwikkeling en niet in de conflictele situatie van hun ouders terechtkomen.

Voordeel en nadelen van parallel ouderschap

Een voordeel van parallel ouderschap is dat het de ouders helpt om hun kinderen op hun eigen manier op te voeden zonder dat ze regelmatig met elkaar hoeven te communiceren. Dit kan helpen om de conflicten tussen de ouders te verminderen. Een ander voordeel is dat de ouders hun eigen huishouden kunnen opbouwen en dat de kinderen zich veilig en gelukkig kunnen voelen. Echter, er zijn ook nadelen. Een nadeel is dat de ouders geen gezamenlijk opvoedingsplan kunnen opstellen, wat kan leiden tot onzekerheid bij de kinderen. Een ander nadeel is dat de ouders hun eigen verantwoordelijkheden moeten nemen, wat kan leiden tot een gevoel van isolatie en onzekerheid. Het is belangrijk dat de ouders ervoor zorgen dat de kinderen goed opgevoed worden en dat ze zich veilig en gelukkig voelen. De kinderen moeten zich kunnen richten op hun eigen ontwikkeling en niet in de conflictele situatie van hun ouders terechtkomen.

Hoe stel je een ouderschapsplan op?

Een ouderschapsplan is essentieel bij parallel ouderschap. Het plan legt afspraken vast over onder andere de verdeling van de zorgtaken, de omgangsregeling, en de communicatie tussen de ouders. Het geeft duidelijkheid en helpt in het creëren van een stabiele omgeving voor de kinderen. Bij het opstellen van een ouderschapsplan is het belangrijk om een duidelijk plan op te stellen. Dit plan moet de nodige inzet, geduld en energie van jullie bevatten. Mediation kan daarbij helpen. Door alle afspraken met de hulp van een neutrale conflictbemiddelaar op te stellen, is de kans groot dat jullie samen tot een eenduidig en goed overwogen ouderschapsplan komen. Een plan dat zoveel mogelijk misverstand in de toekomst voorkomt en nu al houvast biedt voor de onverwachte situaties die je met kinderen nu eenmaal tegen zult komen. Een ouderschapsplan is wettelijk verplicht voor ouders die getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben (met of zonder gezamenlijk gezag), samenwonende ouders met gezamenlijk gezag. In het ouderschapsplan staan in ieder geval afspraken over de betrokkenheid van de kinderen bij het ouderschapsplan, hoe u de zorg en opvoeding verdeelt (zorgregeling) of de omgang met de kinderen regelt (omgangsregeling), hoe en hoe vaak u elkaar informatie geeft over uw kind, hoe u samen beslissingen neemt over belangrijke onderwerpen, bijvoorbeeld over de schoolkeuze, de kosten van de verzorging en opvoeding (kinderalimentatie). Daarnaast kunt u ervoor kiezen om ook andere afspraken op te nemen in het ouderschapsplan. Bijvoorbeeld wat u als ouders belangrijk vindt in de opvoeding, bepaalde regels (bedtijden, huiswerk) of opvattingen over straffen. Of over het contact met de beide families. Ook kunt u in het ouderschapsplan opnemen op welk hoofdadres u het kind bij de gemeente inschrijft.

Conclusie

Parallel ouderschap is een vorm van ouderlijk gezag waarbij de ouders hun kinderen op hun eigen manier opvoeden zonder dat ze regelmatig met elkaar hoeven te communiceren. Het is een alternatief voor co-ouderschap, waarbij de ouders hun kinderen op hun eigen manier opvoeden zonder dat ze regelmatig met elkaar hoeven te communiceren. Er is zo min mogelijk contact, alleen voor dringende zaken. Er wordt als het ware een muur geplaatst tussen beide ouders, waardoor er geen aandacht meer besteed hoeft te worden aan het conflict tussen de ouders. Zij hebben ieder een eigen huishouden met eigen regels en gebruiken. Er worden afspraken gemaakt over de manier waarop dringend of noodzakelijk contact plaatsvindt en er is weinig flexibiliteit. De zorgregeling en het ouderschapsplan worden strikt gevolgd. Wisselmomenten kunnen bijvoorbeeld via school plaatsvinden. Bij parallel ouderschap worden de ouders ondersteund door een begeleider. In de praktijk zijn dat vaak maatschappelijk werkers, jeugd- en gezinscoaches, kindbehartigers, jeugdbeschermers en gedrachtswetenschappers. De begeleider dient een neutrale positie in te nemen naast de ouders die worden begeleid. Een ouderschapsplan is essentieel bij parallel ouderschap. Het plan legt afspraken vast over onder andere de verdeling van de zorgtaken, de omgangsregeling, en de communicatie tussen de ouders. Het geeft duidelijkheid en helpt in het creëren van een stabiele omgeving voor de kinderen. In een ouderschapsplan leggen de ouders hun afspraken neer over 1) de wijze waarop zij de zorg- en opvoedingstaken verdelen, 2) de wijze waarop zij elkaar informatie verschaffen en raadplegen omtrent gewichtige aangelegenheden met betrekking tot de persoon of het vermogen van de kinderen, alsmede 3) de verdeling van de kosten van verzorging en opvoeding van de kinderen. Bij parallel ouderschap dienen er zeer duidelijke afspraken te worden gemaakt om conflicten te voorkomen, dan wel te verminderen. Het is uiteraard belangrijk dat beide ouders zich aan die afspraken houden. Er is zoals gezegd weinig flexibiliteit bij parallel ouderschap; de afspraken zijn leidend. Een ouderschapsplan is wettelijk verplicht voor ouders die getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben (met of zonder gezamenlijk gezag), samenwonende ouders met gezamenlijk gezag. In het ouderschapsplan staan in ieder geval afspraken over de betrokkenheid van de kinderen bij het ouderschapsplan, hoe u de zorg en opvoeding verdeelt (zorgregeling) of de omgang met de kinderen regelt (omgangsregeling), hoe en hoe vaak u elkaar informatie geeft over uw kind, hoe u samen beslissingen neemt over belangrijke onderwerpen, bijvoorbeeld over de schoolkeuze, de kosten van de verzorging en opvoeding (kinderalimentatie). Daarnaast kunt u ervoor kiezen om ook andere afspraken op te nemen in het ouderschapsplan. Bijvoorbeeld wat u als ouders belangrijk vindt in de opvoeding, bepaalde regels (bedtijden, huiswerk) of opvattingen over straffen. Of over het contact met de beide families. Ook kunt u in het ouderschapsplan opnemen op welk hoofdadres u het kind bij de gemeente inschrijft.

Bronnen

1. https://plan-voorbeeld.com/ouderschapsplan-parallel-ouderschap/
2. https://sarahkoller.nl/echtscheiding-kennisbank/scheiden-met-kinderen/ouderschapsplan/
3. https://nieuwestap.nl/wat-is-parallel-ouderschap/
4. https://www.snijders-advocaten.nl/actueel/parallel-ouderschap-na-scheiding/
5. https://sarahkoller.nl/parallel-ouderschap/
6. https://www.twederzijds.nl/blog/als-de-boosheid-en-het-verdriet-nog-te-veel-overheerst-is-parallel-ouderschap-een-oplossing/
7. https://kinderopvanglappelein.nl/blog/post/5310/wat-is-parallel-ouderschap-en-wanneer-is-het-geschikt/
8. https://www.samenuiteen.nl/voorbeeld-ouderschapsplan
9. https://pro-deo-advocaten.com/hoe-werkt-parallel-co-ouderschap-tips-en-advies/
10. https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/scheiden/vraag-en-antwoord/ouderschapsplan
11. https://www.ouderplatformjeugdzorg.nl/jeugdhulp/parallel-solo-ouderschap
12. https://www.vechtscheidingshulp.nl/faq-items/parallel-ouderschap-zal-ik-dat-doen/
13. https://forestconsult.nl/parallel-ouderschap/