Sociale huurwoning en co-ouderschap: Aanpak en rechten na scheiding
juli 1, 2025
Ouderverstoting is een complexe en traumatische situatie waarin een kind zich afwendt van een ouder, meestal zonder duidelijke reden. Het kan voorkomen na een scheiding en leidt vaak tot een diepe scheiding tussen het kind en de betrokken ouder. In de bronnen wordt het vaak als een vorm van psychische kindermishandeling beschouwd, en het kan gevolgen hebben voor het emotionele welzijn van zowel het kind als de ouder. In dit artikel bespreiden we wat ouderverstoting precies is, hoe je het herkent, en wat er aan gedaan kan worden.
Wat is ouderverstoting?
Ouderverstoting is een situatie waarin een kind, dat ooit een goede relatie had met een ouder, nu bewust of onbewust wordt beïnvloed door de andere ouder of de omgeving, zodat het contact met de betrokken ouder wordt verbroken. Dit kan gebeuren door het uitvoeren van strategieën zoals het negatief uitleggen van het gedrag van de andere ouder, het verdraaien van feiten, of het aanwenden van leugens. Het kind wordt daardoor gedwongen een kant te kiezen, waardoor het contact met de andere ouder volledig wordt verbroken.
In de bronnen wordt het vaak als Parental Alienation Syndrome (PAS) aangeduid. Het is een vorm van kindermishandeling en kan zowel psychologische als emotionele gevolgen hebben voor het kind. De oorzaak ligt vaak bij de dominante ouder, die het kind beïnvloed en de band met de andere ouder verder ontwricht.
Kenmerken van ouderverstoting
Er zijn verschillende kenmerken die kunnen wijzen op ouderverstoting. Deze worden in de bronnen als volgt beschreven:
- Een kind wijst een ouder af zonder duidelijke reden, terwijl er eerst altijd een goede band was.
- Eén ouder ziet de andere ouder als minderwaardig en laat zich naar de kinderen ook negatief uit over deze ouder. Tekortkomingen worden met de kinderen gedeeld en overdreven.
- Eén ouder bepaalt eigenlijk alles en heeft de controle. Zo besluit de ouder zich eenzijdig niet aan de omgangsregeling te houden en houdt de kinderen weg van de andere ouder. In het weekend van de andere ouder is het kind ineens ziek, heeft het kind ineens andere afspraken of wordt aangegeven dat het kind zelf niet wil.
- Een kind laat zich negatief uit over een ouder, zonder duidelijke aanleiding en noemt onbelangrijke dingen als reden waarom hij of zij geen contact meer met deze ouder wil.
Bij ernstige vormen van ouderverstoting is de binnen-ouder onbewust of bewust bezig met het beïnvloeden van het kind, vaak met steun van de omgeving. Het kind is vijandig tegenover de buiten-ouder, weigert contact en laat daar geen schuldgevoelens over zien. De oorzaak van ouderverstoting blijkt in de meeste gevallen bij de dominante ouder te liggen.
Gevolgen van ouderverstoting
Ouderverstoting kan ernstige gevolgen hebben voor het kind. In de bronnen wordt gesproken over korte- en langetermijneffecten. In de korte termijn ervaart het kind vaak stress, onrust en schuldgevoelens. Door een kind te laten kiezen welke ouder het niet wil zien, krijgt het een te zware verantwoordelijkheid. In de lange termijn kan het kind moeite krijgen met relaties, autoriteit en zelfvertrouwen. Het heeft een grotere kans op gedragsproblemen, psychosomatische klachten, depressie, schaamte, angst, middelenmisbruik, onveilige hechting, en een beschadigde identiteit door de eenzijdige identificatie met de manipulerende ouder.
Wat kun je er aan doen?
Als ouder die te maken heeft met ouderverstoting, is het belangrijk om actief te zoeken naar hulp en steun. In de bronnen wordt aangeraden om zo snel mogelijk hulp in te schakelen bij een hulpinstantie of de huisarts. Het is belangrijk om de omgang met jouw kind(eren) zo snel mogelijk te herstellen. Hiervoor kun je ook het eerder genoemde stappenplan volgen! Zit je in een scheiding? Voorkom ouderverstoting en respecteer jouw ex-partner als ouder. Een kind heeft recht op omgang met beide ouders. Wees een liefdevolle ouder en kies voor jouw kind.
Bij ouders die niet in een vechtscheiding liggen, is het belangrijk om te beseffen dat ouderverstoting ook kan voorkomen. Het is belangrijk om te weten dat het niet alleen om de scheiding gaat, maar ook om het gedrag van de ouders ten opzichte van elkaar en het kind. In de bronnen wordt aangeraden om de ouderlijke macht te respecteren en te werken aan een gezonde omgang met het kind.
Hulp en steun bij ouderverstoting
Bij ouders die te maken hebben met ouderverstoting, is het belangrijk om hulp te zoeken bij professionele hulpverleners. Er zijn cursussen, trainingen en voorlichting over ouderverstotingsproblematiek. Daarnaast is er ook hulp beschikbaar via de psychologen van 113.nl, die kunnen helpen bij het omgaan met ouderverstoting en bij zelfmoordgedachten. Het is belangrijk om te beseffen dat het niet jouw schuld is en dat er hulp is bij dit soort situaties.
Ouderverstoting en kindermishandeling
Ouderverstoting wordt gezien als een vorm van psychische kindermishandeling. In de bronnen wordt aangegeven dat er aparte aandacht aan moet worden besteed, net als bijvoorbeeld seksueel misbruik of eergerelateerd geweld. De wet kent aan (gezaghebbende) ouders diverse actieve inspanningsplichten toe. Plichten die enerzijds in de ouder-kind-relatie doorwerken én die anderzijds doorwerken op inter-ouderniveau. Het zijn deze actieve inspanningsplichten die aan de basis staan voor het bereiken van oplossingen.
Conclusie
Ouderverstoting is een complexe situatie waarin een kind zich afwendt van een ouder, meestal zonder duidelijke reden. Het kan voorkomen na een scheiding en leidt vaak tot een diepe scheiding tussen het kind en de betrokken ouder. In de bronnen wordt het vaak als een vorm van kindermishandeling beschouwd, en het kan gevolgen hebben voor het emotionele welzijn van zowel het kind als de ouder. Het is belangrijk om actief te zoeken naar hulp en steun bij dit soort situaties. De ouderlijke macht moet worden gerespecteerd en er moet worden gewerkt aan een gezonde omgang met het kind. Er is hulp beschikbaar bij professionele hulpverleners en het is belangrijk om te beseffen dat het niet jouw schuld is.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
