RIE-ouderschap: Een respectvolle aanpak voor gezonde kinderopvoeding
juli 1, 2025
Ouderschap na scheiding is een complexe en emotionele uitdaging voor ouders en kinderen. Het is een periode waarin ouders hun rol als ouder moeten heroverwegen, nieuwe afspraken maken en de belangen van hun kinderen centraal stellen. In Nederland zijn veel gezinnen hierdoor heen gegaan, en er zijn verschillende programma’s en interventies beschikbaar om ouders hierbij te helpen. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van ouderschap na scheiding besproken, inclusief praktische stappen, ondersteuningsmogelijkheden en de rol van professionele begeleiding.
Ouderschap na scheiding verwijst naar het proces waarin ouders hun verantwoordelijkheid als ouder blijven nemen, ook na het einde van hun relatie. Het is niet alleen een kwestie van financiële verantwoordelijkheid, maar ook van emotionele ondersteuning, gezinsleven en het vormgeven van een stabiele omgeving voor kinderen. De bronnen laten zien dat ouderschap na scheiding vaak een uitdaging is, vooral als er conflicten zijn tussen ouders. Hierdoor kan het lastig worden om samen te werken aan de opvoeding van kinderen.
In de bronnen wordt opgemerkt dat kinderen in de eerste plaats gevoelens en conflicten tussen ouders ervaren. Daardoor is het belangrijk dat ouders in staat zijn om hun emoties onder controle te houden en samen te werken. In een aantal bronnen wordt benadrukt dat ouderschap na scheiding niet alleen een verantwoordelijkheid is, maar ook een kans om opnieuw te leren communiceren en samen te werken voor het welzijn van de kinderen.
Er zijn meerdere vormen van ondersteuning beschikbaar voor ouders die moeite hebben met het ouder worden na een scheiding. In bron 3 wordt opgemerkt dat er gespecialiseerde begeleiding is van A tot Z, met een focus op de transformatie van partnerschap naar ouderschap. In bron 6 wordt ook uitgelegd dat Elker ondersteuning biedt om ervoor te zorgen dat de belangen van het kind centraal blijven staan en ouders beter met elkaar kunnen communiceren.
Een van de meest gebruikte en effectieve interventies is ScheidingsATLAS, ontwikkeld door TNO in samenwerking met gescheiden ouders. Deze interventie is bedoeld om ouders te ondersteunen bij het vormgeven van hun ouderrol na een scheiding. De training biedt informatie, handvatten en ondersteuning om de communicatie tussen ouders te verbeteren en de kinderen te ondersteunen.
De ScheidingsATLAS bestaat uit twee varianten: een groepsprogramma met twee bijeenkomsten van elk drie uur, en een online training met zes inhoudelijke hoofdstukken. Beide varianten delen dezelfde inhoud, maar het verschil ligt in de vormgeving. De groepsbijeenkomsten zijn interactief, met het uitwisselen van tips, animaties, rollenspellen en begeleide oefeningen. De online training laat ouders op hun eigen tempo werken aan het opbouwen van kennis en vaardigheden.
Een andere veelgebruikte interventie is Ouderschap Blijft, dat gericht is op het verbeteren van de communicatie en samenwerking tussen ouders. Hierbij wordt een ouderschapsplan opgesteld, dat de afspraken bevat over de omgang met kinderen. De interventie helpt ouders om hun onderlinge vertrouwen op te bouwen, patronen te herkennen en een positieve manier van omgaan met elkaar te ontwikkelen.
Bij Ouderschap Blijft wordt gewerkt met een module die gericht is op het opbouwen van een betere samenwerking tussen ouders. Hierbij wordt ook gewerkt aan het opstellen van een ouderschapsplan, dat de afspraken bevat over de omgang met kinderen. De training biedt informatie, handvatten en ondersteuning om de communicatie tussen ouders te verbeteren en de kinderen te ondersteunen.
Er zijn meerdere praktische stappen die ouders kunnen nemen om hun ouderrelatie na de scheiding te verbeteren. In bron 1 wordt opgemerkt dat het belangrijk is om samen te werken aan de opvoeding van de kinderen. Dit kan worden gedaan door een duidelijk ouderschapsplan op te stellen, waarin de afspraken over de omgang met kinderen staan.
In bron 5 wordt uitgelegd dat een ouderschapsplan niet alleen een juridische verplichting is, maar ook een manier om de belangen van het kind centraal te stellen. Het is belangrijk dat ouders weten dat een ouderschapsplan niet onveranderlijk hoeft te zijn. Als blijkt dat de afspraken niet werken, kunnen deze worden aangepast.
Een andere belangrijke stap is het opstellen van een oudercoaching, waarin de impact van de scheiding op de ouder en het kind wordt bekeken. Na dit kortdurende en individuele traject stellen we een vervolgadvies op. Voor ouders waarbij het conflict hoog opgelopen is, is onmiddellijk starten met bemiddeling vaak niet de beste optie. De spanningen zijn te hoog om (direct) samen om tafel te gaan. Hierdoor komen constructief overleg en gedeelde besluitvorming over het ouderschapsplan (en eventuele financiële zaken die geregeld moeten worden) niet van de grond.
Voor kinderen van gescheiden ouders is het belangrijk dat zij gehoord worden. Kinderbegeleiding maakt deel uit van ‘Hulp voor gescheiden ouders’. Belangrijke informatie uit de gesprekken wordt met ouders besproken, mogelijk met het kind erbij, zodat het bestaande contact kan verbeteren. Ook kan de kindercoach psycho-educatie geven aan de ouders op maat voor het kind zodat er een specifiek contact ontstaat die passend is bij de ontwikkeling van het kind.
Een ouderschapsplan is een belangrijk instrument bij ouderschap na scheiding. Het stelt de afspraken over de omgang met kinderen vast en helpt bij het oplossen van conflicten. In bron 1 wordt opgemerkt dat het belangrijk is om samen te werken aan de opvoeding van de kinderen. Dit kan worden gedaan door een duidelijk ouderschapsplan op te stellen, waarin de afspraken over de omgang met kinderen staan.
In bron 5 wordt uitgelegd dat een ouderschapsplan niet alleen een juridische verplichting is, maar ook een manier om de belangen van het kind centraal te stellen. Het is belangrijk dat ouders weten dat een ouderschapsplan niet onveranderlijk hoeft te zijn. Als blijkt dat de afspraken niet werken, kunnen deze worden aangepast.
Ouderschap na scheiding is een complex proces dat zowel emotionele als praktische ondersteuning vereist. Het is belangrijk dat ouders in staat zijn om samen te werken, afspraken te maken en de belangen van hun kinderen centraal te stellen. Er zijn verschillende programma’s en interventies beschikbaar om ouders hierbij te helpen, waaronder ScheidingsATLAS, Ouderschap Blijft en oudercoaching.
Deze programma’s helpen ouders bij het verbeteren van hun communicatie, het opstellen van een ouderschapsplan en het ondersteunen van de ontwikkeling van hun kinderen. Daarnaast is het belangrijk dat ouders weten dat een ouderschapsplan niet onveranderlijk hoeft te zijn. Als blijkt dat de afspraken niet werken, kunnen deze worden aangepast.
Het is ook belangrijk dat ouders zich bewust zijn van de impact van hun conflicten op hun kinderen. De bronnen laten zien dat kinderen in de eerste plaats gevoelens en conflicten tussen ouders ervaren. Daardoor is het belangrijk dat ouders in staat zijn om hun emoties onder controle te houden en samen te werken. Ouderschap na scheiding is dus niet alleen een kwestie van financiële verantwoordelijkheid, maar ook van emotionele ondersteuning, gezinsleven en het vormgeven van een stabiele omgeving voor kinderen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet