Goed genoeg opvoederschap: Belangrijke voorwaarden en richtlijnen voor optimale ontwikkeling van kinderen
juli 1, 2025
In Leeuwarden is het ouder worden en het omgaan met een scheiding een onderwerp dat veel aandacht verdient. De stad biedt diverse initiatieven en ondersteuningsprogramma’s aan voor ouders, zowel in de praktijk als in de theorie. Deze artikelen geven inzicht in de manieren waarop ouderschap in Leeuwarden wordt begeleid, ondersteund en opgevoed.
Een van de belangrijkste uitdagingen bij een scheiding is het opbouwen van een gezonde omgang met het kind en het oplossen van eventuele conflicten tussen ouders. In Leeuwarden biedt het Omgangshuis Friesland van Humanitas een veilige plek waar kinderen contact kunnen blijven houden met hun uitwonende ouder, ook als de ouder en het kind niet in hetzelfde huis wonen. Dit is vooral belangrijk wanneer het ouder- en kindcontact onder druk staat of wanneer er sprake is van een gerechtelijke uitspraak.
De focus ligt hier op het kind centraal stellen, in plaats van op de conflicten tussen ouders. Dit wordt ondersteund door Parallel Solo Ouderschap, een vorm van ouderschap waarbij beide ouders hun kinderen opvoeden zonder veel contact met elkaar te hebben. Dit helpt om de spanningen tussen ouders te verminderen en de focus te leggen op het welzijn van het kind. Door de focus van het conflict tussen ouders weg te halen en het kind centraal te stellen, kunnen beide ouders hun ouderrol blijven vervullen, zonder dat hun onderlinge ruzies de opvoeding verstoren.
In gevallen waarin ouders niet in staat zijn om samen afspraken te maken over de omgang met hun kind, kan ouderschapsmediation helpen. Dit is een proces waarbij een professionele mediator helpt bij het maken van afspraken en het opstellen van een eventuele zorgregeling. Het doel is dat het ouders lukt om het kind centraal te stellen in plaats van de strijd. Het kind wordt, als dat mogelijk is, betrokken en krijgt ruimte om zijn/haar verhaal te vertellen.
De indicatiecriteria voor ouderschapsmediation zijn duidelijk: er is sprake van strijd tussen ouders waardoor de omgang van het kind (tussen 0 en 18 jaar) met één van beide dreigt te stagneren. Bovendien moet er bij beide ouders de wens zijn om de omgang te effectueren. Contra-indicaties zijn onder andere alcohol- of druggebruik tijdens gesprekken, of agressie naar de medewerkers van de ouderschapsmediation.
Het Omgangshuis biedt een plek voor veilig ouder-kindcontact. Daarnaast kan er hulpverlening worden aangevraagd, buiten Humanitas. Deze hulp kan gericht zijn op het verbeteren van de gezinssituatie, het opbouwen van een gezonde structuur, of het begeleiden van ouders en kinderen in een moeilijke fase. Zo kan de hulpverlening zich richten op verbetering van de situatie, waarbij het ouder-kindcontact op neutraal terrein in het Omgangshuis plaatsvindt.
In sommige gevallen loopt er nog een onderzoek naar de juiste ouderschapsregeling door bijvoorbeeld de Raad voor de Kinderbescherming. Ook dan kan het Omgangshuis ervoor zorgen dat, zelfs tijdens dit proces, op een veilige manier contact tussen ouder en kind plaatsvindt. Dit biedt de ruimte om verder te werken aan het welzijn van het kind, terwijl wordt gezocht naar een duurzame en passende regeling voor de toekomst.
Naar het idee van Opvoedpunt Leeuwarden is het belangrijk om samen te werken met professionals en anderen om opvoedvragen op te lossen. Het is een plek waar ouders, verzorgers en professionals terecht kunnen met vragen over opvoeding, ontwikkeling, gedrag en omgang met een kind.
De begeleiding kan variëren van praktische hulp tot individuele ondersteuning. Ook kan er sprake zijn van een ontwikkelingsstoornis en/of gedragsproblematiek zoals autisme, licht verstandelijk beperking of ADHD. De begeleiding vindt plaats waar en wanneer nodig.
Feel biedt begeleiding bij het contactherstel tijdens een omgangsregeling. Deze begeleiding kan op locatie of in de thuissituatie plaatsvinden. Samen gaan we voor een veilig, ontspannen en plezierig contactherstel.
Feel werkt vanuit het uitgangspunt dat een kind altijd in wisselwerking staat met de omgeving. Wij kijken hoe het kind zich thuis ontwikkelt, maar ook hoe het kind zich ontwikkelt binnen een kinderopvang of op school. Wij bieden begeleiding in het regulier- en speciaal (basis)onderwijs. De schoolbegeleiding bestaat uit observaties, gesprekken met de leerkracht en individuele begeleiding voor het kind.
In Leeuwarden zijn er meerdere programma’s gericht op het ondersteunend en begeleidend opvoeden. Dit zijn onder andere:
Home-Start helpt gezinnen met jonge kinderen, met name als ouders behoefte hebben aan praktische ondersteuning. Het programma biedt vriendschappelijk contact, persoonlijke aandacht, praktische hulp en begeleiding bij de opvoeding. Ook kan de vrijwilliger helpen contact te leggen met andere ouders, om met hen ervaringen uit te wisselen of misschien nieuwe vriendschappen op te bouwen.
Het Shkorey project in Leeuwarden richt zich op zorg- en dienstverleners die werken met nieuwkomers. Door middel van het spel en bijbehorende handleidingen voor verschillende beroepsgroepen, worden professionals ondersteund om meer cultuur-sensitieve zorg en ondersteuning te kunnen bieden op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid. Daarnaast is vanuit Shkorey aanvullende groepszorg voor zwangeren en (jonge) ouders ontwikkeld, in samenwerking met o.a. geboortezorg professionals en Humanitas HomeStart.
Het Shkorey project biedt ook aanvullende groepsondersteuning rondom zwangerschap en ouderschap. De groepsbijeenkomsten richten zich op zwangere nieuwkomers die Tigrinya of Arabisch spreken. De groepsondersteuning richt zich op het informatieve deel rondom de zwangerschap, bevalling en kraambed, en op het ouderschap in m.n. het eerste levensjaar. Er is veel aandacht voor praktische uitdagingen, informatie achterstand t.a.v. het Nederlandse zorgsysteem en uitwisseling over cultuurverschillen. Het versterken van (onderlinge) sociale verbindingen en zelfvertrouwen en zelfeffectiviteit t.a.v. de zwangerschap en ouderschap van de deelnemers zijn belangrijke doelstellingen.
In Leeuwarden zijn er verschillende programma’s en initiatieven die gericht zijn op het ondersteunend en begeleidend opvoeden. Dit zijn onder andere:
Opvoedpunt Leeuwarden biedt een plek waar ouders, verzorgers en professionals terecht kunnen met vragen over opvoeding, ontwikkeling, gedrag en omgang met een kind. Het programma is gericht op het oplossen van problemen, het aanbieden van praktische hulp en het begeleiden van ouders in moeilijke situaties.
Er is sprake van een aantal programma’s en trainingen die gericht zijn op het omgaan met een scheiding. Een ervan is ScheidingsATLAS, een groepstraining die gericht is op het omgaan met het ouder worden na een scheiding. De training bestaat uit twee bijeenkomsten, waarin ouders actief meepraten en ervaringen uitwisselen. De training is gebaseerd op onderzoek en ontwikkeld samen met gescheiden ouders.
In Leeuwarden is het ouder worden en het omgaan met een scheiding een onderwerp dat veel aandacht verdient. Er zijn diverse programma’s en ondersteuningsinitiatieven beschikbaar, zoals het Omgangshuis Friesland van Humanitas, Opvoedpunt Leeuwarden, Home-Start, Shkorey, en verschillende trainingen en begeleidingsprogramma’s. Deze programma’s bieden zowel praktische hulp als psychosociale ondersteuning, gericht op het opbouwen van een gezonde omgang met het kind, het oplossen van conflicten tussen ouders, en het bevorderen van het welzijn van het kind. De focus ligt hierbij op het kind centraal stellen, in plaats van op de conflicten tussen ouders.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet