Gelijkwaardig ouderschap: Wat betekent het en hoe wordt het toegepast?
juli 1, 2025
Stevig Ouderschap is een programma dat gericht is op het ondersteunen van kwetsbare (aanstaande) ouders en hun gezin. Het programma richt zich op het verbeteren van de ouder-kindrelatie, het versterken van de opvoedingsvaardigheden van ouders en het verminderen van risico’s op opvoedingsproblemen en kindermishandeling. Het is een vroegtijdige interventie die gericht is op het bevorderen van een gezonde ontwikkeling van kinderen en een positief ouderschap. Het programma wordt uitgevoerd door gespecialiseerde jeugdverpleegkundigen en valt onder de Jeugdgezondheidszorg (JGZ). De dienst is zowel voor de zwangerschap als na de geboorte beschikbaar en wordt uitgevoerd door verschillende JGZ-organisaties.
Het doel van Stevig Ouderschap is om opvoedproblemen en kindermishandeling te voorkomen. De doelgroep bestaat uit kwetsbare (aanstaande) ouders en gezinnen, ongeacht waar ze wonen. Dit omvat ouders die onzeker zijn over hun rol als ouder, die weinig sociaal netwerk hebben of last hebben van een belaste jeugd. Ook ouders die met verslavingen, psychische problemen of andere uitdagingen omgaan, kunnen profiteren van het programma.
Stevig Ouderschap wordt uitgevoerd door jeugdverpleegkundigen die gespecialiseerd zijn in de ondersteuning van ouders. Het programma is gericht op het versterken van de ouder-kindrelatie en het bevorderen van een positief oudergedrag. De dienst is zowel voor de zwangerschap als na de geboorte beschikbaar. Tijdens de zwangerschap kunnen er vier prenatale huisbezoeken plaatsvinden, met als doel het beoordelen van de situatie van de moeder, het sociale netwerk, praktische voorzieningen, de zwangerschap en gezonde leefstijl, evenals het voorbereiden op het ouderschap.
Na de geboorte van het kind kunnen er ongeveer zes huisbezoeken plaatsvinden, waarbij de jeugdverpleegkundige de ouders helpt bij het omgaan met hun kind. Tijdens deze bezoeken wordt er gesproken over de ontwikkeling van het kind, de opvoeding en het omgaan met stress. Het programma duurt ongeveer 1,5 jaar en is gericht op het verbeteren van de kennis, vaardigheden en houding van de ouders bij het verzorgen en omgaan met hun kind. Bovendien wordt er aandacht besteed aan hechting, sociaal-emotionele ontwikkeling en het verminderen van stress.
De effectiviteit van Stevig Ouderschap is wetenschappelijk onderzocht en bewezen. Uit onderzoek blijkt dat jeugdigen waarvan de ouders meededen, zich lichamelijk en sociaal-emotioneel beter ontwikkelen. Ouders geven aan dat zij door Stevig Ouderschap de ontwikkeling van hun kind beter begrijpen en hun gezin daardoor meer in balans zijn. Ook hebben ze meer vertrouwen in zichzelf als ouder. Vijf jaar nadat de huisbezoeken zijn afgesloten, zeggen ze dit nog steeds.
Deelname aan het programma leidt tot meer kennis over de ontwikkeling en opvoeding van hun kind, meer zelfvertrouwen in hun opvoedingsvaardigheden en betere communicatie met hun partner. Ook wordt er aandacht besteed aan het opbouwen van een sterker sociaal netwerk en het verminderen van isolement.
Stevig Ouderschap wordt gefinancierd door de gemeente en valt onder het wettelijke kader van de Wet publieke gezondheid. De dienst is ook mogelijk vóór de geboorte en wordt uitgevoerd als onderdeel van de Kansrijke Start, een programma dat ervoor zorgt dat alle jeugdigen een kansrijke start kunnen hebben. Het programma draagt bij aan het verkleinen van gezondheidsachterstanden.
De jeugdverpleegkundige biedt ondersteuning en begeleiding aan ouders die dit nodig hebben. Tijdens de bezoeken wordt er gesproken over de situatie van de ouders, hun jeugd, de huidige situatie en de gezondheid van hun kind. De jeugdverpleegkundige helpt ouders bij het opstellen van doelen en het ontwikkelen van strategieën om met hun kind om te gaan. Ook wordt er aandacht besteed aan het opbouwen van een sterker sociaal netwerk en het verminderen van isolement.
De jeugdverpleegkundige helpt ouders bij het bepalen van de planning van het programma en het opstellen van een plan voor de bezoeken. De ouders bepalen zelf de planning van het programma. Aanvullend kunnen er vanaf 16 weken zwangerschap ongeveer vier prenatale huisbezoeken plaatsvinden.
De JGZ-professional ondersteunt ouders in hun rol als ouder. De focus ligt op het stimuleren en ondersteunen van de verandering bij de ouders, maar ook op het gedrag van het kind. Het gaat erom dat ouders goed voor zichzelf zorgen, maar ook voor het kind (fysiek en geestelijk). De JGZ stimuleert en ondersteunt de zelfzorg van ouders ten aanzien van het ontwikkelen van positief ouderschap.
De jeugdverpleegkundige helpt ouders bij het opstellen van doelen en het ontwikkelen van strategieën om met hun kind om te gaan. Ook wordt er aandacht besteed aan het opbouwen van een sterker sociaal netwerk en het verminderen van isolement.
Stevig Ouderschap wordt uitgevoerd in samenwerking met andere diensten, zoals de Jeugd- en Gezinszorg (JGZ), de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) en de Jeugd- en Jeugdgezondheidszorg (JGZ). De dienst is ook beschikbaar voor ouders die extra hulp nodig hebben, zoals bij problemen met het opvoeden van hun kind of bij het omgaan met stress.
De jeugdverpleegkundige helpt ouders bij het opstellen van een plan voor de bezoeken en het opstellen van doelen. Ook wordt er aandacht besteed aan het opbouwen van een sterker sociaal netwerk en het verminderen van isolement.
Stevig Ouderschap is een belangrijk programma dat gericht is op het ondersteunen van kwetsbare (aanstaande) ouders en hun gezin. Het programma richt zich op het verbeteren van de ouder-kindrelatie, het versterken van de opvoedingsvaardigheden van ouders en het verminderen van risico’s op opvoedingsproblemen en kindermishandeling. Het programma wordt uitgevoerd door gespecialiseerde jeugdverpleegkundigen en valt onder de Jeugdgezondheidszorg (JGZ). De dienst is zowel voor de zwangerschap als na de geboorte beschikbaar en wordt uitgevoerd door verschillende JGZ-organisaties. Het programma is effectief en heeft een positief effect op de ontwikkeling van kinderen en het oudergedrag van ouders. Deelname aan het programma leidt tot meer kennis, zelfvertrouwen en betere communicatie met hun partner. Ook wordt er aandacht besteed aan het opbouwen van een sterker sociaal netwerk en het verminderen van isolement.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet