Ouderschap tijdens de studie: Aanpassingen, ondersteuning en praktische tips
juli 1, 2025
Natuurlijk ouderschap is een opvoedstijl die gericht is op het opbouwen van een sterke emotionele band tussen ouder en kind. Het is geen strikte methode, maar een manier van zijn die gebaseerd is op vertrouwen, verbintenissen en bewuste keuzes. De kern van deze opvoedstijl ligt bij het volgen van de behoeften van het kind, met als doel om een veilige hechting te bevorderen. In de praktijk betekent dit dat ouders zich intensief richten op het leren kennen van hun kind, het reageren op de signalen van het kind en het bieden van nabijheid, rust en veiligheid. Hoewel dit proces vaak als natuurlijk wordt ervaren, is het niet altijd eenvoudig, vooral wanneer ouders verantwoordelijk zijn voor het opvoeden van hun kinderen terwijl ze tegelijkertijd werken. In dat geval kan de aanwezigheid van een oppas of verzorger een belangrijke ondersteuning vormen. In dit artikel wordt nader ingegaan op de principes van natuurlijk ouderschap en de rol van de oppas bij het opbouwen van een sterke hechting tussen ouder en kind.
Een van de belangrijkste thema’s van natuurlijk ouderschap is de hechting. Een veilige hechting ontstaat wanneer een kind weet: “Ik kan op jou rekenen.” Dit begint al in de buik, maar wordt vooral opgebouwd in de eerste maanden en jaren. Door snel te reageren op het huilen van je baby, veel lichamelijk contact te bieden en voorspelbaar aanwezig te zijn, leert je kind de wereld te vertrouwen. Daarnaast speelt borstvoeding een cruciale rol. Borstvoeding is meer dan voeding alleen: het biedt troost, rust en nabijheid. Als borstvoeding niet mogelijk of wenselijk is, kun je flesvoeding ook op een verbonden manier geven, met veel oogcontact en huid-op-huidcontact. Dat versterkt de band tussen jou en je baby. Ook het dragen van het kind in een draagdoek of draagzak sluit perfect aan bij zijn behoefte aan nabijheid en geborgenheid. Het helpt je kind te ontspannen, ondersteunt de spijsvertering, en je leert snel zijn signalen herkennen. Bovendien heb jij je handen vrij! Samen slapen kan ook helpen bij een diepere hechting en zorgt ervoor dat je makkelijker voedt of troost als je kind wakker wordt. Veilig samen slapen vraagt wel om goede informatie – daarover bestaan fijne, betrouwbare bronnen, zoals van La Leche League of VeiligheidNL.
Bij het hanteren van natuurlijk ouderschap zijn er verschillende praktische tips die ouders kunnen volgen. Deze omvatten het leren herkennen van de signalen van het kind, het reageren op hun behoeften en het opbouwen van een sterke band. Daarnaast is het belangrijk om bewuste keuzes te maken, op basis van de behoeften van het kind en de omstandigheden van het gezin. In de praktijk kan dit inhouden dat ouders hun kind bijvoorbeeld vaker dragen, veel lichamelijk contact hebben en de tijd nemen om met hun kind te communiceren. Ook is het belangrijk om te weten dat natuurlijk ouderschap geen alles-of-niets-keuze is. Elke bewuste stap in deze richting is waardevol. Bovendien is het belangrijk om te weten dat ouders ook hun eigen behoeften moeten vervullen. Zorg voor genoeg slaap, gezond eten, sociaal contact, beweging en een netwerk. Alhoewel kinderen vanuit natuurlijk ouderschap over het algemeen vrijer opgevoed worden, betekent dit niet dat er geen regels zijn. In alle huishouden gelden regels en alle kinderen hebben behoefte aan structuur. Wees consequent, maar ook flexibel ten opzichte van de behoeften van je kinderen. Leg je kind op bed wanneer hij of zij moe is en voed op verzoek. Voorkom dat onbelangrijke dingen een strijd worden en stel alleen grenzen wanneer je bereid bent om je er aan te houden en er naar te handelen.
In veel gevallen is het voor ouders niet mogelijk om continu beschikbaar te zijn voor hun kind. In dergelijke situaties kan de aanwezigheid van een oppas of verzorger een belangrijke ondersteuning vormen. Het is echter belangrijk dat de oppas goed is geïnformeerd over de principes van natuurlijk ouderschap. Een warme en liefdevolle omgeving is essentieel voor de ontwikkeling van het kind. Daarom is het belangrijk om een oppas te kiezen die continuïteit kan bieden, zodat een echte band kan ontstaan. De oppas moet ook begrijpen wat de verschillende onderdelen van natuurlijk ouderschap inhouden. Bijvoorbeeld, het dragen van het kind, het geven van borstvoeding of het samen slapen. Bovendien is het belangrijk dat de oppas weet hoe ze met het kind moet omgaan, zodat de hechting tussen ouder en kind niet verstoord raakt. In veel gevallen is het beter om een familielid of vriend te kiezen als oppas. Als je voor een professionele opvang kiest, dan ontstaan de minste problemen in een zo kleinschalig mogelijke opvang, met veel aandacht en ruimte en tijd om daar rustig een hechtingsband te laten ontstaan tussen kind en verzorger. Veel verschillende verzorgers, het ‘verlies’ van een vertrekkende verzorger en te weinig tijd of teveel kindjes om responsief te reageren kunnen zorgen voor een onveilige hechting.
Als je weer thuis komt, is het belangrijk om je te realiseren dat je kind behoefte heeft aan extra bevestiging van jullie hechtingsband. Veel (oer)ouders vinden dragen, extra quality time, borstvoeding, baby massage en samen slapen daarom fijne manieren om weer te ‘aarden’ en te binden na een dag bij de oppas of opvang. Het is daarom belangrijk dat ouders en oppas op de hoogte zijn van de principes van natuurlijk ouderschap. Dit zorgt ervoor dat de hechting tussen ouder en kind niet verstoord raakt. Daarnaast is het belangrijk dat ouders en oppas op een open en transparante manier communiceren over de behoeften van het kind. Dit helpt bij het opbouwen van een sterke band tussen ouder, kind en oppas.
Natuurlijk ouderschap is een opvoedstijl die gericht is op het opbouwen van een sterke emotionele band tussen ouder en kind. Het is geen strikte methode, maar een manier van zijn die gebaseerd is op vertrouwen, verbintenissen en bewuste keuzes. De kern van deze opvoedstijl ligt bij het volgen van de behoeften van het kind, met als doel om een veilige hechting te bevorderen. In de praktijk kan dit inhouden dat ouders hun kind bijvoorbeeld vaker dragen, veel lichamelijk contact hebben en de tijd nemen om met hun kind te communiceren. Daarnaast is het belangrijk dat ouders ook hun eigen behoeften vervullen. Zorg voor genoeg slaap, gezond eten, sociaal contact, beweging en een netwerk. In gevallen waarin ouders niet continu beschikbaar zijn voor hun kind, kan de aanwezigheid van een oppas of verzorger een belangrijke ondersteuning vormen. Het is echter belangrijk dat de oppas goed is geïnformeerd over de principes van natuurlijk ouderschap. Een warme en liefdevolle omgeving is essentieel voor de ontwikkeling van het kind. Daarom is het belangrijk om een oppas te kiezen die continuïteit kan bieden, zodat een echte band kan ontstaan. De oppas moet ook begrijpen wat de verschillende onderdelen van natuurlijk ouderschap inhouden. Bovendien is het belangrijk dat de oppas weet hoe ze met het kind moet omgaan, zodat de hechting tussen ouder en kind niet verstoord raakt. In veel gevallen is het beter om een familielid of vriend te kiezen als oppas. Als je voor een professionele opvang kiest, dan ontstaan de minste problemen in een zo kleinschalig mogelijke opvang, met veel aandacht en ruimte en tijd om daar rustig een hechtingsband te laten ontstaan tussen kind en verzorger. Veel verschillende verzorgers, het ‘verlies’ van een vertrekkende verzorger en te weinig tijd of teveel kindjes om responsief te reageren kunnen zorgen voor een onveilige hechting.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet