Ouderschap: Belangrijke aspecten en praktische richtlijnen
juli 1, 2025
In de wereld van kinderopvoeding zijn er verschillende stijlen en benaderingen die ouders kunnen kiezen. Twee veelvoorkomende benaderingen zijn natuurlijk ouderschap en het streng zijn. Beide stijlen hebben hun eigen principes, voordelen en nadelen, en kunnen ook gecombineerd worden. In dit artikel wordt de relatie tussen natuurlijk ouderschap en het streng zijn besproken, met aandacht voor de kernprincipes, de voordelen, de nadelen en de kritiek die op deze benaderingen valt. De informatie is gebaseerd op de bronnen die in het onderstaande overzicht staan vermeld.
Natuurlijk ouderschap en het streng zijn zijn twee verschillende benaderingen van kinderopvoeding. Natuurlijk ouderschap richt zich op verbinding, respect en het volgen van de instincten van de ouder, terwijl het streng zijn gericht is op discipline, regels en autoriteit. Beide stijlen hebben hun eigen kracht en zwaktes, en kunnen ook gecombineerd worden om een evenwichtige opvoedingsstijl te vormen. In dit artikel worden de kernprincipes van natuurlijk ouderschap en het streng zijn uitgebreid besproken, met aandacht voor de voordelen, nadelen en de kritiek die op deze benaderingen valt.
Natuurlijk ouderschap is een opvoedstijl die de nadruk legt op het opbouwen van een sterke emotionele en fysieke band tussen ouder en kind. Het is een benadering die uitgaat van respect voor het kind als individu en het ondersteunen van de natuurlijke ontwikkeling, in plaats van het opleggen van strenge regels en verwachtingen. Deze stijl, ook wel bekend als Attachment Parenting, is gebaseerd op het idee dat een veilige hechting tussen ouder en kind essentieel is voor de gezonde ontwikkeling van het kind.
Hechting als basis
Een veilige hechting ontstaat wanneer een kind weet: “Ik kan op jou rekenen.” Dat begint al in de buik, maar wordt vooral opgebouwd in de eerste maanden en jaren. Door snel te reageren op het huilen van je baby, veel lichamelijk contact te bieden en voorspelbaar aanwezig te zijn, leert je kind de wereld te vertrouwen.
Borstvoeding (of verbonden voeden)
Borstvoeding is meer dan voeding alleen: het biedt troost, rust en nabijheid. Als borstvoeding niet mogelijk of wenselijk is, kun je flesvoeding ook op een verbonden manier geven, met veel oogcontact en huid-op-huidcontact. Dat versterkt de band tussen jou en je baby.
Dragen
Je baby dragen in een draagdoek of draagzak sluit perfect aan bij zijn behoefte aan nabijheid en geborgenheid. Het helpt je kind te ontspannen, ondersteunt de spijsvertering, en je leert snel zijn signalen herkennen. Bovendien heb jij je handen vrij!
Samen slapen
Veel kinderen hebben ‘s nachts behoefte aan nabijheid. Co-sleeping (samen slapen) kan helpen bij een diepere hechting en zorgt ervoor dat je makkelijker voedt of troost als je kind wakker wordt. Veilig samen slapen vraagt wel om goede informatie – daarover bestaan fijne, betrouwbare bronnen, zoals van La Leche League of VeiligheidNL.
Empathie & het vermijden van scheiding
In natuurlijk ouderschap wordt er veel aandacht besteed aan empathie en het vermijden van scheiding. De ouder probeert te begrijpen wat het kind wil vertellen – met of zonder woorden – en speelt daar liefdevol op in.
Streng zijn is een opvoedstijl die draait om gehoorzamen en discipline. Hierin lopen de ouders voor het kind: ze bepalen alles voor het kind en stellen strenge regels op binnen het gezin. Die regels geven duidelijkheid aan kinderen, maar ze hebben hier zelf niets op in te brengen. Ze leren dus niet hun stem te gebruiken om weerbaar te worden en argumenten te weerleggen. Ook wordt er niet van de regels afgeweken. Als kinderen zich toch niet aan de regels houden, dan wordt er een straf bedacht. Het doel van deze opvoedstijl is om sterke kinderen groot te brengen met een groot gevoel van verantwoordelijkheid en discipline.
Structuur en discipline
Streng zijn geeft kinderen structuur en discipline, wat helpt bij het opbouwen van een goed gevoel van verantwoordelijkheid.
Korte termijn effect
Op de korte termijn kan streng opvoeden werken. Een kind weet waar het aan toe is en houdt zich aan de regels, want als het dat niet doet, volgt er een straf.
Geen ruimte voor zelfstandigheid
Kinderen leren niet hun stem te gebruiken om weerbaar te worden en argumenten te weerleggen.
Mentale problemen op de lange termijn
Omdat deze manier van streng opvoeden is gebaseerd op angst, kan het later mentale problemen opleveren bij de, dan volwassen, kinderen. Ze ervaren meer stress en hebben weinig zelfvertrouwen en kunnen zelf moeilijk keuzes maken of kritisch nadenken.
Natuurlijk ouderschap en streng zijn zijn twee verschillende benaderingen van kinderopvoeding. Natuurlijk ouderschap richt zich op verbinding, respect en het volgen van de instincten van de ouder, terwijl het streng zijn gericht is op discipline, regels en autoriteit. Beide stijlen hebben hun eigen kracht en zwaktes, en kunnen ook gecombineerd worden om een evenwichtige opvoedingsstijl te vormen.
Hoewel natuurlijk ouderschap en streng zijn verschillende benaderingen zijn, kunnen ze ook gecombineerd worden. In een kinderopvangomgeving kan de filosofie van natuurlijk ouderschap op verschillende manieren worden geïntegreerd. Het is belangrijk om een veilige en liefdevolle omgeving te creëren waarin kinderen zich kunnen ontwikkelen en groeien. Dit kan door:
Grens stellen op een liefdevolle manier
Liefdevol grenzen stellen past bij de autoritatieve opvoedstijl. Dit is een betrokken opvoedstijl waarbij duidelijke afspraken met het kind gemaakt worden. Ouders die liefdevol grenzen stellen staan naast hun kind en begeleiden door structuur te bieden. Er wordt met deze opvoedstijl altijd rekening gehouden met de gevoelens en behoeftes van het kind. Kinderen mogen ook in gesprek gaan met hun ouders over afspraken en regels binnen het gezin, zodat iedereen gehoord wordt.
Kritisch blijven en open staan voor andere perspectieven
Het is belangrijk om te onthouden dat natuurlijk ouderschap geen ‘one-size-fits-all’ oplossing is. Het is aan de ouders om te bepalen welke principes ze willen toepassen en hoe ze deze willen interpreteren. Het is ook belangrijk om kritisch te blijven en open te staan voor andere perspectieven.
Natuurlijk ouderschap en streng zijn zijn niet zonder kritiek. Sommigen vinden dat de ouders te veel belast worden omdat er constant aandacht aan het kind moet worden gegeven. Anderen stellen dat er geen wetenschappelijk bewijs is dat natuurlijk ouderschap op de lange termijn betere resultaten boekt dan conventionele opvoedingsmethoden. Psycholoog Jerome Kagan stelt dat natuurlijk ouderschap geen rekening houdt met de aangeboren aard van het kind, zoals verlegenheid, die gedeeltelijk geërfd is.
Streng zijn is ook niet zonder kritiek. Ouders die streng zijn, kunnen er voor zorgen dat kinderen zich niet kunnen ontwikkelen tot zelfstandige en gelukkige individuen. Ze leren niet hun stem te gebruiken om weerbaar te worden en argumenten te weerleggen. Ook kan het later mentale problemen opleveren bij de, dan volwassen, kinderen. Ze ervaren meer stress en hebben weinig zelfvertrouwen en kunnen zelf moeilijk keuzes maken of kritisch nadenken.
Natuurlijk ouderschap en streng zijn zijn twee verschillende benaderingen van kinderopvoeding. Natuurlijk ouderschap richt zich op verbinding, respect en het volgen van de instincten van de ouder, terwijl het streng zijn gericht is op discipline, regels en autoriteit. Beide stijlen hebben hun eigen kracht en zwaktes, en kunnen ook gecombineerd worden om een evenwichtige opvoedingsstijl te vormen. Het is belangrijk om te onthouden dat er geen ‘juiste’ manier is om natuurlijk ouderschap toe te passen en dat ouders zelf kunnen bepalen welke principes ze willen toepassen en hoe ze deze willen interpreteren. Het is ook belangrijk om kritisch te blijven en open te staan voor andere perspectieven.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet