Ouderschap en psychische gezondheid: een geïntegreerde aanpak voor gezonde ontwikkeling
juli 1, 2025
De lasten van ouderschap vormen een belangrijk onderdeel van het gezinsleven, met name bij scheidingen of co-ouderschappen. De verantwoordelijkheden van ouders om hun kinderen te verzorgen en op te voeden zijn wettelijk geregeld, maar ook financiële aspecten spelen een cruciale rol. In dit artikel wordt uitgelegd hoe de belastingvoordelen, alimentatie en co-ouderschap samenhangen, en welke verantwoordelijkheden ouders hebben. De informatie is gebaseerd op de bronnen die in het onderstaande overzicht staan vermeld.
Belastingvoordelen bij ouderschap
Bij het bepalen van belastingvoordelen voor ouders is het belangrijk om rekening te houden met het type ouderlijk gezag en de verdeling van de zorg voor het kind. De Belastingdienst heeft specifieke criteria voor het bepalen of een ouder co-ouder is. Bij co-ouderschap delen ouders de zorg voor hun kind, meestal in een gelijke tijdsverdeling. Dit heeft invloed op de manier waarop belastingvoordelen worden toegekend.
Een belangrijk belastingvoordeel is de verhoging van de belastingvrije som. Dit is een groter deel van het inkomen dat niet belast wordt. Voor kinderen die ten laste worden genomen, is er een verhoging van de belastingvrije som. Bijvoorbeeld, voor 1 kind ten laste is de verhoging 1.850 euro in 2023, en voor 2 kinderen 4.760 euro. Voor kinderen met een handicap telt de verhoging dubbel.
De Belastingdienst heeft ook regels voor het bepalen of een ouder co-ouder is. Hierbij is het belangrijk dat ouders een duidelijk plan hebben over hoe ze de zorg en opvoeding van hun kinderen regelen. Een ouderschapsplan is van belang voor ouders die gescheiden zijn of samenwonend met een kind. Het plan bepaalt hoe de zorg en opvoeding van het kind worden geregeld. Bij co-ouderschap zijn er verschillende belastingvoordelen waar je gebruik van kunt maken, zoals de kinderbijslag, het KGB, de inkomensafhankelijke combinatiekorting, de kinderopvangtoeslag en de huurtoeslag.
Alimentatie bij co-ouderschap
Bij co-ouderschap kan er sprake zijn van kinderalimentatie, vooral als er een relatief groot inkomensverschil is tussen de ouders. De wet stelt dat ouders verplicht zijn bij te dragen aan de kosten van verzorging en opvoeding van hun kinderen, ook bij co-ouderschap. De hoogte van de alimentatie hangt af van de specifieke omstandigheden van beide ouders.
Bij co-ouderschap delen ouders de kosten van het kind, zoals woonkosten, schoolkosten en kleding. De uitgaven worden meestal evenredig verdeeld op basis van de draagkracht van beide ouders. Bijvoorbeeld, als de moeder een draagkracht heeft van € 400 per maand en de vader van € 800, dan moet de moeder 1/3 van de kosten voldoen en de vader 2/3. Daarnaast kunnen er ook afspraken zijn over de verdeling van overige kosten, zoals medische uitgaven, beugels, nieuwe fietsen en andere hogere incidentele uitgaven.
Een belangrijk punt is dat de ouder, die de kinderalimentatie ontvangt, ook recht heeft op aftrek voor kosten van levensonderhoud. Dit geldt alleen voor kinderen jonger dan 21 jaar, indien voor dit kind geen recht op kinderbijslag bestaat en dit kind ook geen recht op studiefinanciering heeft. De aftrek bedraagt € 205 per kwartaal, maar kan onder voorwaarden worden verhoogd tot € 500 of € 750 per kwartaal.
Verdeling van kosten en verantwoordelijkheden
Bij co-ouderschap is het belangrijk dat ouders goede afspraken maken over de financiële lasten. De kosten van het kind worden meestal verdeeld op basis van de draagkracht van beide ouders. Dit kan leiden tot een situatie waarin de ene ouder meer bijdraagt aan de kosten van het kind dan de andere.
De wet stelt dat ouders met het ouderlijk gezag hun minderjarige kind moeten opvoeden en verzorgen. Een ouder draagt slechts deels verantwoordelijkheid door kinderalimentatie te betalen. De wet bevat geen expliciete regels over het aantal kledingstukken dat de ene ouder aan de andere ouder moet meenemen. De Expertgroep Alimentatienormen heeft in 2020 duidelijkheid willen scheppen door in het rapport op te nemen dat kleding onder de verblijfsoverstijgende kosten valt.
De verantwoordelijkheid van ouders om hun kind te verzorgen, omvat ook het verstrekken van kleding. Dit kan leiden tot conflicten tussen ouders, zoals in het geval van vader die geen alimentatie wil betalen, maar wel de kleding voor zijn zoon koopt. De rechter kan beslissen dat de alimentatieplichtige de kosten voldoet en minder alimentatie betaalt, of dat kinderbijslag dient te worden gedeeld.
Samenwerking en overleg
Goede communicatie en overleg tussen beide ouders zijn essentieel bij co-ouderschap. Flexibiliteit kan helpen bij het aanpakken van onvoorziene uitgaven en veranderende omstandigheden. Bijvoorbeeld, als de omstandigheden wijzigen, zoals een ouder meer of minder verdient, dan kan de verdeling van de kosten ook wijzigen.
Een ouderschapsplan is van belang voor ouders die gescheiden zijn of samenwonend met een kind. Het plan bepaalt hoe de zorg en opvoeding van het kind worden geregeld. Hierbij is het ook van invloed hoe de kinderen in de praktijk worden opgevangen. Het ouderschapsplan is een overeenkomst waarin de afspraken over de opvoeding en de omgang met de kinderen staan opgenomen. In dit plan moet ook worden aangegeven hoe de kosten van de verzorging en opvoeding worden geregeld.
Belastingaangifte en co-ouderschap
Bij het indienen van de belastingaangifte is het belangrijk om rekening te houden met het type ouderlijk gezag en de verdeling van de zorg voor het kind. Als er sprake is van fiscaal co-ouderschap, dan moet de overeenkomst uitdrukkelijk vermelden dat de huisvesting van de kinderen gelijkmatig verdeeld is over beide ouders, en dat beide ouders bereid zijn om de verhoging(en) van de belastingvrije som voor de betrokken kinderen te verdelen.
De overeenkomst moet ook aangeven of de kinderen ten laste zijn genomen en of de andere ouder inspraak heeft in de kosten van het kind. De Belastingdienst heeft specifieke codes voor het aangeven van fiscaal co-ouderschap, zoals code 1034 en code 1035. Deze codes helpen bij het bepalen of een ouder co-ouder is.
Conclusie
De lasten van ouderschap vormen een belangrijk onderdeel van het gezinsleven, met name bij scheidingen of co-ouderschappen. De verantwoordelijkheden van ouders om hun kinderen te verzorgen en op te voeden zijn wettelijk geregeld, maar ook financiële aspecten spelen een cruciale rol. Belastingvoordelen, alimentatie en co-ouderschap zijn onderwerpen die belangrijk zijn voor ouders, en het is belangrijk om duidelijke afspraken te maken over de financiële lasten en de verdeling van de zorg.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
