Italië met Kinderen: Tips voor Cultuur, Taal en Veiligheid
juni 6, 2025
De kwaliteit van kinderopvang is een essentieel aspect van de ontwikkeling van jonge kinderen en draagt bij aan hun welzijn en kansengelijkheid. Gemeenten en kinderopvangorganisaties besteden steeds meer aandacht aan het waarborgen en verbeteren van deze kwaliteit, met een focus op zowel de wettelijke eisen als de praktische uitvoering. Dit artikel biedt een overzicht van de belangrijkste aspecten van kwalitatief goede kinderopvang, gebaseerd op recente ontwikkelingen en richtlijnen.
Wettelijk Kader en Gemeentelijke Verantwoordelijkheid
De Wet Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang (IKK) vormt de basis voor de kwaliteitseisen waaraan kinderopvangorganisaties moeten voldoen. Deze wet, die geleidelijk is ingevoerd en in 2025 volledig van kracht wordt, heeft als doel de kwaliteit en toegankelijkheid van kinderopvang te verbeteren. Gemeenten spelen een cruciale rol in het toezicht op de naleving van deze wetgeving. Zij zijn verantwoordelijk voor het beoordelen van nieuwe kinderopvanglocaties en het handhaven van de kwaliteitseisen. Een streng toezicht bij de start van een kinderopvangvoorziening (“Streng aan de poort”) is van groot belang om te garanderen dat kinderen vanaf de eerste dag in een veilige en verantwoorde omgeving worden opgevangen.
Focus op Ontwikkeling en Pedagogisch Klimaat
Kwalitatief goede kinderopvang richt zich op de brede ontwikkeling van kinderen, inclusief hun sociale, emotionele, cognitieve en taalontwikkeling. Het creëren van een stimulerend pedagogisch klimaat is hierbij essentieel. Dit omvat het volgen en stimuleren van de ontwikkeling van elk kind, waarbij rekening wordt gehouden met individuele behoeften en mogelijkheden. Informatie over de ontwikkeling van het kind wordt, met toestemming van de ouders, overgedragen aan de volgende opvanglocatie of de basisschool.
Een belangrijk aspect van het pedagogisch klimaat is het aanbieden van een rijke speel-leeromgeving, stimulerende interacties en hoge verwachtingen over de groeipotentie van kinderen. Professionals in de kinderopvang spelen hierin een sleutelrol. Hun pedagogisch, organisatorisch en didactisch handelen is van groot belang voor de kwaliteit van de opvang.
Professionalisering van Pedagogisch Personeel
De professionalisering van pedagogisch personeel is een belangrijk middel om de kwaliteit van kinderopvang te verbeteren. Het is essentieel dat professionals zich gehoord en gekend voelen en de mogelijkheid hebben om zich optimaal te ontwikkelen. Dit kan worden bereikt door middel van ontwikkelgesprekken en persoonlijke ontwikkelplannen, die gekoppeld worden aan de doelen van de school of kinderopvangorganisatie. Een goed functionerend stelsel van kwaliteitszorg en personeelsmanagement leidt tot zicht op de eigen kwaliteit en relevante verbetermaatregelen.
Het theorieboek “Kwaliteit en deskundigheid PW / niveau 3/4” is een voorbeeld van leermateriaal dat is ontworpen om pedagogisch werkers te ondersteunen in hun professionele ontwikkeling. Dit boek behandelt belangrijke aspecten van het werk, zoals het creëren van een goed pedagogisch klimaat, het omgaan met diversiteit en het bewaken van de kwaliteit van de opvang.
Veiligheid en Gezondheid
Naast de ontwikkeling van kinderen is ook hun veiligheid en gezondheid van groot belang. Elke opvanglocatie moet een veiligheids- en gezondheidsbeleid hebben, waarin staat beschreven hoe wordt omgegaan met risico’s. Er moet altijd een volwassene met een certificaat voor kinder-EHBO aanwezig zijn. Voor kinderen onder de twaalf maanden geldt dat ze twee vaste medewerkers hebben, waarvan er één het grootste deel van de dag aanwezig is.
Handhaving en Toezicht
Gemeenten hebben de bevoegdheid om handhavingsmaatregelen te nemen als de kwaliteit van de kinderopvang tekortschiet. Deze maatregelen kunnen variëren van een aanwijzing tot het tijdelijk sluiten van de opvanglocatie. In ernstige gevallen, wanneer de veiligheid en gezondheid van de kinderen direct in het geding zijn, kan de toezichthouder een schriftelijk bevel geven om bepaalde maatregelen te nemen.
Het toezicht op kinderopvang is de afgelopen jaren verbeterd, maar er zijn nog steeds verbeterpunten. Onderzoek wijst uit dat toezicht werkt, maar dat het beter kan. Het is belangrijk dat toezichthouders niet alleen controleren of aan de regels wordt voldaan, maar ook kijken naar de manier waarop de opvang wordt georganiseerd en hoe de kinderen worden begeleid.
Kwaliteitscode Kinderopvang
Om de professionalisering en transparantie in de kinderopvang verder te bevorderen, wordt gewerkt aan een Kwaliteitscode Kinderopvang. Deze code moet handen en voeten geven aan de gewenste kwaliteit van het aanbod aan kinderen, medewerkers en ouders. De ontwikkeling van deze code gebeurt in overleg met de sector en wordt gebaseerd op de opbrengsten van bijeenkomsten met leden van kinderopvangorganisaties.
Risicogestuurde Aanpak
Bij het toezicht op kinderopvang wordt een risicogestuurde aanpak gehanteerd. Dit betekent dat de aandacht wordt gericht op de locaties waar de grootste risico’s aanwezig zijn. De toezichthouder zet kinderopvangorganisaties aan om samen te werken aan de kwaliteit en veiligheid van hun opvang en risico’s te verminderen.
Flexibiliteit en Innovatie
De Wet IKK biedt ook ruimte voor flexibiliteit en innovatie in de kinderopvang. Zo wordt het makkelijker om kinderen op te vangen tijdens schoolvrije perioden en om beroepskrachten met andere kwalificaties in te zetten, bijvoorbeeld op het gebied van sport, muziek en cultuur. Deze wijzigingen zijn bedoeld om de werkdruk te verminderen en de personele krapte tegen te gaan.
Samenwerking en Afstemming
Samenwerking en afstemming tussen verschillende partijen zijn essentieel voor kwalitatief goede kinderopvang. Dit geldt voor de samenwerking tussen opvang en onderwijs, tussen professionals onderling en tussen de professional en de ouder. Gemeenten spelen een belangrijke rol in het stimuleren van deze samenwerking.
Belang van een Goede Start
De eerste jaren van een kind hebben een grote invloed op de latere ontwikkeling. Het aanbieden van verantwoorde kinderopvang in een gezonde en veilige omgeving is daarom van groot belang. Kwalitatief goede kinderopvang draagt bij aan een goede start voor kinderen in de maatschappij en bevordert hun ontwikkeling en kansengelijkheid.
Beroepskracht-Kind Ratio
Per 1 juli 2024 wordt de beroepskracht-kindratio (BKR) op het niveau van het kindercentrum berekend en niet meer op groepsniveau. Dit betekent dat het aantal beroepskrachten binnen het kindercentrum gebaseerd is op het totaal aantal kinderen binnen het kindercentrum en niet op het totaal aantal kinderen binnen de basisgroep. Dit moet het makkelijker maken om tot een optimale groepsindeling te komen, gebaseerd op pedagogische overwegingen.
Conclusie
Kwaliteit en veiligheid in de kinderopvang zijn van cruciaal belang voor de ontwikkeling en het welzijn van jonge kinderen. De Wet Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang vormt de basis voor de kwaliteitseisen, terwijl gemeenten een belangrijke rol spelen in het toezicht en de handhaving. Professionalisering van pedagogisch personeel, een focus op ontwikkeling, veiligheid en gezondheid, en samenwerking tussen verschillende partijen zijn essentieel voor het waarborgen van kwalitatief goede kinderopvang. De ontwikkeling van een Kwaliteitscode Kinderopvang en de flexibiliteit die de wet biedt, dragen bij aan een continue verbetering van de kwaliteit en toegankelijkheid van kinderopvang in Nederland.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
