Co-ouderschap beëindigen: wat moet je weten als moeder
juli 1, 2025
De term "eindeloos ouderschap" verwijst naar een trend waarin de zorg voor kinderen steeds langer duurt. In tegenstelling tot vroeger, waarin ouders na de jeugd van hun kinderen hun rol als zorgzaam ouder lieten varen, blijven ouders nu vaak actief betrokken bij het leven van hun volwassen kinderen. Dit verschijnsel wordt ook wel de "verlengde jeugd" genoemd, waarin kinderen langer van hun ouders afhankelijk zijn dan ooit tevoren. Dit artikel bespreekt de oorzaken, gevolgen en de rol van grootouders in dit proces, gebaseerd op de gegevens uit het boek Eindeloos ouderschap van Herman Vuijsje en Anneke Groen.
De verlengde jeugd van kinderen
In het boek Eindeloos ouderschap wordt duidelijk dat de periode waarin kinderen afhankelijk zijn van hun ouders steeds langer wordt. Dit verschijnsel is vooral zichtbaar bij de babyboomers, die nu al langere tijd actief zijn in de zorg voor hun kinderen en kleinkinderen. Vroeger hield de zorg van ouders voor hun kinderen op zodra die de deur uitgingen, maar tegenwoordig duurt deze zorg vaak veel langer. Ook als kinderen volwassen zijn, blijven ouders vaak betrokken bij hun leven. Dit kan financieel zijn, maar ook emotioneel. Grootouders fungeren op grote schaal als oppas, en ze steunen hun kinderen financieel. Dit verschijnsel is echter niet overal hetzelfde, maar er is wel een duidelijke verandering zichtbaar ten opzichte van vorige generaties.
De auteurs, Herman Vuijsje en Anneke Groen, onderzoeken deze veranderingen aan de hand van hun eigen ervaringen, gesprekken met ouders en kinderen, en interviews met sociologen en andere wetenschappers. Ze stellen vast dat de babyboomers, die nu jongbejaard zijn, de eerste generatie zijn die met deze verandering te maken krijgen. Zij zijn de pioniers die in deze overgangsperiode hun eigen weg moeten zoeken en daarbij stuiten op onbeantwoorde vragen. Bijvoorbeeld: Wat is de grens tussen steun en overmatig ingrijpen? En hoe omgaan met verwachtingen die niet overeenkomen met de realiteit?
De rol van grootouders in de zorg voor kleinkinderen
Een van de belangrijkste aspecten van Eindeloos ouderschap is de rol van grootouders in de zorg voor kleinkinderen. De auteurs stellen vast dat grootouders steeds vaker als oppas fungeren. Dit is vooral het geval bij gezinnen die moeite hebben met de balans tussen werk en gezin. Grootouders kunnen hierbij helpen door hun tijd in te zetten voor hun kleinkinderen, waardoor ouders weer meer ruimte hebben om te werken of hun eigen levensstijl te bepalen.
Daarnaast beschikken grootouders vaak over meer geld dan hun kinderen, waardoor ze ook financieel kunnen bijdragen aan de zorg voor kleinkinderen. Dit kan bijvoorbeeld uitkomen in de vorm van bijdragen aan de kosten van een voetbalclub, een reis of een opleiding. De auteurs noemen dit een "balanceeract", waarin ouders en grootouders hun rol moeten bepalen. Het is echter lastig om grenzen te stellen, omdat het vaak om affectie gaat. Grootouders willen hun kleinkinderen graag helpen, maar tegelijkertijd is het belangrijk dat ze ook hun eigen tijd hebben.
De oorzaken van de verlengde jeugd
Er zijn verschillende oorzaken voor de verlengde jeugd van kinderen. Een van de belangrijkste factoren is de verandering in de maatschappelijke omstandigheden. In vroeger jaren was het normaal dat kinderen na de jeugd hun eigen pad op gingen, maar tegenwoordig blijven kinderen langer van hun ouders afhankelijk. Dit komt vooral door de groeiende economische en sociale onzekerheid. Veel jongvolwassenen hebben last van het vinden van een baan, het betalen van hypotheek of het opbouwen van een eigen gezin. Hierdoor blijven ze langer in hun ouderlijk huis wonen of vragen hun ouders om steun.
Daarnaast speelt ook de verwachting van ouders een rol. Vroeger werd er vaak van uitgegaan dat kinderen hun eigen leven zouden opbouwen, maar tegenwoordig verwachten ouders dat hun kinderen langer onder hun zorg vallen. Dit kan leiden tot conflicten, omdat kinderen hun ouders soms als te invloedrijk of te beschermend ervaren. Bovendien zijn de verwachtingen van ouders en kinderen vaak niet op elkaar afgestemd, wat kan leiden tot botsende verwachtingen en smeulende conflicten.
De gevolgen voor familie en samenleving
De verlengde jeugd heeft ook gevolgen voor de familiebanden. De relaties tussen ouders en jongvolwassen kinderen zijn in beweging, en het is moeilijk om dit proces te bespreken. De auteurs stellen vast dat er veel onduidelijkheid is over de juiste manier van omgaan met deze situatie. Bijvoorbeeld: Wat is de grens tussen steun en overmatig ingrijpen? En hoe omgaan met de verwachting dat ouders hun kinderen blijven ondersteunen?
Daarnaast is er ook sprake van een verandering in de rol van ouders. Vroeger hadden ouders een afstandelijke relatie met hun kinderen, maar tegenwoordig proberen veel ouders een dichtere band op te bouwen. Dit kan leiden tot conflicten, omdat ouders soms te veel van hun kinderen houden en te veel invloed uitoefenen. De auteurs vragen zich af of dit een tijdelijk verschijnsel is of een structurele ontwikkeling.
De uitdagingen van eindeloos ouderschap
Een van de belangrijkste uitdagingen van eindeloos ouderschap is het vinden van het juiste evenwicht tussen steun en autonomie. Ouders willen hun kinderen graag helpen, maar tegelijkertijd is het belangrijk dat kinderen zelfstandig worden. Dit kan leiden tot spanningen, vooral als de verwachtingen van ouders en kinderen niet overeenkomen. Bovendien is het voor ouders lastig om te weten wat hun rol moet zijn in het leven van hun volwassen kinderen.
Daarnaast is er ook sprake van een financiële belasting. Veel ouders moeten hun kinderen steunen, zowel financieel als emotioneel. Dit kan leiden tot een situatie waarin ouders hun eigen levensstijl moeten beperken om hun kinderen te kunnen ondersteunen. Dit is vooral het geval bij ouders die zelf ook in een onzeker economisch klimaat leven.
De rol van de samenleving
De verlengde jeugd van kinderen heeft ook gevolgen voor de samenleving. De auteurs stellen vast dat de verantwoordelijkheid voor het opvoeden steeds meer op de ouders valt, in plaats van op de school of andere instellingen. Dit is vooral het geval in gevallen waarin kinderen langere tijd van hun ouders afhankelijk zijn. De samenleving moet hierin dus ook een rol spelen, bijvoorbeeld door steun te verlenen aan ouders en kinderen.
Daarnaast is er sprake van een verandering in de manier waarop ouders met hun kinderen omgaan. Vroeger was het normaal dat ouders hun kinderen zorgzaam ondersteunden, maar tegenwoordig proberen veel ouders een dichtere band op te bouwen. Dit kan leiden tot conflicten, omdat ouders soms te veel van hun kinderen houden en te veel invloed uitoefenen. De auteurs vragen zich af of dit een tijdelijk verschijnsel is of een structurele ontwikkeling.
Conclusie
Eindeloos ouderschap is een fenomeen waarin de zorg voor kinderen steeds langer duurt. Dit verschijnsel is vooral zichtbaar bij de babyboomers, die nu al langere tijd actief zijn in de zorg voor hun kinderen en kleinkinderen. De auteurs, Herman Vuijsje en Anneke Groen, onderzoeken deze veranderingen aan de hand van hun eigen ervaringen, gesprekken met ouders en kinderen, en interviews met sociologen en andere wetenschappers. Ze stellen vast dat de verlengde jeugd van kinderen leidt tot een nieuwe fase in het proces van ouderschap, waarin ouders en kinderen langere tijd samenwerken.
De rol van grootouders in deze situatie is belangrijk, aangezien zij vaak als oppas fungeren en hun kinderen financieel ondersteunen. De oorzaken van deze verandering zijn onder andere de economische en sociale onzekerheid, de verandering in de verwachtingen van ouders en kinderen, en de groeiende afhankelijkheid van kinderen van hun ouders. De gevolgen voor de familiebanden zijn moeilijk te overzien, maar het is duidelijk dat er veel onduidelijkheid is over de juiste manier van omgaan met deze situatie.
De uitdagingen van eindeloos ouderschap zijn het vinden van het juiste evenwicht tussen steun en autonomie, en het vinden van een manier om de verantwoordelijkheid voor het opvoeden te verdelen. De rol van de samenleving is hierbij belangrijk, aangezien de verantwoordelijkheid voor het opvoeden steeds meer op de ouders valt.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
