Co-ouderschap tijdens de lockdown: veiligheid, communicatie en verantwoordelijkheid
juli 1, 2025
In Nederland is co-ouderschap een veelvoorkomende vorm van opvoeding na een scheiding. Hierbij delen ouders de verantwoordelijkheden voor hun kinderen, zowel op het gebied van zorg, opvoeding als financiële ondersteuning. Dit vereist duidelijke afspraken en een goed opgesteld ouderschapsplan, zodat zowel ouders als kinderen zich veilig en gesteund voelen. In dit artikel worden de belangrijkste financiële verantwoordelijkheden en het belang van een ouderschapsplan besproken, uitgegaand van de gegevens uit de bronnen.
Bij co-ouderschap delen ouders de financiële lasten van hun kinderen. Dit betekent dat zowel de ouder die het kind in huis heeft, als de andere ouder bijdragen aan de kosten van het kind. Deze kosten omvatten voeding, kleding, onderwijs, sportactiviteiten, medicijnen en andere noodzakelijke uitgaven. De verdeling van deze kosten wordt vaak vastgelegd in een ouderschapsplan of via een rechterlijke uitspraak.
Een belangrijk punt is de kinderalimentatie, die wordt berekend op basis van de inkomens van beide ouders. De wet hanteert een duidelijke rangorde: minderjarige kinderen (jonger dan 18 jaar) hebben voorrang, gevolgd door jongermeerderjarige kinderen (18 tot 21 jaar). Ex-partners en kinderen boven de 21 jaar staan gelijk aan elkaar. Dit betekent dat de behoeften van kinderen jonger dan 21 jaar zwaarder wegen dan die van een ex-partner of een volwassen kind ouder dan 21 jaar. Daarom is het belangrijk dat ouders eerst rekening houden met de behoeften van hun kinderen bij het vaststellen van de financiële bijdragen.
Bij een lage inkomens situatie kan het gunstig zijn om de ouder met het laagste inkomen de kinderopvangtoeslag te laten aanvragen. Dit kan helpen om de financiële lasten te verlichten. Bovendien kan de inkomensafhankelijke combinatiekorting worden gebruikt, mits aan de voorwaarden van co-ouderschap wordt voldaan. Deze korting is beschikbaar voor kinderen tot 12 jaar, mits ze minimaal 156 dagen per kalenderjaar bij de ouder wonen. De combinatiekorting kan worden aangevraagd op het moment dat de echtscheiding bij de rechtbank is aangevraagd.
Een ouderschapsplan is een belangrijk document dat de verantwoordelijkheden en regels beschrijft voor ouders na een scheiding of einde samenwonen. Het beschrijft hoe ouders samenwerken om voor hun kinderen te zorgen en hun behoeften te vervullen, ongeacht hun eigen persoonlijke situatie. Het is sinds 2009 wettelijk verplicht voor ouders met gezamenlijk gezag om een ouderschapsplan op te stellen bij een scheiding. Dit geldt voor alle kinderen onder de 18 jaar.
Een goed ouderschapsplan geeft houvast in een onzekere tijd. Het zorgt ervoor dat je kind centraal blijft staan, ook als er in de toekomst onverwachte situaties ontstaan. Hierin leggen jullie afspraken vast over zorg, opvoeding, communicatie en financiële verantwoordelijkheid. Bovendien biedt het ruimte om je kind bij deze afspraken te betrekken, zodat hij of zij zich gehoord voelt. Dit benadrukt dat de gevoelens en wensen van je kind serieus worden genomen.
Een ouderschapsplan moet een aantal belangrijke onderwerpen beschrijven, waaronder:
Daarnaast moet het plan ook afspraken bevatten over de omgangsregeling, het gezag over het kind, de financiële verantwoordelijkheden en de betrokkenheid van het kind bij beslissingen. Het is belangrijk dat ouders hierover blijven communiceren en overeenstemming bereiken.
In de praktijk is het belangrijk dat beide ouders het eens zijn over de afspraken in het ouderschapsplan, omdat juridische geschillen hierover kunnen leiden tot spanningen en mogelijke rechtszaken. Als er conflicten ontstaan, kan een mediator worden ingeschakeld om te bemiddelen tussen de ouders. In sommige gevallen kan de rechter een definitieve beslissing nemen als de ouders er samen niet uitkomen.
Een goed ouderschapsplan kan worden aangepast aan gewijzigde omstandigheden. Het is belangrijk om samen te werken en open te communiceren met elkaar om ervoor te zorgen dat het plan voor alle partijen werkt. Blijf ook na de scheiding in gesprek en wees bereid om afspraken aan te passen als dat nodig is.
Bij co-ouderschap heeft elk ouder het recht om kinderopvangtoeslag aan te vragen. Ieder kan dit voor zijn eigen deel van de kosten aanvragen. Indien er (nog) een gezamenlijk contract is, dan bepaalt de betaling van de kosten het deel waarvoor ouders de toeslag kunnen aanvragen. Een co-ouder die kinderopvangtoeslag wil aanvragen voor het kind dat niet bij hem of haar ingeschreven staat, maar bij de andere ouder, kan dit per brief aan de Belastingdienst verzoeken.
De kinderbijslag kan worden verdeeld tussen de ouders, mits daarover afspraken zijn gemaakt. De kinderbijslag is echter niet altijd gedeeld. Dit hangt af van de afspraken die in het ouderschapsplan zijn vastgelegd en de financiële situatie van beide ouders. Als er bijvoorbeeld onvoldoende middelen zijn om de kosten voor de kinderen in de eigen huishouding te dekken, hoeft de kinderbijslag niet altijd gedeeld te worden.
Een goed ouderschapsplan is een investering in de toekomst van je kind. Door heldere afspraken te maken, weten jullie wat er van elkaar wordt verwacht. Dit biedt niet alleen structuur en rust in jullie eigen leven, maar vooral stabiliteit voor je kind. Zo kan hij of zij zich blijven ontwikkelen in een veilige en stabiele omgeving, ondanks de veranderingen binnen het gezin.
Duidelijke communicatie voorkomt misverstanden. Het ouderschapsplan beschrijft hoe en hoe vaak jullie met elkaar in contact staan over belangrijke zaken, zoals schoolkeuzes, gezondheid en sociale ontwikkeling van je kind. Regelmatige evaluaties kunnen hier onderdeel van zijn.
Bij co-ouderschap kan de invloed op de kinderaanvragen variëren. De kinderopvangtoeslag, het kindgebonden budget en de kinderbijslag kunnen afhankelijk zijn van de keuze voor co-ouderschap of parallel ouderschap. Bij parallel ouderschap kiezen jullie er juist voor om de kinderen zoveel mogelijk los van elkaar op te voeden. Hierdoor kan de invloed op de aanvragen anders zijn dan bij co-ouderschap.
De rol van de ouder in het ouderschapsplan is cruciaal. Het is belangrijk dat ouders in het plan opnemen hoe ze de kinderen betrekken bij beslissingen, afhankelijk van hun leeftijd en begrip. Dit toont aan dat jullie het welzijn en de mening van je kind serieus nemen en helpt hem of haar de scheiding beter te verwerken.
Co-ouderschap is een belangrijke vorm van opvoeding na een scheiding. Het vereist duidelijke afspraken en een goed opgesteld ouderschapsplan, zodat zowel ouders als kinderen zich veilig en gesteund voelen. Financiële verantwoordelijkheden zijn hierbij van groot belang, met name de verdeling van de kosten voor het kind en de bijdragen aan de onderhoudsplicht. Een goed ouderschapsplan helpt om conflicten te vermijden en biedt rust en stabiliteit aan het kind. De rol van de ouder in het plan is cruciaal, en het is belangrijk om open te communiceren en samen te werken om het plan effectief te maken.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet