Spiritueel omgaan met scheiding: een gids voor ouders en kinderen
juli 1, 2025
Co-ouderschap is in Nederland steeds vaker een keuze voor gescheiden ouders. Het betekent dat ouders samen de zorg voor hun kinderen delen, zodat het kind zoveel mogelijk tijd doorbrengt bij beide ouders. Dit model heeft zowel voordelen als nadelen, en de effecten op kinderen variëren afhankelijk van de omstandigheden. Op basis van de beschikbare cijfers en onderzoeken is het belangrijk om te begrijpen wat co-ouderschap precies inhoudt, welke trends er in Nederland zijn en hoe dit het welzijn van kinderen beïnvloedt.
Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat het aantal gescheiden ouders dat kiest voor co-ouderschap toegenomen is. Ongeveer 27% van de gescheiden ouders in Nederland kiest voor een vorm van co-ouderschap. Dit percentage groeit gestaag, mede door veranderende maatschappelijke normen en een grotere betrokkenheid van vaders in de opvoeding.
Deze cijfers geven weer dat co-ouderschap een veelvoorkomende vorm van opvoeding is na een scheiding. De verdeling van zorg en opvoeding wordt onderling afgestemd, maar het betekent niet altijd een 50/50-verdeling. Er zijn verschillende varianten, zoals wekelijks wisselen, een 5-2 verdeling of het om het weekend en een vaste dag doordeweeks.
De mate van co-ouderschap hangt af van factoren zoals de leeftijd van het kind, de afstand tussen de ouders, de rol van stiefouders en grootouders, en de mate van samenwerking tussen ouders. Daarnaast speelt het opleidingsniveau en de migratieachtergrond van ouders een rol. Ouders zonder migratieachtergrond blijven vaak dichter bij elkaar wonen dan ouders met een migratieachtergrond, maar er zijn wel verschillen tussen de grootste groepen met een migratieachtergrond in Nederland.
Het co-ouderschap in Nederland blijkt een oplopende trend te zijn. In de jaren na 2004 zijn er steeds meer ouders die kiezen voor een co-ouderschapsregeling. Dit is onder andere te wijten aan wetgeving die ouders aanmoedigt om na de scheiding een regeling te nemen waarbij zij beiden in gelijke mate betrokken blijven bij de opvoeding van de kinderen.
De afstand tussen ex-partners blijkt een belangrijke factor. Volgens cijfers van CBS blijven de meeste gescheiden ouders in de buurt van elkaar wonen. Bijvoorbeeld, 51,7% van de gescheiden stellen woont minder dan 3 km van elkaar, terwijl 48,3% meer dan 3 km van elkaar woont. Het gemiddelde leeftijdsverschil tussen ouders is ook van invloed. De meeste ouders hebben een leeftijdsverschil van maximaal 2 jaar, terwijl de rest een verschil van 2 tot 10 jaar heeft.
De migratieachtergrond van ouders speelt eveneens een rol. Ouders zonder migratieachtergrond blijven na de scheiding dichter bij elkaar wonen dan ouders met een migratieachtergrond, maar er zijn wel verschillen tussen de grootste groepen met een migratieachtergrond in Nederland. Vooral vaders en moeders met een Surinaamse of Antilliaanse achtergrond gingen verder uit elkaar wonen. Ouders met een Turkse achtergrond bleven na de scheiding net zo vaak bij elkaar in de buurt als ouders zonder migratieachtergrond.
Onderzoek van het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) laat zien dat kinderen in co-ouderschapsregelingen over het algemeen een stabielere band met beide ouders behouden dan kinderen die bij één ouder wonen. Dit draagt bij aan hun emotionele welzijn en vermindert de negatieve gevolgen van een scheiding. Echter, de effectiviteit van co-ouderschap hangt sterk af van de mate waarin ouders goed met elkaar kunnen communiceren en samenwerken.
Belangrijke factoren voor een succesvol co-ouderschap zijn duidelijke afspraken over opvoeding en financiën, een stabiele en voorspelbare omgeving voor het kind, en goede onderlinge communicatie tussen ouders. Daarnaast is het belangrijk dat ouders rekening houden met de leeftijd van het kind, de rol van stiefouders en grootouders, en ondersteuning zoeken bij problemen.
Een van de voordelen van co-ouderschap is dat ouders de verantwoordelijkheid voor hun kinderen samen delen. Hierdoor komt niet de volledige zorg op één schouder, wat het leven van de ouders een stuk makkelijker maakt. Bovendien hebben ouders meer tijd voor zichzelf, wat helpt bij het herstellen van emoties en het opbouwen van een nieuw leven.
De nadelen van co-ouderschap zijn vooral te vinden in de veelvuldige communicatie tussen ouders, de beperkte woningkeuze, en de financiële lasten. Het is belangrijk om te weten dat bij co-ouderschap de kosten voor een kind niet in één huishouden gemaakt, maar in twee. Een aantal kosten wordt dubbel gemaakt, zoals de huur of hypotheek en de kosten van de inboedel. De totale kosten zijn daardoor hoger. Het is daarom belangrijk dat ouders van tevoren afspreeken welke kosten ze delen en welke niet.
Er zijn verschillende manieren om ondersteuning te krijgen bij het omgaan met co-ouderschap. Er is communicatiemediation beschikbaar voor co-ouders die samen tot een constructieve dialoog willen komen onder professionele begeleiding. Daarnaast is er 1-op-1 begeleiding voor ouders die individueel willen werken aan hun communicatievaardigheden en strategieën.
Er zijn ook diverse onderzoeken die de effecten van co-ouderschap op kinderen onderzoeken. Zo is er onderzoek gedaan naar de invloed van co-ouderschap op het welzijn van kinderen. Het blijkt dat kinderen in co-ouderschapsregelingen over het algemeen een stabielere band met beide ouders behouden dan kinderen die bij één ouder wonen. Dit draagt bij aan hun emotionele welzijn en vermindert de negatieve gevolgen van een scheiding.
Co-ouderschap is in Nederland een veelvoorkomende vorm van opvoeding na een scheiding. Het heeft zowel voordelen als nadelen, en de effecten op kinderen variëren afhankelijk van de omstandigheden. Het is belangrijk dat ouders goed met elkaar kunnen communiceren en samenwerken, zodat kinderen een stabiele en voorspelbare omgeving krijgen. Daarnaast is het belangrijk om te weten dat de kosten van co-ouderschap hoger zijn dan bij een enkelvoudig oudergezin.
De cijfers tonen aan dat co-ouderschap steeds vaker wordt gekozen, maar dat het niet altijd een 50/50-verdeling betekent. De invloed van co-ouderschap op kinderen is in veel gevallen positief, maar de effectiviteit hangt af van de mate van samenwerking tussen ouders. Daarom is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken en ondersteuning te zoeken bij problemen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet