Co-ouderschap in België: Aanpak, voordelen en juridische aspecten

Co-ouderschap is een veelgebruikte oplossing in de praktijk van het ouderlijk gezag na een scheiding. In België wordt het als een standaardregeling beschouwd, tenzij er zwaarwegende redenen zijn om hiervan af te wijken. Het doel is om de kinderen een stabiele en veilige omgeving te bieden, waarin beide ouders betrokken blijven bij hun opvoeding. In dit artikel worden de verschillende vormen van co-ouderschap, de juridische aspecten, voordelen en mogelijke uitdagingen besproken, gebaseerd op de beschikbare informatie.

Verschillende vormen van co-ouderschap in België

Er zijn in België verschillende vormen van co-ouderschap, waarvan de belangrijkste twee zijn het gezagsco-ouderschap en het verblijfsco-ouderschap.

Gezagsco-ouderschap

Bij gezagsco-ouderschap houden beide ouders het ouderlijk gezag, ook na een scheiding. Dit is de standaardregeling in België. Beide ouders nemen gezamenlijk beslissingen over belangrijke zaken zoals de schoolkeuze, medische behandelingen en de religieuze en levensbeschouwelijke opvoeding van het kind. Het gezagsco-ouderschap zegt niets over de verblijfsregeling van het kind. Ook als het kind hoofdzakelijk bij één ouder verblijft, blijven beide ouders betrokken bij deze fundamentele beslissingen. Zo blijft er balans in het ouderschap én in de rechten en plichten van beide ouders.

Verblijfsco-ouderschap

Bij verblijfsco-ouderschap verblijven de kinderen gelijkmatig (maar niet per se exact 50/50) bij elke ouder. Dit wordt ook wel een ‘gedeeld verblijf’ genoemd. De precieze invulling kan variëren, afhankelijk van de werkroosters van de ouders en de behoeften van de kinderen. Het is belangrijk om te begrijpen dat een ongelijk verdeelde verblijfsregeling niet betekent dat de andere ouder geen rol speelt. Ook bij een situatie waarin het kind voornamelijk bij één ouder verblijft, blijft gezagsco-ouderschap van toepassing.

Juridische aspecten van co-ouderschap in België

In België is het co-ouderschap geregeld in de wet. Volgens de wet van 18-07-2006, artikel 374 §2, moet de rechter bij een scheiding of relatiebreuk de mogelijkheid van een gelijkmatig verdeeld verblijf onderzoeken als één van de ouders hiervoor verzoekt. De rechter is echter niet verplicht om de regeling aan te nemen. De voorgelegde regeling moet altijd gemotiveerd worden, en de maatstaf is en blijft altijd het belang van het kind.

Toestemming van de andere ouder

Wanneer een van de ouders wil verhuizen naar een ander land, zoals België, zijn er diverse juridische overwegingen die in acht moeten worden genomen, zelfs als er geen sprake is van co-ouderschap. Het is aan te raden om juridisch advies in te winnen om te bepalen welke stappen in uw specifieke situatie nodig zijn en om de rechten en plichten van beide ouders te begrijpen.

Belang van het kind

De belangen van het kind staan centraal bij de besluitvorming. De rechter houdt rekening met het welzijn, de wil van het kind, de afstand tussen de woonplaatsen van beide ouders, hun beschikbaarheid en eventuele bijzondere omstandigheden.

Voordelen van co-ouderschap

Co-ouderschap heeft voordelen voor zowel de kinderen als de ouders. Onderzoek toont aan dat kinderen met co-ouderschap een goede band kunnen opbouwen met beide ouders en dat meer dan 90 procent van deze kinderen gezond en wel is. Voor moeders biedt co-ouderschap meer tijd voor een baan, een verbeterde financiële situatie en een grotere kans om een nieuwe partner te vinden. Voor vaders zijn er minder opvallende verschillen.

Communicatie en samenwerking

Communicatie en samenwerking tussen de ouders zijn van cruciaal belang bij co-ouderschap. Ouders moeten open en respectvol met elkaar kunnen praten en informatie uitwisselen over hun kinderen. Het is belangrijk om conflicten zoveel mogelijk te vermijden en het belang van de kinderen voorop te stellen.

Mogelijke uitdagingen en valkuilen

Hoewel co-ouderschap positieve resultaten kan opleveren, is het niet zonder uitdagingen en vereist het een zorgvuldige afweging van de individuele omstandigheden. In sommige gevallen kan het zijn dat de rechter van mening is dat een betrokken kind te jong is of de verstandhouding tussen de ex-partners te verzuurd is om de co-ouderschapregeling te laten slagen.

Fiscaal co-ouderschap

Bij fiscaal co-ouderschap kunnen beide ouders aanspraak maken op bepaalde belastingvoordelen, zoals de verdeling van de belastingvrije som en het recht om de kinderen ten laste te nemen bij het berekenen van het belastbaar inkomen.

Samenwerking en bemiddeling

Wanneer ouders er onderling niet uitkomen, kan een bemiddelaar of advocaat hulp bieden. Tijdens een bemiddeling worden alle belangrijke punten besproken. Als bemiddeling geen akkoord oplevert, kan de familierechtbank de knoop doorhakken. De rechter houdt rekening met het welzijn, de wil van het kind, de afstand tussen de woonplaatsen van beide ouders, hun beschikbaarheid en eventuele bijzondere omstandigheden.

Internationaal co-ouderschap

Bij internationaal co-ouderschap is het belangrijk dat de relatie met de ex-partner goed is en dat de ouders niet te ver van elkaar vandaan wonen. Indien een van de ouders naar het buitenland verhuist, is een co-ouderschap dan ook niet langer uitvoerbaar. Bij een co-ouderschap zijn de opvoedingstaken immers gelijk verdeeld.

Conclusie

Co-ouderschap is een veelgebruikte oplossing in de praktijk van het ouderlijk gezag na een scheiding. In België wordt het als een standaardregeling beschouwd, tenzij er zwaarwegende redenen zijn om hiervan af te wijken. Het doel is om de kinderen een stabiele en veilige omgeving te bieden, waarin beide ouders betrokken blijven bij hun opvoeding. De praktische regelingen van co-ouderschap kunnen verschillen, afhankelijk van de behoeften en omstandigheden van het gezin. Communicatie en samenwerking tussen de ouders zijn van cruciaal belang bij co-ouderschap. De belangen van het kind staan centraal bij de besluitvorming.

Bronnen

1. Co-ouderschap in België
2. Internationaal familierecht advies
3. Co-ouderschap na scheiding: vormen, uitdagingen en juridische aspecten
4. Juridische aspecten van verhuizing naar België zonder co-ouderschap
5. Ouderschapsplan en co-ouderschap
6. Co-ouderschap en de sociale norm
7. Co-ouderschap uitgelegd: drie vormen bij een scheiding
8. Internationale omgangsregeling
9. Co-ouderschap: voordelen en juridische aspecten
10. Wat als ouders het niet eens zijn over de co-ouderschapsregeling?
11. Kinderalimentatie en co-ouderschap
12. Wat is co-ouderschap?
13. Co-ouderschap en de sociale norm
14. Co-ouderschap en internationale zorgregeling
15. Wat zegt de Belgische wet over co-ouderschap?