De kans op co-ouderschap bij gescheiden ouders in Nederland
juli 1, 2025
Co-oudergezin, ook wel co-ouderschap genoemd, is een vorm van ouderschap waarbij de verantwoordelijkheden rond verzorging, opvoeding en financiële bijdragen van het kind gelijkwaardig worden verdeeld tussen de ouders. Dit is belangrijk in het kader van scheidingen en heeft gevolgen voor verschillende financiële regelingen, waaronder de kinderbijslag, het kindgebonden budget, de inkomensafhankelijke combinatiekorting en andere toeslagen. In dit artikel wordt nader ingegaan op de praktijk van co-oudergezinnen, de regels rond uitkeringen en belastingvoordeelen, en de rol van het ouderschapsplan in deze situaties.
Een co-oudergezin is een situatie waarin de ouders van een kind de zorg en opvoeding van het kind gelijkwaardig delen. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat het kind 3 dagen bij de vader en 4 dagen bij de moeder is, en de week erna weer andersom. De term "co-ouder" verwijst naar het feit dat beide ouders verantwoordelijk zijn voor de dagelijkse verzorging van het kind.
Een co-oudergezin is geen "papieren tijger". Het moet met feiten kunnen worden onderbouwd. Dit betekent dat de ouders duidelijke afspraken moeten maken over hoe ze de zorg en opvoeding van hun kind verdelen. Deze afspraken kunnen worden vastgelegd in een ouderschapsplan of een echtscheidingsconvenant. Het is belangrijk dat ouders in dezelfde regio wonen, zodat de kinderen niet te ver hoeven te reizen en kunnen blijven spelen met vriendjes van de ene ouder en de andere.
De kinderbijslag wordt uitbetaald door de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Bij co-oudergezinnen krijgen de ouders standaard beiden de helft van de kinderbijslag. Maar ze kunnen dit ook anders afspreken en aan de SVB doorgeven. Je kunt er voor kiezen dat het volledige bedrag naar één van jullie gaat. Of, als je meerdere kinderen hebt, kun je afspreken dat de kinderbijslag van het ene kind naar de ene ouder gaat en van het andere kind naar de andere ouder.
De SVB geeft dit door aan de Belastingdienst. De kinderbijslag is dus niet afhankelijk van het feit of de ouder die het kind opvoedt, maar van de afspraken die de ouders met elkaar maken. Het is daarom belangrijk dat de ouders een duidelijk ouderschapsplan opstellen, waarin ook wordt aangegeven wie welke kosten draagt en hoe de kinderbijslag wordt verdeeld.
Het kindgebonden budget is een toeslag die wordt uitgekeerd aan ouders die een bepaalde inkomensgrens overschrijden. Bij co-oudergezinnen is het belangrijk om te weten dat het kindgebonden budget automatisch wordt uitbetaald aan de ouder die de kinderbijslag heeft aangevraagd. Als de ouders dit anders willen, kunnen ze dit in overleg met de SVB regelen.
Als er meerdere kinderen zijn, is het mogelijk dat beide ouders voor verschillende kinderen kinderbijslag aanvragen. Dan kunnen beide ouders ook voor elk kind een kindgebonden budget krijgen, mits aan de voorwaarden wordt voldaan. Dit is belangrijk voor ouders die een co-oudergezin hebben, omdat ze hiermee financieel kunnen worden ondersteund.
De inkomensafhankelijke combinatiekorting is een belastingvoordeel dat wordt uitgekeerd aan ouders die voldoen aan bepaalde inkomensvoorwaarden. Bij co-oudergezinnen kunnen zowel de vader als de moeder recht op deze korting hebben.
De hoogte van de inkomensafhankelijke combinatiekorting is afhankelijk van het inkomen van de ouder en of of de AOW-leeftijd is bereikt. In 2024 gelden verschillende stappen voor de combinatiekorting:
- Tot € 6.074: geen combinatiekorting
- Vanaf € 6.074 tot € 31.838: 11,45% x (inkomen - € 6.073)
- Vanaf € 31.838: € 2.950
Als de ouder de AOW-leeftijd heeft bereikt, is de combinatiekorting lager:
- Tot € 6.074: geen combinatiekorting
- Vanaf € 6.074 tot € 31.838: 5,90% x (inkomen - € 6.073)
- Vanaf € 31.838: € 1.522
Om recht te hebben op de combinatiekorting, moet de ouder bewijzen dat hij of zij co-ouder is. Dit kan via een ondertekend ouderschapsplan dat de verdeling van de zorg en opvoeding van het kind beschrijft. De Belastingdienst kan het ouderschapsplan opvragen om te controleren of er inderdaad sprake is van co-oudergezin.
Bij co-oudergezinnen zijn er verschillende toeslagen mogelijk, waaronder de huurtoeslag, de kinderopvangtoeslag en het kindgebonden budget. De huurtoeslag is afhankelijk van het inkomen van de ouder en het aantal personen in het gezin. Bij co-oudergezinnen kunnen zowel de vader als de moeder hun kind als medebewoner laten meerekenen, waardoor ze mogelijk recht hebben op meer huurtoeslag.
De kinderopvangtoeslag is afhankelijk van het aantal uren dat de ouder in de opvang doorbrengt. Bij co-oudergezinnen kunnen beide ouders deze toeslag krijgen, mits ze aan de voorwaarden voldoen. Het is belangrijk om dit duidelijk op te geven bij de Belastingdienst, zodat de toeslag op de juiste manier wordt uitbetaald.
Een ouderschapsplan is een belangrijk document dat de afspraken tussen ouders vastlegt over hoe de zorg en opvoeding van het kind wordt geregeld. Bij co-oudergezinnen is het belangrijk dat de ouders duidelijke afspraken maken over wie welke kosten draagt, hoe de kinderbijslag wordt verdeeld en welke belastingvoordelen ze kunnen genieten.
De wet stelt dat ouders verplicht zijn om samen een ouderschapsplan op te stellen. Dit geldt ook bij een geregistreerd partnerschap of bij een scheiding. De afspraken in het ouderschapsplan moeten duidelijk zijn en kunnen worden vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst. De Belastingdienst kan het ouderschapsplan opvragen om te controleren of er inderdaad sprake is van co-oudergezinnen.
Als er geen sprake is van co-oudergezinnen, dan gelden andere regels voor de uitkeringen en toeslagen. Bijvoorbeeld:
- Bij een omgangsregeling wordt het kind meestal bij één ouder geplaatst, en krijgt de andere ouder beperkte toegang.
- Bij een eenoudergezin is het mogelijk dat de ouder recht heeft op een hoger kindgebonden budget of andere toeslagen.
- Bij een co-oudergezin is het belangrijk dat de ouders duidelijke afspraken maken over de verdeling van de zorg en opvoeding van het kind.
Co-oudergezinnen vormen een belangrijk onderdeel van de gezinsstructuur na een scheiding. Ze hebben invloed op verschillende financiële regelingen, waaronder de kinderbijslag, het kindgebonden budget, de inkomensafhankelijke combinatiekorting en andere toeslagen. Het is belangrijk dat ouders duidelijke afspraken maken over de verdeling van de zorg en opvoeding van het kind, en dat ze dit vastleggen in een ouderschapsplan. Door dit te doen, kunnen ze ervoor zorgen dat ze financieel ondersteund worden en dat de kinderen goed worden opgevoed.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet