Herijking van het ouderschap: De toekomst van gezinsvorming in Nederland
juli 1, 2025
In Nederland is co-ouderschap steeds vaker voorkomend, vooral als ouders gescheiden zijn en de zorg voor hun kind gelijkmatig delen. Dit heeft gevolgen voor fiscale regelingen, waaronder de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK). De IACK is een heffingskorting die werkt met het inkomen van ouders die de zorg combineren met het werk. Het is bedoeld om ouders te stimuleren om actief te werken en tegelijkertijd voor hun kind te zorgen. In dit artikel wordt ingegaan op de regels rond co-ouderschap en de mogelijkheid tot aanvragen van de IACK met terugwerkende kracht.
Co-ouderschap is een situatie waarin beide ouders actief betrokken zijn bij de zorg en opvoeding van hun kinderen. Het betekent dat zowel de moeder als de vader een aanzienlijk deel van de tijd met het kind doorbrengen. In de praktijk kan dit betekenen dat het kind om en om bij de ene of andere ouder woont. De Belastingdienst heeft in de afgelopen jaren verschillende regels en voorwaarden opgesteld voor de IACK, met name voor ouders die gescheiden zijn. De kern van de voorwaarden is dat het kind in het kalenderjaar minstens 6 maanden op het adres van de ouder is ingeschreven, en dat de ouder werk heeft met een inkomen dat boven een bepaalde drempel ligt.
Bij co-ouderschap is het moeilijker om de voorwaarden te voldoen, omdat het kind maar op één adres kan worden ingeschreven. De Belastingdienst heeft dit probleem herhaaldelijk besproken en heeft in 2020 een uitspraak van de Hoge Raad gevolgd, die de eisen iets heeft versoepeld. Volgens de uitspraak hoeft het kind niet per se elke week op hetzelfde adres te staan, mits de verdeling van de zorg gelijk is. Bijvoorbeeld: het kind woont 3 dagen bij de moeder en 4 dagen bij de vader, of omgekeerd. Dit is een voorbeeld van een herhalend ritme dat als gelijke verdeling wordt beschouwd.
De inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) is een heffingskorting die werkt met het inkomen van ouders die de zorg combineren met het werk. Het is bedoeld om ouders te stimuleren om actief te werken en tegelijkertijd voor hun kind te zorgen. De korting wordt in de inkomstenbelasting afgetrokken, waardoor de belastinglast voor ouders lager wordt. In 2023 was het maximumbedrag van de IACK ongeveer € 2.694,00 per jaar. In 2024 is dit bedrag verhoogd naar € 2.835,00, afhankelijk van het inkomen en of de leeftijd van de ouder. De IACK wordt vanaf 1 januari 2025 afgeschaft, behalve voor ouders met kinderen die voor die datum zijn geboren. Tot 1 januari 2037 blijft de regeling gelden voor ouders met kinderen onder de 12 jaar.
De Belastingdienst heeft recent de regels versoepeld, waardoor mogelijk meer ouders dan voorheen gebruikmaken van de IACK. Het is ook mogelijk om deze korting met terugwerkende kracht aan te vragen, bijvoorbeeld over het vorige belastingjaar. Overleg hiervoor altijd met een belastingadviseur om te zien wat in jouw situatie mogelijk is. In sommige gevallen kan het mogelijk zijn om een verzoek om een voorlopige aanslag in te dienen, waardoor de korting maandelijks kan worden ontvangen.
In 2020 volgens uitspraak Hoge Raad recht op IACK? Dien dan in de IB-aangifte over het jaar 2020 hiertoe een verzoek in. Voor situaties van voor 2020 recht op IACK en waren op 13 maart 2020 de aanslagen al definitief? Dien dan tót 5 jaar terug een ambtshalve verzoek in. Doe dit als een eerder verzoek is afgewezen én ook als u door de stringente voorwaarden niet eerder een verzoek had ingediend. Gezien de starre houding van de Belastingdienst, is het echter onzeker of de teruggaaf zal worden verleend. Maar we verwachten wél dat er nog procedures over de terugwerkende kracht en de uitspraak van de Hoge Raad worden gestart.
Bij een co-ouderschap kunnen zowel de moeder als de vader in aanmerking komen voor de IACK, mits aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Dit is het geval als het kind in het kalenderjaar minstens 6 maanden op het adres van de ouder is ingeschreven, en dat de ouder werk heeft met een inkomen dat boven een bepaalde drempel ligt. De Belastingdienst heeft in de afgelopen jaren verschillende regels en voorwaarden opgesteld, en heeft in 2020 een uitspraak van de Hoge Raad gevolgd, die de eisen iets heeft versoepeld.
Bij co-ouderschap is de situatie complexer, omdat het kind maar op één adres kan worden ingeschreven. De Belastingdienst heeft in de afgelopen jaren verschillende regels en voorwaarden opgesteld, en heeft in 2020 een uitspraak van de Hoge Raad gevolgd, die de eisen iets heeft versoepeld. De IACK is dus beschikbaar voor zowel de moeder als de vader, mits aan de voorwaarden is voldaan. De hoogte van de korting is afhankelijk van het inkomen van de ouder. De IACK wordt vanaf 1 januari 2025 afgeschaft, behalve voor ouders met kinderen die voor die datum zijn geboren. Tot 1 januari 2037 blijft de regeling gelden voor ouders met kinderen onder de 12 jaar.
Bij een scheiding is de situatie vaak complexer, omdat de verdeling van de zorg en opvoeding niet meer gelijk is. In dat geval kan het zijn dat slechts één van de ouders in aanmerking komt voor de IACK, mits het kind op het adres van de ouder is ingeschreven. De Belastingdienst stelt dat het kind op het adres van de andere ouder mag staan, mits de verdeling van de zorg en opvoeding is vastgesteld in een co-ouderschapsplan of een echtscheidingsconvenant. In dat geval kan de ouder die het kind op het adres van de andere ouder heeft ingeschreven, ook in aanmerking komen voor de IACK, mits het kind in het kalenderjaar minstens 6 maanden bij de ouder is ingeschreven.
Om in aanmerking te komen voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) moeten u en uw kind aan een aantal voorwaarden voldoen. Dit kan per jaar verschillen. Wie bent u als uw kind? - een eigen kind - een stiefkind - een pleegkind, alleen als u deze opvoedt en onderhoudt als een eigen kind - een geadopteerd kind - een kind uit een eerdere relatie van uw echtgenoot of geregistreerde partner - als u samenwoont of een huisgenoot hebt en u bent fiscale partners, beschouwt u het kind van die fiscale partner ook als uw kind.
Kies voor welke periode u de voorwaarden wilt bekijken: - Voorwaarden voor 2024 of eerder. Om in aanmerking te komen voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting moet ook zijn voldaan aan de volgende voorwaarden: - Uw kind is op 1 januari jonger dan 12 jaar. - Uw kind staat ten minste 6 maanden in 1 kalenderjaar bij de gemeente ingeschreven op uw woonadres. Bent u co-ouder? Dan mag uw kind ook ingeschreven staan bij de gemeente op het adres van uw ex-partner. Bij Wanneer bent u co-ouder? leest u of u co-ouder bent. Als u en uw kind korter dan 6 maanden op hetzelfde woonadres staan ingeschreven omdat u of uw kind overlijdt, krijgt u toch de korting. - Uw arbeidsinkomen is hoger dan een vastgesteld bedrag.
Bij co-ouderschap is het belangrijk om de afspraken over de zorgverdeling goed vast te leggen, bijvoorbeeld in een ouderschapsplan, om dit aan de Belastingdienst te kunnen aantonen. Daarnaast is het belangrijk om te weten dat de IACK wordt aangevraagd via de belastingaangifte. Het is ook mogelijk om een verzoek om een voorlopige aanslag in te dienen, waardoor de korting maandelijks kan worden ontvangen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet