Belastingaangifte en Advocaatkosten bij Co-ouderschap

Inleiding

In de context van co-ouderschap en de bijbehorende belastingaangifte zijn de regels rond het aftrekken van advocaatkosten en de invloed van co-ouderschap op de fiscale situatie van ouders van belang. De Belastingdienst hanteert daarbij strenge regels, met name in het kader van alimentatie. In dit artikel worden de relevante regels, praktische voorbeelden en de invloed van co-ouderschap op de belastingaangifte uitgebreid besproken. De informatie is gebaseerd op de bronnen die hieronder worden vermeld.

Wat is co-ouderschap en hoe wordt het beoordeeld?

Co-ouderschap wordt gedefinieerd als een situatie waarin een kind ten minste drie hele dagen per week bij beide ouders verblijft, of om en om één week bij elke ouder. In 2023 is dit criterium aangepast: nu geldt dat een kind in een herhalend ritme minimaal 78 dagen over een periode van zes maanden bij elke ouder moet verblijven. Dagdelen (ochtend, middag, avond) mogen worden opgeteld.

Deze bepaling heeft invloed op de berekening van kinderalimentatie, waarbij de behoefte van het kind en de draagkracht van de ouders worden beoordeeld. De kosten van het kind worden onderverdeeld in eigen huishoudkosten (70%) en zorg-overstijgende kosten (30%). Zorg-overstijgende kosten omvatten onder andere kleding, schoolkosten, kinderopvang en hobby’s. De draagkracht van de ouders wordt berekend op basis van hun inkomen en vermogen.

Een recente uitspraak van de rechtbank Den Haag heeft aangetoond dat ook de verdeling van de zorg tijdens vakanties meegewogen kan worden bij de beoordeling van co-ouderschap. In deze zaak toonde de ouder aan dat hij, door extra dagen zorg te dragen tijdens de vakanties, toch aan het vereiste aantal dagen verblijf voldeed. Dit had een positief effect op de inkomensafhankelijke combinatiekorting.

Advocaatkosten en belastingaangifte

De aftrekbaarheid van advocaatkosten van de inkomstenbelasting is een complex onderwerp, met name in het kader van alimentatie. De Belastingdienst hanteert strenge regels en toetst de specificatie van de kosten zorgvuldig.

Degene die alimentatie ontvangt, kan kosten aftrekken die gemaakt zijn voor het verkrijgen, innen en behouden van partneralimentatie of een afkoopsom. Dit betekent dat de kosten voor een advocaat die is ingeschakeld om partneralimentatie te regelen, fiscaal aftrekbaar kunnen zijn. Echter, degene die alimentatie betaalt, kan deze kosten niet aftrekken. Kosten voor een advocaat die is ingeschakeld om de alimentatiebetaling te beëindigen of te verminderen, zijn niet fiscaal aftrekbaar.

In 2023 is de aftrekbaarheid van alimentatie teruggebracht tot 37,05%. Het is belangrijk om hier rekening mee te houden bij de berekeningen. De Belastingdienst is kritisch als het gaat om het aftrekken van de kosten van de door u ingeschakelde advocaat. Om te voorkomen dat de opgevoerde kostenpost niet wordt geaccepteerd, zult u slechts die kosten in aftrek dienen te brengen, waarvoor dat is toegestaan en zult u nauwkeurig dienen aan te geven op welke werkzaamheden de gedeclareerde kosten betrekking hebben.

Voorbeeld van het berekenen van de inkomensafhankelijke combinatiekorting

Voorbeeld: De Belastingdienst heeft voor 2020 een voorbeeld uitgewerkt waarin twee partners samen €261.692 vermogen hebben. Als je je bezittingen fifty-fifty verdeelt, betaal je zeker niet te veel rendementsheffing. Maar toch is dit niet altijd de beste verdeling. De verdeling van het vermogen beïnvloedt ook andere onderdelen van de belastingaangifte. Met name de heffingskortingen. Zo krijgen AOW’ers bijvoorbeeld soms meer ouderenkorting bij een onevenwichtige verdeling.

Partner zonder (veel) inkomen

Heeft een van jullie een laag inkomen? Dan is het vaak voordeliger om het bedrag van de grondslag sparen en beleggen (grotendeels) naar diegene toe te schuiven. Diegene kan dan profiteren van heffingskortingen die anders “ongebruikt” verloren zouden gaan. Als de minstverdienende partner AOW krijgt, speelt dit als hij of zij in 2020 minder dan €15.000 verdiende. Is hij of zij jonger, dan speelt dit bij een arbeidsinkomen in 2020 tot ongeveer €8.000. Tenzij diegene kinderen heeft onder de twaalf. Dan speelt dit bij een arbeidsinkomen tot ongeveer €15.000 per jaar.

De invloed van co-ouderschap op de belastingaangifte

Bij de berekening van kinderalimentatie wordt gekeken naar de behoefte van het kind en de draagkracht van de ouders. De kosten van het kind worden onderverdeeld in eigen huishoudkosten (70%) en zorg-overstijgende kosten (30%). Zorg-overstijgende kosten omvatten onder andere kleding, schoolkosten, kinderopvang en hobby’s. De draagkracht van de ouders wordt berekend op basis van hun inkomen en vermogen.

Bij een rechtszaak bestaat het risico van een proceskostenveroordeling. Dit betekent dat de verliezende partij de proceskosten van de winnende partij moet betalen. De hoogte van de vergoeding is afhankelijk van het bedrag dat is geëist en de werkzaamheden van de advocaat. Het is mogelijk dat niet alle gemaakte kosten worden vergoed.

Voorbeelden van kosten bij een scheiding

Bij een scheiding zijn er verschillende kosten. Optie 1; de goedkoopste variant. De kosten zijn €985,- per persoon incl. B.T.W. Hierbij zitten alle kosten inbegrepen. Dus inclusief nakijken en opstellen van de stukken, advocaat, verzoekschrift, procedure bij de rechtbank, akte van berusting en inschrijving bij de gemeente. En ik breng 1 bezoek bij jullie thuis. Dus er is veel zelfwerkzaamheid voor jullie vereist. De enige kosten die hier nog bijkomen zijn die van het opvragen van de stukken bij de gemeente, zoals huwelijksakte en, als jullie kinderen hebben, geboorteakten. De kosten hiervan zijn per gemeente verschillend maar gemiddeld zo ongeveer €16,60 per akte. Tevens moet het griffierecht betaald worden. De kosten van het griffierecht bedragen in 2025 €165,50 per persoon. Betaling mediationkosten; 50% het volledige bedrag na ondertekening van de overeenkomst en de resterende 50% vooraf aan het indienen verzoekschrift bij de rechtbank.

Optie 2; extra begeleiding. Het is vaak toch wat lastiger dan je denkt. De kosten zijn dan €1.085,-- per persoon incl. B.T.W. Het verschil met de 1e optie is dat er 3 gesprekken zijn inbegrepen. Optie 3; de meest uitgebreide all-in variant. U heeft recht op 5 gesprekken. De totaalprijs is dan €1.185,-- incl. B.T.W. Voor een ouderschapsplan geldt een toeslag van €100 p.p. incl. B.T.W.

Belastingaangifte en het gebruik van de inkomensafhankelijke combinatiekorting

De inkomensafhankelijke combinatiekorting is een maatregel die bedoeld is om de belastinglast van lagere inkomens te verlagen. De hoogte van de korting is afhankelijk van je leeftijd en je inkomen uit arbeid. Voor de exacte bedragen en voorwaarden voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting verwijzen wij je naar de site van de belastingdienst.

Wie blijft in het huis wonen? Bij een scheiding zijn er verschillende situaties met betrekking tot woning voor de belastingdienst. Je hebt een koophuis, bent volledig eigenaar, maar woont er niet zelf. Woont je ex in de woning? Dan moet je een bedrag in je belastingaangifte bij je inkomen optellen: het "eigenwoningforfait". Het bedrag dat je moet optellen is afhankelijk van de WOZ-waarde van het huis. Betaalt je ex geen huur aan je? Dan mag je het "eigenwoningforfait" op de belastingaangifte als "betaalde alimentatie" aftrekken. Als je ex wel huur aan betaalt, dan mag je dit bedrag niet aftrekken bij de belastingaangifte.

Belastingaangifte en het gebruik van de hypotheekrenteaftrek

Als je een koophuis hebt, betaal je meestal per maand hypotheekrente. Een deel van de hypotheekrente krijg je weer terug via de belastingdienst bij je aangifte. Dit is de hypotheekrenteaftrek. Daardoor betaal je minder belasting. Als je nog fiscale partner bent kan je in je belastingaangifte de inkomsten en aftrekposten op een gunstige manier verdelen. Als je bent gescheiden kan dat niet meer. In het jaar van de scheiding kan je er nog voor kiezen om fiscale partners te zijn. Dat jaar moet je dus ook samen kiezen wie de hypotheekrente aftrekt.

Belastingaangifte en het gebruik van de heffingskortingen

De heffingskortingen zijn een maatregel die bedoeld is om de belastinglast van lagere inkomens te verlagen. De hoogte van de korting is afhankelijk van je leeftijd en je inkomen uit arbeid. Voor de exacte bedragen en voorwaarden voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting verwijzen wij je naar de site van de belastingdienst.

Conclusie

De belastingaangifte bij co-ouderschap en de betrekking van advocaatkosten op de inkomensbelasting zijn complexe onderwerpen. De Belastingdienst hanteert strenge regels, met name in het kader van alimentatie. De verdeling van het vermogen en de inkomensafhankelijke combinatiekorting spelen hierbij een belangrijke rol. Bij een scheiding zijn er verschillende kosten, waaronder advocaatkosten en het griffierecht. De hypotheekrenteaftrek en de heffingskortingen zijn ook belangrijk bij de belastingaangifte. Het is belangrijk om rekening te houden met de regels van de Belastingdienst en de invloed van co-ouderschap op de fiscale situatie van ouders.

Bronnen

1. https://kinderopvanglappelein.nl/blog/post/4548/advocatenkosten-en-alimentatie-fiscale-aspecten-bij-co-ouderschap/
2. https://oprechtscheiden.nl/echtscheiding-en-de-belastingdienst/
3. https://www.mijnonlinebelastingadviseur.nl/blog/13-scheiding
4. https://kopvanbrabant.nl/artikelen/advocaatkosten-aftrekbaar-inkomstenbelasting-12414.html
5. https://www.consumentenbond.nl/juridisch-advies/juridische-procedure/advocaatkosten-terugkrijgen
6. https://www.rechtsbijstand.nl/mediation-rechtsbijstand/hoeveel-betalen/eigen-bijdrage/
7. https://www.snijdersmediation.nl/echtscheiding
8. https://www.eigenadvocaatbijechtscheiding.nl/publicaties/aftrek-advocaatkosten/
9. https://www.dehaanlaw.nl/blog/de-fiscale-aftrekbaarheid-van-advocaatkosten-in-personen-en-familierechtzaken
10. https://wij.legal/wist-u-dat-advocaatkosten-soms-fiscaal-aftrekbaar-kunnen-zijn/