Wat is parallel ouderschap en wat zijn de voordelen?

Inleiding

Parallel ouderschap is een vorm van ouderlijk gezag dat wordt gekozen wanneer ouders na een scheiding niet in staat zijn om effectief samen te werken. Dit concept is ontstaan om de belangen van de kinderen centraal te stellen, terwijl de ouders hun eigen levensstijl en verantwoordelijkheden behouden. De term “parallel ouderschap” wordt vaak gebruikt om een situatie te beschrijven waarbij beide ouders apart van elkaar leven, maar toch zorg dragen voor hun kinderen. In dit artikel wordt uitgelegd wat parallel ouderschap inhoudt, welke voordelen het heeft en in welke situaties het een geschikte oplossing kan zijn.

Wat is parallel ouderschap?

Parallel ouderschap is een vorm van ouderlijk gezag waarbij de ouders hun eigen gezinsleven leiden en elke ouder de hoofdverantwoordelijkheid heeft voor hun kind. De ouders communiceren minimaal met elkaar, meestal alleen in noodgevallen, en houden het contact beperkt tot essentiële beslissingen over de kinderen. Dit verschilt van co-ouderschap, waarbij ouders actief samenwerken om de opvoeding van hun kinderen te delen. Bij parallel ouderschap zijn er geen regelmatige afspraken of overleg, maar wel een duidelijke structuur en afspraken over het welzijn van de kinderen.

Kenmerken van parallel ouderschap

De kenmerken van parallel ouderschap variëren per situatie, maar er zijn enkele algemene eigenschappen die vaak voorkomen:
- Minimale communicatie: De ouders communiceren zoveel mogelijk via een derde persoon, zoals een bemiddelaar, of via schriftelijke afspraken.
- Gescheiden gezinnen: Elke ouder heeft zijn eigen huishouden en leidt zijn eigen leven.
- Beperkt contact: De ouders hebben nauwelijks emotionele betrokkenheid bij elkaar, waardoor conflicten worden vermijden.
- Verantwoordelijkheid per ouder: Elke ouder is verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kinderen, zolang ze in hun huis zijn.
- Geen overleg over dagelijkse zorg: Over dagelijkse beslissingen hoeven ouders niet te overleggen, tenzij dit per afspraak is geregeld.
- Beperkte invloed op elkaar: De ouders raken hun positie en rol in het gezin los, waardoor ze zich kunnen richten op hun eigen kinderen.

Voorwaarden en voorwaarden voor parallel ouderschap

Parallel ouderschap is geen standaardoplossing, maar wordt vaak gekozen in situaties waarin samenwerking niet mogelijk is. Volgens de bronnen is dit vaak het geval als:
- Er sprake is van een geschiedenis van psychische problemen, fysiek geweld of een toxische relatie.
- Een van de ouders weigert mee te werken aan een gezamenlijk ouderschap.
- De ouders in conflict zijn en geen overleg kunnen vinden.
- De ouders geen vertrouwen hebben in elkaar en het contact met elkaar niet veilig is.
In dergelijke gevallen kan parallel ouderschap een oplossing zijn om de belangen van de kinderen centraal te stellen en tegelijkertijd de ouderlijke verantwoordelijkheden te behouden.

Voordelen van parallel ouderschap

Er zijn meerdere voordelen van parallel ouderschap, die vooral gericht zijn op het welzijn van de kinderen en de rust in het gezin. Hieronder staan enkele voordelen van parallel ouderschap:

1. Vermindering van conflicten

Een van de belangrijkste voordelen van parallel ouderschap is dat het helpt om conflicten tussen ouders te verminderen. Door de communicatie te beperken en alleen in noodgevallen contact op te nemen, wordt de kans op ruzies en spanningen tussen de ouders kleiner. Dit is vooral belangrijk in situaties waarin de ouderlijke relatie niet meer herstelbaar is of wanneer de kinderen deel uitmaken van het conflict.

2. Stabiliteit voor de kinderen

Kinderen hebben vaak behoefte aan stabiliteit en duidelijke grenzen. Bij parallel ouderschap blijven de kinderen van het ene naar het andere huis gaan, waardoor ze de kans krijgen om een sterke band op te bouwen met beide ouders. Deze vorm van ouderlijk gezag zorgt ervoor dat de kinderen hun ouderlijke verantwoordelijkheden kunnen blijven opbouwen, zonder dat ze worden blootgesteld aan onrust of conflicten tussen de ouders.

3. Focus op het belang van het kind

Parallel ouderschap is gericht op het belang van het kind, in plaats van op het belang van de ouders. Dit betekent dat de ouders zich kunnen richten op hun eigen rol als ouder, zonder dat ze worden meegesleept in conflicten met de andere ouder. Dit helpt de kinderen om zich veiliger en gesteund te voelen, omdat ze weten dat beide ouders actief betrokken zijn bij hun leven.

4. Ruimte voor individuele ontwikkeling

Bij parallel ouderschap kunnen de ouders zich richten op hun eigen levensstijl en hun eigen relatie met hun kind. Dit helpt de kinderen om hun eigen identiteit en autonomie op te bouwen, zonder dat ze worden beïnvloed door de conflicten tussen de ouders. De kinderen kunnen zich dus beter richten op hun eigen ontwikkeling, zonder dat ze worden belast door de emotionele spanningen tussen hun ouders.

5. Betere communicatie met het kind

Parallel ouderschap vereist dat de ouders hun communicatie met het kind centraal stellen. Dit betekent dat de ouders zich richten op de behoeften van het kind, in plaats van op hun eigen gevoelens of conflicten met de andere ouder. Hierdoor kan de ouder beter luisteren naar wat het kind nodig heeft en kunnen ze een betere relatie opbouwen met hun kind.

6. Mogelijkheid tot overgang naar co-ouderschap

In sommige gevallen kan parallel ouderschap tijdelijk zijn en kan het leiden tot een overgang naar co-ouderschap. Als de situatie zich ontwikkelt en de ouders beter kunnen communiceren, kan het mogelijk worden overgestapt op een gezamenlijk ouderschap. Dit helpt de kinderen om een betere balans te krijgen tussen de beide ouders, zonder dat ze worden blootgesteld aan permanente conflicten.

Uitdagingen van parallel ouderschap

Hoewel parallel ouderschap veel voordelen heeft, zijn er ook uitdagingen die in acht moeten worden genomen. De belangrijkste uitdagingen zijn:

1. Beperkte communicatie

De beperkte communicatie tussen de ouders kan leiden tot onduidelijkheid over de beslissingen die genomen moeten worden. Dit kan problemen opleveren bij het regelen van belangrijke zaken zoals schoolkeuze, medische beslissingen of andere belangrijke besluiten. Daarom is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken en een duidelijk ouderschapsplan op te stellen.

2. Gevoel van afzondering

Kinderen die in een parallel ouderschap opgroeien, kunnen het gevoel krijgen dat ze niet volledig onderdeel zijn van het gezin van hun ouders. Dit kan leiden tot gevoelens van afzondering of onzekerheid over hun eigen identiteit. Daarom is het belangrijk dat de ouders actief betrokken zijn bij het leven van hun kind en dat ze regelmatig contact houden met het kind.

3. Beperkte invloed op de ouder-babyrelatie

Bij parallel ouderschap is de invloed van de ouders op het gezin beperkt, omdat de ouders hun eigen levensstijl leiden. Dit kan leiden tot onzekerheid over hoe de kinderen zich ontwikkelen en of ze voldoende ondersteuning krijgen. Daarom is het belangrijk dat de ouders actief betrokken zijn bij de opvoeding van hun kind en dat ze regelmatig contact houden met het kind.

Wanneer is parallel ouderschap geschikt?

Parallel ouderschap is niet voor iedere situatie geschikt, maar in bepaalde gevallen kan het een goede oplossing zijn. Dit is het geval als:
- De ouders geen vertrouwen hebben in elkaar en het contact met elkaar niet veilig is.
- De ouders geen overleg kunnen vinden en er sprake is van een geschiedenis van geweld of psychische problemen.
- De ouders geen ruimte hebben om samen te werken en er sprake is van een toxische relatie.
- De kinderen het beste af zijn met een afgebakken situatie waarin ze hun ouderlijke verantwoordelijkheden kunnen blijven opbouwen.
In deze gevallen kan parallel ouderschap een oplossing zijn om de belangen van de kinderen centraal te stellen en tegelijkertijd de ouderlijke verantwoordelijkheden te behouden.

Hoe kan je beginnen met parallel ouderschap?

Bij het begin van parallel ouderschap is het belangrijk om een duidelijk plan op te stellen. Dit plan moet de belangrijkste afspraken bevatten, zoals hoe de communicatie verloopt, welke beslissingen gemaakt moeten worden, en hoe de kinderen worden opgevangen. Daarnaast is het belangrijk dat de ouders zich richten op hun eigen rol als ouder en dat ze actief betrokken zijn bij het leven van hun kind.

Om dit te realiseren, is het aan te raden om hulp in te schakelen van een deskundige, zoals een scheidingsexpert, een psycholoog of een begeleider. Deze kunnen helpen bij het opstellen van een ouderschapsplan en het bepalen van de juiste afspraken. Daarnaast is het belangrijk dat de ouders zich realiseren dat parallel ouderschap geen eindpunt is, maar een tijdelijke oplossing die kan worden aangepast afhankelijk van de situatie.

Conclusie

Parallel ouderschap is een vorm van ouderlijk gezag waarbij de ouders hun eigen gezinsleven leiden en elke ouder de hoofdverantwoordelijkheid heeft voor hun kind. Het is vooral geschikt in situaties waarin de ouders geen overleg kunnen vinden of er sprake is van een toxische relatie. Parallel ouderschap helpt de kinderen om stabiliteit en veiligheid te krijgen, terwijl de ouders zich kunnen richten op hun eigen rol als ouder. Hoewel er uitdagingen zijn, zoals beperkte communicatie en een gevoel van afzondering, kan parallel ouderschap een goede oplossing zijn voor ouders die niet in staat zijn om samen te werken. Het belang van de kinderen staat hierbij centraal, en het helpt hen om zich veiliger en gesteund te voelen.

Bronnen

1. Mamazijn.nl - Wat betekent parallel ouderschap?
2. Glinster.co - Vijf inzichten over parallel ouderschap
3. Nieuwestap.nl - Parallel ouderschap: wat is dat?
4. Sarahkoller.nl - Wat is parallel ouderschap?
5. Rechtaantafel.nl - Parallelouderschap
6. Jeugdformaat.nl - Versterken van opvoeden en opgroeien in jullie gezin
7. Vechtscheidingshulp.nl - Wat is parallel ouderschap?
8. Twederzijds.nl - Als de boosheid en het verdriet nog te veel overheerst is parallel ouderschap een oplossing
9. Scheidingswijze.nl - Zorgverdeling: parallel ouderschap
10. NJI.nl - Welke vormen van ouderschap zijn er?
11. Vechtscheidingshulp.nl - Parallel ouderschap zal ik dat doen?
12. Elker.nl - Parallel solo ouderschap