Hoogsensitief ouderschap: Een handleiding voor ouder worden met empathie en balans

Hoogsensitiviteit is een aangeboren persoonlijkheidskenmerk dat bij veel mensen voorkomt, maar vaak niet herkend wordt. Bij het opvoeden van een hoogsensitief kind of het omgaan met je eigen hoogsensitiviteit als ouder, is het belangrijk om te weten hoe je dit kunt begrijpen en er op een constructieve manier mee om kunt gaan. In dit artikel wordt ingegaan op de kernprincipes van hoogsensitief ouderschap, met name op basis van de ervaringen en inzichten van Bieke Geenen, de auteur van Hoogsensitief Ouderschap.

Inleiding

Hoogsensitiviteit, ook wel hoogsensitief zijn genoemd, is geen ziekte, maar een natuurlijke eigenschap die bij veel mensen voorkomt. Het betekent dat je sneller reageert op prikkels, gevoeliger bent voor emoties en dieper kunt inzien in de wereld om je heen. Bij het opvoeden van een hoogsensitief kind is het belangrijk om dit begrip te leren kennen en te leren omgaan met de eigenaardigheden van zowel het kind als de ouder. In dit artikel wordt deelgenomen aan de ervaringen van Bieke Geenen, die haar eigen ervaring met hoogsensitiviteit als moeder en therapeut benadrukt. Ze geeft praktische tips en inzichten die handvatten kunnen bieden bij het omgaan met de uitdagingen van het hoogsensitieve ouderschap.

Wat is hoogsensitiviteit?

Hoofsensitiviteit is een aangeboren persoonlijkheidskenmerk dat vaak wordt gekenmerkt door een grote gevoeligheid voor prikkels, emoties en omgeving. Volgens verschillende bronnen is het geen ziekte, maar een natuurlijke eigenschap die bij veel mensen voorkomt. Hoogsensitieve personen reageren sneller op bepaalde situaties, voelen hun eigen emoties intenser en zijn vaak gevoeliger voor de gevoelens van anderen.

In het geval van kinderen is het moeilijk om hoogsensitiviteit direct vast te stellen, omdat het zich kan manifesteren in vormen die lijken op andere ontwikkelingsproblemen, zoals angst, ADD of autisme. Dit maakt het belangrijk om goed op te letten naar de gedragingen van het kind en eventueel professionele hulp in te schakelen.

Hoogsensitiviteit en opvoeding

Hoogsensitieve kinderen hebben vaak een groot inlevingsvermogen, zijn creatief en gevoelig voor de emoties van anderen. Ze kunnen sneller emotioneel reageren en hebben moeite met verandering. Dit betekent dat ze extra aandacht en rust nodig hebben om zich veilig en comfortabel te voelen. Het is belangrijk om voor hen een veilige omgeving te creëren, waarin ze kunnen wennen aan bepaalde situaties en hun eigen emoties kunnen leren omgaan.

In de praktijk betekent dit dat ouderen moeten leren om hun eigen hoogsensitiviteit te herkennen en te beheren. Als hoogsensitieve ouder is het belangrijk om je eigen triggers en valkuilen te begrijpen, zodat je niet uit balans raakt bij het omgaan met je kind. Bieke Geenen benadrukt dat het niet alleen om het kind gaat, maar ook om de ouder. Als je je eigen hoogsensitiviteit niet begrijpt, kan dit leiden tot stress, uitputting en een gevoel van mislukking.

De rol van de ouder in het hoogsensitieve ouderschap

Als ouder is het belangrijk om te beseffen dat je kind niet alleen hoogsensitief is, maar ook jij als ouder. Dit betekent dat je je eigen emoties en reacties moet leren begrijpen en beheersen. Hoogsensitieve kinderen zijn gevoelig voor de emoties van anderen, dus het is belangrijk om je eigen gevoelens onder controle te houden. Dit helpt je kind om zich veiliger en comfortabeler te voelen.

Bieke Geenen benadrukt dat hoogsensitieve ouders vaak een zware last dragen, omdat ze zichzelf en hun kinderen moeten beschermen tegen overprikkeling en emotionele uitputting. Ze geeft aan dat het belangrijk is om te leren omgaan met je eigen triggers en om grenzen te stellen. Dit helpt om in balans te blijven en tegelijkertijd een veilige omgeving te bieden aan je kind.

Tips voor hoogsensitieve ouders

Er zijn verschillende tips en strategieën die kunnen helpen bij het omgaan met de uitdagingen van hoogsensitief ouderschap. Bieke Geenen benadrukt dat het belangrijk is om je eigen gevoelens te leren kennen en te leren omgaan met je eigen triggers. Hier zijn enkele praktische tips:

1. Accepteer je eigen hoogsensitiviteit: Herken dat je hoogsensitiviteit een natuurlijke eigenschap is en dat het niet fout is. Acceptatie helpt om in balans te blijven.
2. Zoek naar anderen met gelijkaardige ervaringen: Het vinden van andere hoogsensitieve ouders kan helpen om te leren omgaan met de uitdagingen van het ouderschap.
3. Leer je triggers kennen: Bepaalde situaties of emoties kunnen je uit balans brengen. Door deze te leren herkennen, kun je ze beter beheren.
4. Stel grenzen: Het is belangrijk om grenzen te stellen, zowel voor jezelf als voor je kind. Dit helpt om overprikkeling en uitputting te voorkomen.
5. Zorg goed voor je lichaam: Een gezond lichaam helpt om emotionele balans te behouden. Dit omvat voldoende slaap, gezonde voeding en beweging.
6. Plan ontspanning in: Het inplannen van rustmomenten helpt om te herstellen van overprikkeling en stress.
7. Ga niet alles uit de weg: Het is belangrijk om niet te veel te ontkennen of te veranderen in je eigen gedrag. Acceptatie en balans zijn essentieel.

De drie R’s: Rust, reinheid en regelmaat

Een van de kernprincipes van het omgaan met hoogsensitieve kinderen is het volgen van de drie R’s: rust, reinheid en regelmaat. Deze drie elementen helpen bij het creëren van een veilige en comfortabele omgeving voor het kind.

• Rust: Hoogsensitieve kinderen hebben vaak veel rust nodig om zich te herstellen van overprikkeling. Het is belangrijk om rustmomenten in te bouwen en te zorgen voor een rustige omgeving.
• Reinheid: Hoogsensitieve kinderen zijn vaak gevoeliger voor bepaalde prikkels, waardoor reinheid en een gezonde leefstijl belangrijk zijn.
• Regelmaat: Een regelmatig ritme helpt om een gevoel van veiligheid en stabiliteit te bieden aan het kind.

Ondersteuning en hulp

Het is belangrijk om te beseffen dat het niet altijd lukt om alles zelf te regelen. Als je merkt dat je kind last heeft van overprikkeling of emotionele problemen, is het raadzaam om professionele hulp in te schakelen. Een psycholoog die gespecialiseerd is in hoogsensitiviteit kan helpen bij het begrijpen van het gedrag van je kind en het aanbieden van strategieën om ermee om te gaan.

Bieke Geenen benadrukt dat het belangrijk is om te weten dat hoogsensitiviteit geen psychologische stoornis is, maar dat het wel kan leiden tot versterkte psychologische klachten zoals angst, stress en depressie. Het is daarom belangrijk om op te letten voor eventuele tekortkomingen en professionele hulp in te schakelen.

Samenwerking met andere ouders

Het delen van ervaringen met andere ouders die ook met hoogsensitiviteit te maken hebben, kan helpen bij het omgaan met de uitdagingen van het ouderschap. Bieke Geenen benadrukt dat het belangrijk is om te vertrouwen op je eigen gezin en te leren omgaan met je eigen behoeften. Wees mild voor jezelf en wees er zeker van dat je kind niets tekortkomt.

Conclusie

Hoogsensitief ouderschap vereist zowel inzicht in de eigenschappen van het kind als de eigen hoogsensitiviteit van de ouder. Het is belangrijk om te weten hoe je met deze uitdagingen omgaat en hoe je een veilige en comfortabele omgeving kunt creëren. Bieke Geenen geeft in haar boek Hoogsensitief Ouderschap praktische tips en strategieën die kunnen helpen bij het omgaan met de uitdagingen van het hoogsensitieve ouderschap. Het is belangrijk om te leren omgaan met je eigen triggers, grenzen te stellen en te zorgen voor een balans tussen je eigen behoeften en die van je kind.

Bronnen

1. Hoogsensitief ouderschap – Bieke Geenen
2. Hoogsensitief ouderschap
3. Hoogsensitief Ouderschap – Bieke Geenen
4. Hoogsensitief Ouderschap
5. Hoogsensitief Ouderschap – De psycholoog
6. Hoogsensitief Ouderschap – Rankkampen
7. Hoogsensitief Ouderschap – Demaskerbloem
8. Hoogsensitiviteit – Zobegaafd
9. Hoogsensitief Ouderschap – Lannoo
10. Hoogsensitief – Psychologie.nl
11. Hoogsensitief – Libelle
12. Hoogsensitief – WijZijnMind