Co-ouderschap en belastingvoordelen: wat ouders moeten weten

Co-ouderschap is in veel gevallen een natuurlijke verdieping van ouderworden na een scheiding. Het betekent dat ouders gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de zorg, opvoeding en financiële bijdrage aan hun kind. In het kader van belastingen en toeslagen is dit een onderwerp dat veel ouders aanspreekt. In dit artikel wordt uitgelegd wat co-ouderschap betekent in relatie tot belastingen, welke voordelen er zijn, en hoe ouders hier het beste mee omgaan.

Wat is co-ouderschap volgens de Belastingdienst?

Volgens de Belastingdienst is sprake van co-ouderschap als ouders gezamenlijk het gezag over een kind hebben en de zorg en opvoeding daarvan ongeveer gelijkmatig verdelen. Dit hoeft niet per se een officiële erkenning van de co-ouderschapssituatie te betekenen, maar moet wel een vrijwel gelijkwaardige gedeelde zorgregeling zijn. De Belastingdienst hanteert een specifieke definitie: een kind moet minimaal drie volledige dagen per week bij elke ouder verblijven, of om en om een week bij elke ouder. Ook de vakanties worden meegenomen in de beoordeling; een 50/50 verdeling van de vakanties draagt bij aan de kwalificatie als co-ouder, zelfs als de reguliere weekverdeling net niet aan de vereiste dagen voldoet.

Een belangrijk onderdeel van het co-ouderschap is het ouderschapsplan, waarin de afspraken over de zorgregeling zijn vastgelegd. Dit plan kan door de Belastingdienst worden opgevraagd om te controleren of er inderdaad sprake is van co-ouderschap.

Belastingvoordelen bij co-ouderschap

Bij co-ouderschap zijn er meerdere belastingvoordelen die ouders kunnen profiteren van. Deze omvatten onder andere de inkomensafhankelijke combinatiekorting, de kinderbijslag, het kindgebonden budget (KGB), de kinderopvangtoeslag en de huurtoeslag. De Belastingdienst hanteert een aantal voorwaarden voor het ontvangen van deze voordelen.

Inkomensafhankelijke combinatiekorting

De inkomensafhankelijke combinatiekorting is een heffingskorting voor werkende ouders met kinderen jonger dan 12 jaar. De hoogte van de korting hangt af van het inkomen van de ouder. Als ouders na de scheiding co-ouders zijn, kunnen ze beiden in aanmerking komen voor deze korting, mits ze voldoen aan de inkomenseisen en er sprake is van co-ouderschap volgens de definitie van de Belastingdienst.

De korting is afhankelijk van het inkomen van de ouder. Voor 2024 geldt een tabel met verschillende inkomensniveaus en de bijbehorende korting. Als de ouder nog samen woont, krijgt alleen degene die het minst verdient de combinatiekorting. Dit regel je via de belastingaangifte.

Bij co-ouderschap kunnen beide ouders in aanmerking komen voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting. Naast dat je dan beiden minstens het vastgestelde bedrag moet verdienen, moet er duidelijk sprake zijn van co-ouderschap.

Kinderbijslag

De kinderbijslag wordt uitbetaald door de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Bij co-ouderschap krijgen jullie van de SVB standaard beiden de helft van de kinderbijslag. Maar jullie kunnen dit ook anders afspreken en aan de SVB doorgeven. Je kunt er voor kiezen dat het volledige bedrag naar één van jullie gaat. Of, als je meerdere kinderen hebt, kun je afspreken dat de kinderbijslag van het ene kind naar de ene ouder gaat en van het andere kind naar de andere ouder.

Dit geef je aan op een formulier dat je ontvangt van de SVB, zodra de SVB van de gemeente heeft doorgekregen dat jullie op verschillende adressen zijn ingeschreven. Je hoeft je scheiding niet zelf te melden bij de SVB.

Kindgebonden Budget (KGB)

Het kindgebonden budget is een bijdrage in de kosten voor je kind, welke je ontvangt naast de kinderbijslag. Er is een aantal voorwaarden om in aanmerking te komen voor het kindgebonden budget. Zo moet het kind jonger zijn dan 18 jaar, je krijgt kinderbijslag of betaalt mee aan het levensonderhoud van het kind, het gezinsinkomen en het vermogen is niet te hoog, en je hebt de Nederlandse nationaliteit.

Bij co-ouderschap kan de kinderbijslag worden verdeeld over beide ouders. Dit laatste is met name verstandig bij twee of meer kinderen. Dit houdt verband met het KGB en de AOK. KGB en AOK kunnen namelijk alleen worden aangevraagd als je zelf aanvrager bent van kinderbijslag. Zo heb je beide recht op KGB en AOK. Bij kinderalimentatie wordt ervan uitgegaan dat de kinderbijslag wordt gebruikt ten behoeve van de kinderen. Het is daarom bij co-ouderschap gebruikelijk dat de kinderbijslag wordt bijgeschreven op de gezamenlijke kinderrekening.

Kinderopvangtoeslag

De kinderopvangtoeslag is een bijdrage voor ouders die (deels) zelf de opvanguren betaalt van de kinderopvang van hun kinderen. Je moet de kinderopvangtoeslag zelf aanvragen via Mijn toeslagen. Voor het ontvangen van kinderopvangtoeslag maakt het voor de Belastingdienst niet uit op welk woonadres je kind staat ingeschreven. Betaal jij allebei een deel van de kinderopvang? Dan kun je ervoor kiezen om elk een eigen deel van de toeslag te ontvangen.

Huurtoeslag

Bij co-ouderschap kunnen beide ouders huurtoeslag aanvragen. Voor de huurtoeslag kan een kind maar bij één ouder zijn ingeschreven. De andere ouder mag het kind wel meetellen bij het huishouden als hij of zij een aanvraag indient voor huurtoeslag. De Belastingdienst vraagt dan om een verklaring co-ouderschap. Deze verklaring moet door beide ouders ondertekend zijn.

Jullie kunnen allebei huurtoeslag aanvragen. Of je kind op jouw adres of op het adres van je ex staat ingeschreven, maakt niet uit. Jullie allebei mogen het kind als medebewoner meetellen, dan krijg je misschien meer huurtoeslag. De Belastingdienst vraagt jullie dan om in een brief door te geven dat jullie co-ouders zijn. Zet in de brief op welke dagen van de week het kind bij jou is, en op welke dagen bij je ex. Deze verklaring moet door beide ouders getekend zijn.

Belastingvoordelen en het ouderschapsplan

Het ouderschapsplan is een belangrijk document in het kader van co-ouderschap. Hierin worden de afspraken over de zorgregeling vastgelegd. De Belastingdienst kan om het ouderschapsplan vragen als zij een bewijs wil van de gemaakte afspraken over het co-ouderschap. Zo kan de Belastingdienst beoordelen of je bijvoorbeeld inkomensafhankelijke combinatiekorting kan krijgen.

Het is aan te raden om een ouderschapsplan op te stellen, ook als je samen co-ouder bent. In het ouderschapsplan leg je samen met je ex-partner de gemaakte afspraken over de opvoeding en verzorging van jullie kind vast. Neem hierin ook afspraken op over de kosten en hoe jullie de financiën zoals je belastingen en toeslagen hebben geregeld.

Belastingaangifte en co-ouderschap

Als co-ouder kan je belastingaangifte er anders uit komen te zien dan voorheen. Zeker net na de scheiding, als er nog allerlei gezamenlijke fiscale regelingen zijn die nu anders worden. Waar moet je zoal aan denken bij co-ouderschap en je belastingen?

De Belastingdienst hanteert een bepaalde definitie van co-ouderschap. Als je aan die definitie voldoet, kun je allebei recht hebben op de inkomensafhankelijke combinatiekorting. Mits je ook aan de andere voorwaarden voldoet.

Samenvatting

Co-ouderschap biedt ouders meerdere belastingvoordelen, waaronder de inkomensafhankelijke combinatiekorting, de kinderbijslag, het kindgebonden budget (KGB), de kinderopvangtoeslag en de huurtoeslag. Het is belangrijk om te weten dat bij co-ouderschap de regels voor belastingen en toeslagen anders kunnen zijn dan bij een eenoudergezin. Het ouderschapsplan speelt hierbij een cruciale rol, omdat de Belastingdienst deze kan opvragen om te controleren of er inderdaad sprake is van co-ouderschap.

Conclusie

Co-ouderschap is een belangrijk aspect in de verdeling van verantwoordelijkheden tussen ouders na een scheiding. In het kader van belastingen en toeslagen zijn er verschillende voordelen die ouders kunnen profiteren van. Het is belangrijk om te weten wat de voorwaarden zijn en welke regels van toepassing zijn. Het ouderschapsplan is hierbij van groot belang, aangezien de Belastingdienst dit kan opvragen om te controleren of er inderdaad sprake is van co-ouderschap.

Bronnen

1. https://www.nibud.nl/onderwerpen/scheiden/co-ouderschap/
2. https://kinderopvanglappelein.nl/blog/post/3303/co-ouderschap-en-belastingvoordelen-een-overzicht-voor-ouders/
3. https://comoederen.nl/co-ouderschap-en-je-belastingaangifte/
4. https://www.jongbloed-fiscaaljuristen.nl/databank/echtscheidingenfiscus/kinderenenscheiding/coouderschapeninkomensafhankelijkecombinatiekorting/
5. https://www.samenuiteen.nl/co-ouderschap-welke-belastingvoordelen
6. https://nieuwestap.nl/samen-kiezen-voor-co-ouderschap-check-wat-dit-betekent-voor-je-belastingen-en-toeslagen/
7. https://uitelkaar.nl/info-over-scheiden/co-ouderschap-toeslagen
8. https://www.jongbloed-fiscaaljuristen.nl/databank/echtscheidingenfiscus/echtscheidingenbelastingen/coouderschapen_scheiding/
9. https://www.rijksfinancien.nl/belastingplan-memorie-van-toelichting/2024/d17e3716
10. https://geldloket.nl/thema/uit-elkaar/gevolgen-co-ouderschap-voor-financien/
11. https://www.mediationcompany.nl/co-ouderschap-en-fiscaal-voordeel/
12. https://www.eigenadvocaatbijechtscheiding.nl/publicaties/co-ouderschap-en-de-gevolgen-voor-uw-belastingen-en-toeslagen/