Conflictueus Ouderschap na Scheiding: Invloed op Kinderen en Oplossingen voor een Beter Ouderschap
juli 1, 2025
Co-ouderschap is een vorm van ouderlijk gezag waarbij beide ouders actief betrokken zijn bij de opvoeding van hun kinderen, ook na een scheiding. In Nederland wordt dit vaak geregeld via een ouderschapsplan, dat de verdeling van zorg, tijd en financiële verantwoordelijkheden bevat. De Belastingdienst hanteert daarbij specifieke criteria om te bepalen of sprake is van co-ouderschap. In dit artikel worden de belangrijkste regels, voordelen en praktische stappen besproken die nodig zijn om bij te dragen aan een goed functionerend co-ouderschap en de daarbij horende fiscale voordelen.
De Belastingdienst hanteert geen wettelijke definitie van co-ouderschap, maar heeft wel specifieke criteria om te bepalen of een regeling als co-ouderschap kan worden aangemerkt. Volgens de Belastingdienst geldt er sprake van co-ouderschap als het kind minstens 156 dagen per jaar (ongeveer 3 dagen per week) bij één ouder verblijft. Dit geldt voor een periode van een jaar, waarbij de dagen kunnen worden opgeteld, ook tijdens vakanties. Na 30 september 2022 geldt een nieuw criterium: het kind moet in een herhalend ritme in een half jaar minstens 78 dagen bij de ouder verblijven, waar het kind niet ingeschreven is. Dit betekent dat de verdeling van de tijd flexibeler kan zijn, mits de minimale eis van 78 dagen wordt gehaald.
Bijvoorbeeld: een kind wisselt om en om tussen de vader en moeder, met een schema dat eruitziet als: twee dagen bij de vader, twee dagen bij de moeder, vier dagen bij de vader, en zes dagen bij de moeder. In dit geval is er sprake van co-ouderschap als het kind in totaal minstens 78 dagen bij de vader of moeder is, afhankelijk van de periode.
Co-ouderschap kan aanzienlijke fiscale voordelen opleveren, met name in de vorm van toeslagen en belastingvoordelen. Hieronder worden de belangrijkste regelingen besproken.
De kinderbijslag is een bijdrrage van de overheid aan de kosten van de opvoeding van het kind. Bij co-ouderschap kan de kinderbijslag worden verdeeld, zodat zowel de vader als de moeder recht hebben op 50% van de bijslag. Dit is vooral voordelig als er meerdere kinderen zijn, want dan kunnen beide ouders in aanmerking komen voor toeslagen en andere voordelen. Ook kan de kinderbijslag worden gebruikt om het kindgebonden budget (KGB) en de Alleenstaande Ouderkop (AOK) te verhogen.
Het KGB is een extra bijdrage in de kosten voor kinderen tot 18 jaar. De hoogte van de toeslag hangt af van het inkomen, het persoonlijk vermogen, de hoeveelheid kinderen en hun leeftijd. Bij co-ouderschap kan het KGB op naam van de minstverdienende ouder worden aangevraagd, waardoor ook die ouder recht heeft op een hoger bedrag. Daarnaast kan de kinderbijslag worden bijgeschreven op een gezamenlijke kinderrekening, zodat beide ouders hierover kunnen beschikken.
De inkomensafhankelijke combinatiekorting is een heffingskorting die je krijgt als je werkt en je kind jonger is dan 12 jaar. Beide ouders kunnen in aanmerking komen voor deze korting, mits ze beiden minstens het vastgestelde minimumbedrag verdienen en er sprake is van co-ouderschap. Dit kan leiden tot een lagere belastinglast voor het gezin.
Beide ouders kunnen huurtoeslag aanvragen, mits het kind in het bezit is van de ouder die de toeslag aanvraagt. Het maakt niet uit of het kind op het adres van de ene of de andere ouder is ingeschreven. De huurtoeslag kan hoger zijn als het kind bij beide ouders wordt meegerekend, mits er een verklaring van co-ouderschap wordt opgesteld.
Beide ouders kunnen kinderopvangtoeslag aanvragen, mits het kind in het bezit is van de ouder die de toeslag aanvraagt. Het maximumbedrag is 230 uur per kind per maand. De toeslag kan worden aangevraagd voor de uren die de ouder zelf betaalt, mits er sprake is van co-ouderschap.
Om te voldoen aan de criteria van de Belastingdienst en om fiscale voordelen te behalen, is het belangrijk om een goed opgesteld ouderschapsplan op te stellen. Hieronder worden de belangrijkste stappen besproken.
Een ouderschapsplan is essentieel bij co-ouderschap. Het moet duidelijk de afspraken over de opvang en opvoeding van het kind vastleggen. Het is raadzaam om de afspraken in het ouderschapsplan te laten controleren door een financieel deskundige om te voorkomen dat er fiscale voordelen worden gemist. Het ouderschapsplan moet minimaal vastleggen dat de zorg voor het kind ongeveer gelijk verdeeld is.
Om aan te tonen dat er sprake is van co-ouderschap, kan een verklaring co-ouderschap worden opgesteld. Deze verklaring moet door beide ouders worden ondertekend en kan worden ingediend bij de Belastingdienst. Een professional kan helpen bij het opstellen van deze verklaring.
De Belastingdienst kan de opgegeven gegevens controleren door het opvragen van informatie over ouderschapsplannen en het vergelijken van deze gegevens met de BRP. Het is daarom belangrijk om eerlijke en correcte informatie te verstrekken.
Om de belastingvoordelen te optimaliseren, is het belangrijk om de regels van de Belastingdienst goed te begrijpen. Bijvoorbeeld: bij twee kinderen is het handig om elk kind op een apart adres in te schrijven, zodat beide ouders meer kans hebben op bepaalde regelingen. Bij één kind is het voordelig om het kind in te schrijven op het adres van de ouder met het laagste inkomen, zodat er meer kans is op een hoger bedrag aan toeslagen.
Bij co-ouderschap is het belangrijk om goed overleg te houden met de partner. Hierbij moet worden opgemerkt dat co-ouderschap niet altijd praktisch is, vooral als de ouders meer dan 12 tot 20 kilometer uit elkaar wonen. Bovendien is het belangrijk om te overwegen of het kind in het belang is om niet te hoeven kiezen bij welke ouder het wil wonen. Daarnaast is het belangrijk om afspraken te maken over de verdeling van de kosten, de tijdsplanning en de communicatie tussen de ouders.
Co-ouderschap biedt veel voordelen, zowel voor de kinderen als voor de ouders. Het kan leiden tot aanzienlijke belastingvoordelen, mits de regels van de Belastingdienst worden nageleefd. Een goed opgesteld ouderschapsplan, een verklaring co-ouderschap en goede afspraken tussen de ouders zijn essentieel om te voldoen aan de criteria van de Belastingdienst. Door de beschikbare regelingen en toeslagen te optimaliseren, kunnen ouders hun financiële situatie verbeteren en ervoor zorgen dat hun kinderen de best mogelijke zorg krijgen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet