Toeslagen bij co-ouderschap: Wat ouders moeten weten

Bij een scheiding is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken over de verdeling van zorg, opvoeding en financiële verantwoordelijkheden. Een veelgebruikte vorm van ouderschap is co-ouderschap, waarbij de ouders het kind op gelijke voet verzorgen. In zo’n situatie zijn er verschillende toeslagen en belastingvoordelen die in aanmerking kunnen komen. In dit artikel worden de belangrijkste toeslagen, zoals kinderbijslag, kinderopvangtoeslag, huurtoeslag, kindgebonden budget en de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK), uitgebreid besproken, met aandacht voor de specifieke situatie bij co-ouderschap.

Wat is co-ouderschap?

Co-ouderschap houdt in dat beide ouders gelijkwaardig de zorg en opvoeding van hun kind delen. Dit betekent dat het kind een aanzienlijk deel van de tijd bij beide ouders doorbrengt. Er is geen strikte definitie van “gelijkwaardig”, maar in de praktijk wordt vaak gekeken naar een verdeling waarbij beide ouders minstens drie dagen per week de zorg voor het kind hebben. Ook een regeling waarbij het kind om en om een week bij beide ouders verblijft, wordt als co-ouderschap beschouwd. De vakanties worden hierbij ook meegenomen in de beoordeling. Bij co-ouderschap kan ook worden gekozen voor een “parallel ouderschap”, waarbij de ouders zo min mogelijk contact met elkaar hebben, of voor een “coöperatief ouderschap”, waarbij ze juist veel afspraken maken met elkaar.

Kinderbijslag bij co-ouderschap

De kinderbijslag is een vaste bijdrage die de overheid geeft om de kosten van de opvoeding van een kind te dekken. Het is een belastingvrije toeslag die automatisch wordt uitbetaald zodra het kind op de woonplaats van de ouder is ingeschreven. Bij co-ouderschap krijgen jullie van de SVB standaard beiden de helft van de kinderbijslag. Maar jullie kunnen dit ook anders afspreken en aan de SVB doorgeven. Je kunt er voor kiezen dat het volledige bedrag naar één van jullie gaat. Of, als je meerdere kinderen hebt, kun je afspreken dat de kinderbijslag van het ene kind naar de ene ouder gaat en van het andere kind naar de andere ouder. Dit geef je aan op een formulier dat je ontvangt van de SVB, zodra de SVB van de gemeente heeft doorgekregen dat jullie op verschillende adressen zijn ingeschreven. Je hoeft je scheiding niet zelf te melden bij de SVB.

Bij co-ouderschap kan ook worden gekozen voor het verdelen van de kinderbijslag over beide ouders. Dit is met name verstandig bij twee of meer kinderen. Het heeft invloed op het Kind Gebonden Budget (KGB) en de Alleenstaande Ouderkop (AOK). Deze toeslagen kunnen alleen worden aangevraagd als je zelf aanvrager van de kinderbijslag bent. Dus bij meerdere kinderen is het verstandig om beide apart kinderbijslag aan te vragen. De SVB geeft je wijzigingen voor de kinderbijslag aan de Belastingdienst door. Je krijgt van haar binnen 5 weken een beschikking in Mijn toeslagen en met de post. Daarna betaalt de Belastingdienst het kindgebonden budget uit.

Kinderopvangtoeslag bij co-ouderschap

De kinderopvangtoeslag is een belastingvrije toeslag die je krijgt als je kind in een opvanginstelling zit. Bij co-ouderschap geldt een uitzondering: beide ouders kunnen in principe recht hebben op kinderopvangtoeslag, mits ze ook beiden de kinderopvang betalen en aan de overige voorwaarden voldoen. Het is belangrijk om dit aan te geven bij de Belastingdienst en een verklaring co-ouderschap overleggen.

Als de kinderopvangtoeslag op jouw naam staat, geef dan je nieuwe opvanguren door via Mijn toeslagen met je DigiD. Zorg ervoor dat je de nieuwe opvanggegevens bij de hand hebt, zoals vermeld in het contract of de rekening van het gastouderbureau. Na verwerking ontvang je een nieuwe beschikking binnen 5 weken. Als de kinderopvangtoeslag op naam van je ex-partner staat, dien je zelf kinderopvangtoeslag aan te vragen voor de uren die jij betaalt. Dit doe je eveneens via Mijn toeslagen met je DigiD. Houd de benodigde gegevens, zoals de ingangsdatum van de opvang, je inkomen en de opvanginformatie, bij de hand. Na verwerking ontvang je binnen 5 weken een beschikking van de Belastingdienst.

Huurtoeslag bij co-ouderschap

De huurtoeslag is een belastingvrije toeslag die je krijgt als je lasten hebt met huur of hypotheek. Bij co-ouderschap kan het kind meegerekend worden als medebewoner bij de ouder bij wie het is ingeschreven. Als je co-ouder bent, kun je beiden jullie kind als medebewoner laten meetellen. Je hebt dan mogelijk recht op meer huurtoeslag. Je kind kan dus meetellen als medebewoner ook al staat het niet bij je ingeschreven.

Het kind telt automatisch mee als medebewoner bij de ouder bij wie het is ingeschreven. Staat jouw kind niet bij jou ingeschreven? Stel dan de Belastingdienst op de hoogte dat jullie co-ouderschap hebben. Je kunt dit aantonen door het ondertekende ouderschapsplan met jullie co-ouderschapsregeling op te sturen naar de Belastingdienst. Vervolgens kun je de huurtoeslag aanvragen en wordt de hoogte bepaald.

Kindgebonden Budget (KGB) bij co-ouderschap

Het KGB is een extra bijdrage in de kosten voor kinderen tot 18 jaar. Deze bijdrage is uitsluitend beschikbaar voor ouders die kinderbijslag ontvangen. Hoe hoog de toeslag is, hangt af van het inkomen, het persoonlijk vermogen, de hoeveelheid kinderen en hun leeftijd. Bij co-ouderschap kan de aanvrager van de kinderbijslag ook het KGB aanvragen. Het KGB wordt dus uitsluitend vergoed aan de aanvrager van de kinderbijslag. Hebben jullie dus co-ouderschap met meerdere kinderen? Dan is het verstandig om beide apart kinderbijslag aan te vragen. Wil je weten op welk moment je KGB kunt aanvragen na de scheiding, lees dan bijgaande blog “Fiscaal partner en toeslagpartner bij scheiding”.

Bij co-ouderschap is het verstandig om het ene kind bij de ene ouder in de schrijven en het andere kind bij de andere ouder te laten staan. Zo krijg je beide het maximale bedrag aan kinderbijslag. Ook is het belangrijk om te weten dat het KGB wordt bijgeschreven op de eigen rekening en niet op de gezamenlijke kinderrekening. Bij de berekening van de kinderalimentatie wordt ervan uitgegaan dat het KGB onderdeel uitmaakt van het netto inkomen. Voor de ontvangende ouder verhoogt het dus zijn of haar draagkracht.

Inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) bij co-ouderschap

De inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) is een korting op de te betalen inkomstenbelasting. Voor co-ouders geldt een uitzondering: als beide ouders minimaal drie dagen per week de zorg voor de kinderen hebben, kunnen ze beiden mogelijk recht hebben op de IACK, zelfs als het kind op het adres van de andere ouder is ingeschreven. Het is belangrijk om te weten dat de IACK vanaf 2027 gefaseerd afgeschaft zal worden.

Om in aanmerking te komen voor de IACK moeten jullie aan een aantal voorwaarden voldoen. Dit kan per jaar verschillen. De Belastingdienst geeft aan wie zij als jouw kind zien. Ook moet het kind op 1 januari jonger zijn dan 12 jaar. Daarnaast moet het kind ten minste 6 maanden in 1 kalenderjaar bij de gemeente ingeschreven staan op jouw woonadres. Het is belangrijk om te weten dat de IACK vanaf 2027 gefaseerd afgeschopt zal worden.

Belastingvoordelen bij co-ouderschap

Bij co-ouderschap is het belangrijk om goede afspraken te maken en zaken zwart op wit vast te leggen. Spreek in ieder geval de volgende dingen met elkaar af: de roosterafspraken en verdeling van tijd over de twee huizen, de (maximale) onderlinge woonafstand, de taakverdeling tussen de ouders en de communicatie, afspraken over verjaardagen, vakanties en regels, en de financiën: wie betaalt wat en hoe regelen jullie dit. Je kunt afspraken hierover door de rechter laten vastleggen, maar dat is niet verplicht.

Conclusie

Bij co-ouderschap zijn er verschillende toeslagen en belastingvoordelen die in aanmerking kunnen komen. De kinderbijslag, kinderopvangtoeslag, huurtoeslag, kindgebonden budget en de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) zijn belangrijke onderdelen die ouders moeten overwegen. Bij het opstellen van een ouderschapsplan is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken over de verdeling van zorg, opvoeding en financiële verantwoordelijkheden. Dit helpt om problemen te voorkomen en de situatie voor de kinderen zo zuiver mogelijk te houden.

Bronnen

1. Kinderbijslag en toeslagen bij co-ouderschap: een overzicht voor ouders
2. Ik ben word co-ouder: wat betekent dat voor mijn toeslagen
3. Welke toeslagen bij co-ouderschap
4. Gescheiden en co-ouderschap: toeslagen
5. Co-ouderschap en toeslagen
6. Co-ouderschap en toeslagen
7. Toeslagen bij co-ouderschap
8. Inkomenafhankelijke combinatiekorting
9. Belastingvoordelen bij co-ouderschap
10. Belastingplan en toeslagen
11. Scheiden en co-ouderschap