Kindregistratie bij Scheiding en Co-Ouderschap: Adreskeuze en Financiële Gevolgen
juni 30, 2025
Ouderlijk gezag is een fundamenteel aspect van de relatie tussen ouders en hun kinderen, waarbij ouders verantwoordelijk zijn voor de verzorging en opvoeding van hun minderjarige kinderen. De wet kent zowel gezamenlijk als eenhoofdig gezag toe, waarbij de rechten en plichten van ouders verschillen afhankelijk van de situatie. Dit artikel behandelt de mogelijkheden en voorwaarden voor het beëindigen of wijzigen van ouderlijk gezag, evenals de juridische aspecten en het belang van het kind in deze processen.
Na een scheiding of het beëindigen van een geregistreerd partnerschap behouden beide ouders in de meeste gevallen het gezamenlijk ouderlijk gezag. Dit betekent dat zij samen beslissingen nemen over belangrijke aspecten van het leven van hun kind, zoals onderwijs, gezondheidszorg en opvoeding. Echter, er kunnen situaties ontstaan waarin gezamenlijk gezag niet langer functioneert of in het belang van het kind is.
Het is belangrijk te benadrukken dat een ouderlijk gezag niet zomaar eenzijdig beëindigd kan worden. Afspraken die in een ouderschapsplan zijn vastgelegd, zijn bindend. Indien ouders er samen niet uitkomen, kan een verzoek tot wijziging of beëindiging van het gezag worden ingediend bij de rechtbank. Een rechter zal een dergelijk verzoek alleen toewijzen als dit aantoonbaar in het belang van het kind is.
De rechtbank kan het gezamenlijk ouderlijk gezag beëindigen en eenhoofdig gezag toekennen aan één ouder. Dit gebeurt doorgaans in situaties waarin de samenwerking tussen ouders ernstig is verstoord en dit de ontwikkeling van het kind negatief beïnvloedt. Specifieke omstandigheden die tot een beëindiging van het gezamenlijk gezag kunnen leiden, zijn onder meer:
In dergelijke gevallen kan de rechtbank besluiten dat het in het belang van het kind is dat één ouder alle beslissingen neemt over de opvoeding en verzorging.
Bij een verzoek tot beëindiging van het gezamenlijk ouderlijk gezag zal de rechtbank een zorgvuldig onderzoek uitvoeren. De rechter zal de belangen van het kind voorop stellen en alle relevante factoren in overweging nemen. De rechter kan de Raad voor de Kinderbescherming inschakelen om een onderzoek uit te voeren en een advies uit te brengen over de situatie.
De Raad voor de Kinderbescherming onderzoekt of de ontwikkeling van het kind in ernstig gevaar is en of er geen andere mogelijkheden zijn om dat gevaar te stoppen. Indien de Raad van mening is dat het gezag van beide ouders beëindigd moet worden, kan zij de kinderrechter verzoeken om een gezagsbeëindigende maatregel te treffen.
Wanneer het gezamenlijk ouderlijk gezag is beëindigd en één ouder eenhoofdig gezag heeft, neemt deze ouder alle beslissingen over de opvoeding en verzorging van het kind. De andere ouder behoudt echter nog steeds rechten en plichten. De ouder zonder gezag is verplicht om bij te dragen aan de financiële ondersteuning van het kind en heeft recht op omgang met het kind. De ouder met gezag is verplicht om de andere ouder te informeren en te overleggen over belangrijke zaken die het kind betreffen.
Ouderlijk gezag eindigt automatisch wanneer een kind 18 jaar wordt. Vóór die tijd kan het gezag ook eerder eindigen, bijvoorbeeld als de rechter een gezagsbeëindigende maatregel treft. Het is belangrijk te weten dat ouderlijk gezag niet hetzelfde is als juridisch ouderschap.
Ouders hebben recht op ouderschapsverlof, dat zij kunnen gebruiken om voor hun kind te zorgen. Sinds augustus 2022 is het ouderschapsverlof uitgebreid. De eerste negen weken van het verlof hebben ouders recht op een uitkering van het UWV. Na deze negen weken hebben ouders recht op zeventien onbetaalde verlofweken.
Het is mogelijk om het ouderschapsverlof te onderbreken of stop te zetten, bijvoorbeeld in geval van onvoorziene omstandigheden, zoals een sterk gedaald gezinsinkomen, een vrijkomende plek op de kinderopvang of ziekte. Ook de start van zwangerschapsverlof, bevallingsverlof, adoptieverlof of pleegzorgverlof is een reden om het ouderschapsverlof te onderbreken. De werkgever kan een verzoek tot onderbreking of stopzetting alleen weigeren als dit de organisatie ernstig in de problemen brengt.
Co-ouderschap is een vorm van omgangsregeling waarbij beide ouders evenveel tijd met hun kinderen doorbrengen en gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de opvoeding. Hoewel co-ouderschap in veel gevallen een positieve ontwikkeling is, kan het ook voorkomen dat het niet werkt.
Het beëindigen van een co-ouderschap is niet eenvoudig. Er moet een goede reden zijn, en het belang van de kinderen en de andere ouder mag niet worden vergeten. Een verhuizing kan een reden zijn om de co-ouderschapsregeling aan te passen, maar dit vereist de toestemming van de andere ouder of een beslissing van de rechtbank.
In alle gevallen waarin het ouderlijk gezag wordt beëindigd of gewijzigd, staat het belang van het kind voorop. De rechter zal altijd beoordelen of de beslissing in het belang van het kind is en zal de mening van het kind meewegen, vooral als het kind 12 jaar of ouder is. Het is essentieel dat ouders handelen in het belang van hun kinderen en dat zij proberen om, ondanks eventuele conflicten, een goede relatie met hun kinderen te onderhouden.
Het beëindigen of wijzigen van ouderlijk gezag is een complexe juridische procedure die zorgvuldige overweging vereist. De wet biedt verschillende mogelijkheden om het gezag aan te passen aan veranderende omstandigheden, maar het belang van het kind staat altijd voorop. Ouders die overwegen om een verzoek tot beëindiging of wijziging van het gezag in te dienen, wordt aangeraden om juridisch advies in te winnen en de hulp van een gespecialiseerde familierechtadvocaat in te schakelen. Een open communicatie en het zoeken naar oplossingen in het belang van het kind zijn essentieel in deze processen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet