Ouderlijk Gezag en Partnerschap: Wat veranderen de regels?
juni 30, 2025
Het opstellen van een ouderschapsplan is een verplichting voor ouders die uit elkaar gaan en minderjarige kinderen hebben. Dit plan bevat afspraken over de verzorging, opvoeding en omgang met de kinderen. Co-ouderschap, waarbij beide ouders een gelijkwaardige rol blijven spelen in het leven van hun kinderen, is een veelvoorkomende vorm van ouderschap na een scheiding. Dit artikel biedt een overzicht van de aspecten van co-ouderschap, inclusief de noodzaak van registratie, praktische overwegingen en financiële implicaties.
Wettelijke Basis en Ouderschapsplan
Sinds 1 januari 2023 krijgen ongehuwde of niet-geregistreerde partners gezamenlijk ouderlijk gezag wanneer de vader het kind erkent. Na een scheiding behouden ouders in de regel gezamenlijk het ouderlijk gezag, tenzij een rechter anders beslist in het belang van het kind. Ouders zonder gezag behouden het recht op omgang en informatie over het kind, en het kind heeft recht op omgang met deze ouder. Een ouderschapsplan is wettelijk verplicht voor ouders die getrouwd zijn, een geregistreerd partnerschap hebben, of samenwonen met gezamenlijk gezag.
Het ouderschapsplan moet in ieder geval afspraken bevatten over de zorg- en opvoedingsverdeling, de omgangsregeling, de communicatie tussen ouders, de besluitvorming over belangrijke zaken zoals schoolkeuze, en de kosten van de verzorging en opvoeding, inclusief eventuele kinderalimentatie. Het is raadzaam om de kinderen bij het opstellen van het plan te betrekken, rekening houdend met hun leeftijd en wensen.
Registratie en Hoofdverblijfplaats
Er is geen specifieke wettelijke registratie voor co-ouderschap als zodanig. Wel is het belangrijk om de afspraken vast te leggen in een ouderschapsplan, dat in sommige gevallen (bijvoorbeeld bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap) aan de rechtbank moet worden overlegd. De hoofdverblijfplaats van de kinderen wordt doorgaans bepaald door de ouder bij wie de kinderen het grootste deel van de tijd verblijven, en op dat adres worden de kinderen ingeschreven in de basisadministratie van de gemeente.
Bij een gelijkwaardige verdeling van de tijd, waarbij de kinderen minimaal drie dagen en nachten bij elke ouder verblijven, kunnen beide ouders in aanmerking komen voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting. Het is belangrijk om te overwegen waar het kind officieel ingeschreven staat, aangezien dit gevolgen kan hebben voor financiële regelingen zoals kinderbijslag, kindgebonden budget en huurtoeslag.
Praktische Overwegingen bij Co-ouderschap
Een veelvoorkomende regeling bij co-ouderschap is de “week op, week af” regeling, waarbij de kinderen afwisselend een week bij de moeder en een week bij de vader verblijven. Wisselingen vinden vaak plaats op woensdag of in het weekend. Het is echter belangrijk om te overwegen wat het beste is voor het kind, aangezien frequente wisselingen als onrustig kunnen worden ervaren.
Een goede ouderschapsrelatie, gebaseerd op wederzijds respect, is een belangrijke voorwaarde voor succesvol co-ouderschap. Daarnaast is het raadzaam dat de ouders niet te ver uit elkaar wonen, zodat de reisafstand voor zowel de ouders als de kinderen praktisch blijft.
Financiële Aspecten van Co-ouderschap
Co-ouderschap heeft aanzienlijke financiële implicaties. Ouders zijn verplicht om de kosten voor de verzorging en opvoeding van de kinderen te delen. Bij een co-ouderschap worden de kosten in twee huishoudens gemaakt, wat de totale kosten kan verhogen.
Kinderalimentatie: Zelfs bij co-ouderschap kan kinderalimentatie van toepassing zijn, met name als het inkomen van de ouders significant verschilt. De ouder met het hogere inkomen kan een bijdrage betalen aan de kosten van de andere ouder.
Toeslagen en Belastingvoordelen: De verdeling van de zorg kan invloed hebben op de aanspraak op toeslagen en belastingvoordelen. Zo kunnen beide ouders in aanmerking komen voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting als de zorg gelijk verdeeld is. Ook kunnen beide ouders de kinderen meetellen voor de huurtoeslag, ongeacht op welk adres de kinderen ingeschreven staan.
Kinderbijslag en Kindgebonden Budget: De kinderbijslag wordt doorgaans uitbetaald aan de ouder bij wie het kind primair ingeschreven staat. Het kindgebonden budget wordt uitbetaald aan de ouder die als ‘aanvrager van de kinderbijslag’ is geregistreerd. Ouders kunnen afspreken wie de aanvrager wordt.
Gezamenlijke Rekening: Veel ouders kiezen voor een gezamenlijke kinderrekening, waarop de kinderbijslag en een afgesproken maandelijks bedrag wordt gestort. Dit kan een handig alternatief zijn voor kinderalimentatie.
Alimentatie en Kostenverdeling
Bij co-ouderschap worden de kosten voor de kinderen doorgaans gelijk verdeeld. Als de inkomens van de ouders verschillen, kan de ouder met het hogere inkomen een bijdrage betalen aan de kosten van de andere ouder. Afspraken over alimentatie en kostenverdeling kunnen in het ouderschapsplan worden vastgelegd en eventueel door de rechter worden bevestigd.
Het is mogelijk om een aparte bankrekening te openen voor de kosten van de kinderen, waarop beide ouders een bijdrage storten. Afspraken over welke kosten van deze rekening worden betaald, moeten duidelijk worden vastgelegd.
Ondersteuning en Mediation
Het opstellen van een ouderschapsplan kan complex zijn, vooral als de relatie tussen de ouders gespannen is. In dat geval kan het raadzaam zijn om de hulp in te schakelen van een mediator. Een mediator kan ouders helpen om tot een overeenkomst te komen die in het belang is van de kinderen. Als ouders er samen niet uitkomen, kan de rechter hen doorverwijzen naar een mediator. De kosten van mediation worden doorgaans door de ouders zelf gedragen, maar in sommige gevallen kan een tegemoetkoming in de kosten worden aangevraagd via de Wet op de Rechtsbijstand.
Belang van Duidelijke Afspraken
Het is essentieel om alle afspraken over co-ouderschap duidelijk en gedetailleerd vast te leggen in het ouderschapsplan. Dit voorkomt misverstanden en conflicten in de toekomst. Het is beter om te veel af te spreken dan te weinig.
Conclusie
Co-ouderschap kan een succesvolle manier zijn om de zorg voor kinderen te verdelen na een scheiding, mits er duidelijke afspraken worden gemaakt en de ouders in staat zijn om goed met elkaar te communiceren. Het ouderschapsplan is hierbij een cruciaal instrument. Het is belangrijk om de financiële implicaties van co-ouderschap te begrijpen en de juiste regelingen te treffen met betrekking tot alimentatie, toeslagen en belastingvoordelen. Het inschakelen van een mediator kan helpen om tot een eerlijke en evenwichtige overeenkomst te komen die in het belang is van alle betrokkenen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
