Omgaan met Emoties en Uitdagingen bij Co-Ouderschap
juni 30, 2025
Een scheiding is een ingrijpende gebeurtenis voor het hele gezin, maar vooral voor jonge kinderen. De verandering van een vertrouwde omgeving naar twee verschillende huizen kan leiden tot verwarring, angst en gemis. Ouders die kiezen voor co-ouderschap, waarbij de zorg voor de kinderen gedeeld wordt, staan voor de uitdaging om deze overgang zo soepel mogelijk te laten verlopen. Dit artikel biedt informatie over de impact van scheiding op jonge kinderen en geeft adviezen voor ouders om met de bijbehorende emoties en praktische uitdagingen om te gaan.
De Impact van Scheiding op Jonge Kinderen
Kinderen in de leeftijd van 0 tot 5 jaar reageren op een scheiding op een manier die verschilt van oudere kinderen. Baby’s en dreumesen (0-2 jaar) zijn zich wellicht niet bewust van de reden van de scheiding, maar voelen wel de stress en verdriet van hun ouders. Dit kan zich uiten in veranderd gedrag, zoals meer huilen, terugval in ontwikkeling (bijvoorbeeld zindelijkheid) of lichamelijke klachten. Het is cruciaal dat ouders, ondanks hun eigen emoties, een stabiele en liefdevolle omgeving blijven bieden.
Peuters en kleuters (3-5 jaar) kunnen de scheiding beter begrijpen, maar hebben moeite met het verwerken van de veranderingen. Ze kunnen last hebben van verlatingsangst, verwarring en schuldgevoelens. Ze kunnen zich afvragen of ze de oorzaak zijn van de scheiding en proberen de ouders weer bij elkaar te krijgen. Het is belangrijk om open en eerlijk met hen te communiceren, aangepast aan hun leeftijd, en hen te verzekeren dat ze niet verantwoordelijk zijn voor de beslissing om uit elkaar te gaan.
De scheiding kan leiden tot loyaliteitsconflicten, waarbij kinderen het gevoel hebben tussen hun ouders te moeten kiezen. Ouders moeten dit voorkomen door nooit negatief over de andere ouder te spreken in het bijzijn van het kind. Het kind moet het recht hebben om van beide ouders te houden zonder schuldgevoel.
Het Wisselmoment: Een Uitdaging voor Kinderen en Ouders
Het wisselmoment, wanneer het kind van de ene ouder naar de andere gaat, kan een bron van stress zijn voor zowel het kind als de ouders. Het kind moet zich aanpassen aan een nieuwe omgeving en kan het gevoel hebben dat het afscheid neemt van een vertrouwde plek. Ouders kunnen zelf ook emotioneel reageren op het wisselmoment, bijvoorbeeld door verdriet te voelen of de andere ouder te missen.
Het is belangrijk om het wisselmoment niet overdreven te benadrukken. Het kind weet heus wel wat er gaat gebeuren zonder dat dit steeds herhaald hoeft te worden. Wanneer een ouder steeds vermeldt dat het vertrekkende kind gemist zal worden, kan het kind eenzelfde gevoel gaan ontwikkelen. Een rustige en neutrale overdracht is het meest wenselijk.
Voor jonge kinderen is het vaak fijn om door de brengende ouder naar de andere ouder gebracht te worden. Dit geeft het kind het gevoel dat de ouder het er mee eens is dat het naar de andere ouder gaat en niet ‘weggehaald’ wordt. Oudere kinderen kunnen, indien logistisch haalbaar, zelfstandig naar de andere ouder gaan.
Praktische Tips voor Co-Ouderschap
Een succesvol co-ouderschap vereist goede communicatie en samenwerking tussen de ouders. Het is belangrijk om afspraken te maken over de omgangsregeling, de financiële verantwoordelijkheden en de opvoeding van de kinderen. Deze afspraken moeten in het belang van het kind zijn en regelmatig geëvalueerd worden.
Een duidelijke en voorspelbare omgangsregeling is essentieel voor het welzijn van het kind. Het kind moet weten wanneer het bij welke ouder is en wat het kan verwachten. Het is ook belangrijk om flexibel te zijn en de regeling aan te passen indien nodig, bijvoorbeeld bij ziekte of speciale gelegenheden.
Het is niet noodzakelijk dat de inrichting van beide huizen identiek is. Kinderen kunnen zich goed aanpassen aan verschillende regels en omgevingen. Het belangrijkste is dat ze zich welkom en veilig voelen bij beide ouders. Verschillen in huisregels mogen er zijn, zolang ze maar niet in strijd zijn met het welzijn van het kind.
Ouders moeten proberen om een open en respectvolle houding te behouden, zelfs als er spanningen zijn. Het is belangrijk om te onthouden dat de kinderen de ouders als rolmodel hebben en dat hun gedrag een grote invloed heeft op de ontwikkeling van het kind.
Omgaan met Gemis en Emoties
Het is normaal dat kinderen de andere ouder gaan missen wanneer het wisselmoment achter de rug is. De ouder die het kind ontvangt, kan het gevoel hebben dat het kind hem of haar minder graag ziet, maar dit is niet per se het geval. Het kind kan verdrietig zijn, maar dat betekent niet dat het minder van de andere ouder houdt.
Het is belangrijk om een veilige omgeving te creëren waarin het kind zijn of haar emoties kan uiten. Laat het kind praten over zijn of haar gevoelens en luister aandachtig. Vermijd het om het kind te troosten met zinnen als "Het valt allemaal wel mee" of "Je moet niet verdrietig zijn". Erken de gevoelens van het kind en laat het weten dat het oké is om verdrietig te zijn.
Ouders moeten zich bewust zijn van hun eigen emoties en deze niet op het kind projecteren. Het is belangrijk om de eigen pijn te verwerken en te voorkomen dat deze de relatie met het kind negatief beïnvloedt.
Het gemis van de kinderen kan voor ouders intens zijn. Het gevoel van leegte en de constante wachtstand tot de volgende ontmoeting kunnen overweldigend zijn. Het is belangrijk om dit gevoel te erkennen en manieren te vinden om ermee om te gaan, bijvoorbeeld door steun te zoeken bij vrienden, familie of een professional.
Professionele Hulp
Wanneer ouders er niet uitkomen, kunnen ze de hulp inschakelen van een mediator. Een mediator kan helpen om tot een overeenkomst te komen die voor beide ouders en de kinderen acceptabel is. Als de afspraken niet worden nagekomen, kan een advocaat worden ingeschakeld om de rechter te vragen een dwangsom op te leggen.
Voor ouders die behoefte hebben aan ondersteuning en advies, zijn er verschillende organisaties die hulp bieden. KIES voor kinderen is een organisatie die zich richt op het welzijn van kinderen in gescheiden gezinnen en biedt informatie, gesprekken en hulp aan ouders.
Conclusie
Een scheiding is een moeilijke periode voor het hele gezin, maar met de juiste aanpak kan de impact op de kinderen beperkt worden. Goede communicatie, samenwerking en een focus op het welzijn van het kind zijn essentieel. Het is belangrijk om te erkennen dat gemis een legitieme emotie is en om een veilige omgeving te creëren waarin het kind zijn of haar gevoelens kan uiten. Door de bovenstaande adviezen te volgen, kunnen ouders hun kinderen helpen om de scheiding zo goed mogelijk te verwerken en een gezonde relatie met beide ouders te behouden.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
