Fiscaal Co-Ouderschap en de Gevolgen voor Kinderen: Een Overzicht

Bij een scheiding zijn er veel praktische en juridische aspecten die geregeld moeten worden, met name als er kinderen in het spel zijn. Een belangrijk aspect is de fiscale situatie, en in het bijzonder het fiscaal co-ouderschap. Dit artikel biedt een overzicht van de regels en voorwaarden rondom fiscaal co-ouderschap, gebaseerd op beschikbare informatie.

Wat is Fiscaal Co-Ouderschap?

Fiscaal co-ouderschap is een regeling die het mogelijk maakt om de fiscale voordelen van kinderen ten laste te verdelen tussen beide ouders, zelfs na een scheiding. Het is een fiscale concretisering van een burgerrechtelijke afspraak over gelijkmatig verdeeld verblijf van de kinderen. In essentie betekent dit dat beide ouders een deel van de belastingvoordelen kunnen claimen die normaal gesproken aan één ouder toekomen.

Voorwaarden voor Fiscaal Co-Ouderschap

Om in aanmerking te komen voor fiscaal co-ouderschap, moeten aan een aantal strikte voorwaarden worden voldaan. Ten eerste mogen de ouders geen deel uitmaken van hetzelfde gezin. Dit betekent dat ze niet samen mogen leven en evenmin nog samen belast mogen worden. Ten tweede is een gelijkmatig verdeelde huisvesting van de kinderen vereist. Dit moet blijken uit een geregistreerde of door een rechter gehomologeerde overeenkomst, of uit een rechterlijke beslissing. Alleen als er effectief volledig gelijkmatig verdeelde huisvesting is, kan de regeling van toepassing zijn.

De overeenkomst zelf moet expliciet vermelden dat de huisvesting van de kinderen gelijkmatig is verdeeld én dat de ouders akkoord zijn om de toeslagen op de belastingvrije som te verdelen. Een voorbeeld van een clausule die gebruikt kan worden is: “Partijen kiezen voor het fiscaal co-ouderschap zoals voorzien in artikel 132bis van het Wetboek Inkomstenbelasting vanaf het inkomstenjaar…”. Het is belangrijk dat de bewoordingen duidelijk aangeven dat het verblijf van de kinderen gelijkmatig over beide ouders is verdeeld.

Domicilie en Fiscaal Co-Ouderschap

Het domicilie van het kind speelt een rol bij de toepassing van fiscaal co-ouderschap. Hoewel de regeling de voordelen verdeelt, is het nog steeds zo dat één ouder het kind fiscaal ten laste heeft. Dit heeft gevolgen voor de bedrijfsvoorheffing. Het domicilie van het kind bepaalt welke ouder vermindering krijgt van bedrijfsvoorheffing.

Alternatieven voor Fiscaal Co-Ouderschap

Als niet aan de voorwaarden voor fiscaal co-ouderschap wordt voldaan, kan de ouder waar het kind gedomicilieerd is het kind fiscaal ten laste nemen en profiteren van de belastingvrije sommen. De andere ouder kan dan 80% van de betaalde onderhoudsbijdragen fiscaal inbrengen, waardoor deze worden afgetrokken van het netto belastbaar inkomen.

Onderhoudsbijdragen en Aftrekbaarheid

Onderhoudsbijdragen die betaald worden voor de kinderen zijn in principe fiscaal aftrekbaar, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Deze voorwaarden zijn strikt en omvatten dat de alimentatie betaald moet zijn in uitvoering van een onderhoudsverplichting op grond van het Burgerlijk of het Gerechtelijk Wetboek, dat de persoon voor wie de alimentatie wordt betaald geen deel uitmaakt van het gezin van de betaler, dat de bijdrage regelmatig betaald wordt, en dat het bedrag op verzoek van de fiscus kan worden verantwoord met bewijskrachtige bescheiden.

Kinderen ten Laste en Feitelijke Gezinnen

Voor ouders die niet gehuwd of wettelijk samenwonend zijn, maar wel een feitelijk gezin vormen met gemeenschappelijke kinderen, geldt dat slechts één ouder de kinderen als ten laste kan opgeven. Deze ouder wordt beschouwd als gezinshoofd en moet alle gemeenschappelijke kinderen vermelden in de aangifte.

Nieuwe Partners en Kinderen ten Laste

Als een ouder een nieuwe partner heeft, maar geen fiscale co-ouderschapsregeling geldt voor de kinderen uit een eerdere relatie, kan de ouder kiezen wie de kinderen ten laste neemt. De nieuwe partner (de ‘plusouder’) kan de kinderen ten laste nemen onder bepaalde voorwaarden, namelijk als de andere ouder de kinderen niet ten laste neemt.

Afspraken over Kosten en Zorg

Naast de fiscale aspecten is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken over de verdeling van kosten en de zorg voor de kinderen. Dit kan bijvoorbeeld worden vastgelegd in een ouderschapsplan. In dit plan kunnen afspraken worden gemaakt over de verdeling van verblijf, de verdeling van zorg- en opvoedingstaken, en de verdeling van kosten, waaronder buitengewone kosten. Het is raadzaam om deze afspraken te laten bekrachtigen door de rechtbank of te registreren.

Verdeling van Zorg- en Opvoedingstaken

Een gedetailleerde verdeling van zorg- en opvoedingstaken kan in een ouderschapsplan worden opgenomen, met name als de kinderen jong zijn. Een tabel kan worden gebruikt om de verdeling per dag en per week te visualiseren. Voor oudere kinderen kan een minder gedetailleerde beschrijving volstaan.

Bankrekeningen van de Kinderen

Het is gebruikelijk om bankrekeningen op naam van de kinderen te openen. De ouder die de rekeningafschriften ontvangt, is verantwoordelijk voor het verstrekken van inzage aan de andere ouder. Beide ouders hebben de vrijheid om een nieuwe spaarrekening te openen ten behoeve van de kinderen.

Belang van Duidelijke Overeenkomsten

Het is van cruciaal belang om duidelijke en gedetailleerde overeenkomsten te sluiten over alle aspecten van de scheiding, inclusief de fiscale regelingen en de zorg voor de kinderen. Dit helpt om misverstanden en conflicten te voorkomen en zorgt voor een stabiele situatie voor de kinderen.

Advies en Begeleiding

Het is raadzaam om professioneel advies in te winnen bij een jurist, fiscalist of mediator om ervoor te zorgen dat alle aspecten van de scheiding correct worden geregeld. Bemiddeling kan een effectieve manier zijn om tot een regeling te komen die voor beide ouders acceptabel is.

Conclusie

Fiscaal co-ouderschap kan een aantrekkelijke optie zijn voor gescheiden ouders, maar het is belangrijk om te voldoen aan de strikte voorwaarden. Een zorgvuldige planning en duidelijke afspraken zijn essentieel om de fiscale voordelen te maximaliseren en een stabiele situatie voor de kinderen te creëren. Het inwinnen van professioneel advies wordt sterk aanbevolen om ervoor te zorgen dat alle aspecten van de scheiding correct worden geregeld.

Bronnen

1. Perspectieven
2. Fiscaal Forum - Overnames
3. LinkedIn Pulse - Fiscaal Co-Ouderschap
4. Fiscaal Forum
5. Fiscaal Forum - Vacatures
6. Financiën.be - Kinderen ten laste
7. Samenuiteen - Voorbeeld Ouderschapsplan
8. Miesmagazine - Belastingaangifte bij Scheiding
9. Miesmagazine - Checklist Ouderschapsplan
10. Fiscaal Forum - Raad van Bestuur