Fiscaal Co-Ouderschap: Regels, Voordelen en Controle door de Belastingdienst

Co-ouderschap, waarbij beide ouders na een scheiding actief betrokken blijven bij de opvoeding van hun kinderen, heeft aanzienlijke fiscale gevolgen. De Belastingdienst hanteert specifieke criteria voor de beoordeling van co-ouderschap, wat van invloed is op de belastingvoordelen waar gescheiden ouders aanspraak op kunnen maken. Dit artikel geeft een overzicht van de regels, de controlemechanismen en de mogelijke belastingvoordelen die co-ouderschap met zich meebrengt.

Wat is Co-Ouderschap?

Co-ouderschap wordt niet in de wet gedefinieerd, maar de Belastingdienst hanteert een duidelijke richtlijn. Om als co-ouder te worden beschouwd, moeten ouders een overeenkomst hebben om de dagelijkse opvang en opvoeding van hun kind ongeveer gelijk te verdelen. Dit kan op verschillende manieren worden bereikt, bijvoorbeeld door een regeling waarbij de kinderen de ene week bij de ene ouder en de andere week bij de andere ouder verblijven, of door een verdeling waarbij de zorg minimaal drie dagen per week wordt verdeeld. Een formele overeenkomst, vastgelegd in een ouderschapsplan of echtscheidingsconvenant, is essentieel om de afspraken te documenteren en te onderbouwen.

Fiscale Voordelen bij Co-Ouderschap

Er zijn verschillende fiscale voordelen verbonden aan co-ouderschap, waaronder de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK), kinderbijslag en mogelijk het kindgebonden budget (KGB). De exacte voorwaarden en mogelijkheden zijn afhankelijk van de specifieke situatie van de ouders en de geldende wetgeving.

Inkomensafhankelijke Combinatiekorting (IACK)

De IACK is een heffingskorting voor werkende ouders die de zorg voor een kind van jonger dan 12 jaar delen. De hoogte van de korting is afhankelijk van het arbeidsinkomen van de ouder en of deze de AOW-leeftijd heeft bereikt. Voor 2024 gelden de volgende tabellen:

Tabel inkomensafhankelijke combinatiekorting: nog niet de AOW-leeftijd

Tabel inkomensafhankelijke combinatiekorting: het hele jaar de AOW-leeftijd

Recentelijk is de regelgeving rondom de IACK versoepeld. Voorheen was een gelijkmatige verdeling van de zorg vereist, maar nu kan de korting worden geclaimd met een minder strikte verdeling. Als een ouder minimaal 78 dagen per half jaar de zorg heeft over een kind, kan hij of zij in aanmerking komen voor de korting.

Kinderbijslag

Bij co-ouderschap hebben beide ouders recht op 50% van de kinderbijslag. Ouders kunnen afspreken wie de kinderbijslag ontvangt, maar het is vaak voordelig om de kinderbijslag te verdelen, vooral bij twee of meer kinderen, om optimaal te profiteren van het kindgebonden budget en de alleenstaande ouderkop (AOK).

Kindgebonden Budget (KGB)

Het KGB is een extra bijdrage in de kosten voor kinderen tot 18 jaar. De verdeling van het KGB kan complex zijn. In het algemeen kan de ouder bij wie het kind is ingeschreven aanspraak maken op deze toeslag. Echter, als beide ouders de zorg voor het kind delen, kunnen zij mogelijk beide een deel van de toeslagen claimen. Als de zorg gelijk verdeeld is, kunnen ouders afspreken wie het budget ontvangt, of het op een gezamenlijke kindrekening laten storten.

Controle door de Belastingdienst

De Belastingdienst controleert co-ouderschap om te bepalen of ouders recht hebben op de fiscale voordelen. De Belastingdienst hanteert de volgende criteria:

• Gelijkmatige verdeling van de zorg: Ouders moeten aantonen dat zij de dagelijkse opvang en opvoeding van hun kind ongeveer gelijk verdelen.
• Documentatie: Een formele overeenkomst, zoals een ouderschapsplan of echtscheidingsconvenant, is essentieel om de afspraken te documenteren.
• Verblijfplaats: De Belastingdienst kan vragen naar de verblijfplaats van het kind en de dagen dat het kind bij elke ouder verblijft.
• Verklaring co-ouderschap: In sommige gevallen kan de Belastingdienst een verklaring co-ouderschap vragen, ondertekend door beide ouders.

De Belastingdienst kan de informatie controleren door middel van een vragenlijst, een huisbezoek of door het opvragen van gegevens bij andere instanties, zoals de gemeente.

Aandachtspunten en Tips

• Ouderschapsplan: Het opstellen van een gedetailleerd ouderschapsplan is cruciaal. Dit plan moet de zorgverdeling, de communicatie en de financiële afspraken vastleggen.
• Administratie: Houd een nauwkeurige administratie bij van de verblijfplaats van het kind en de gemaakte kosten.
• Inschrijving: Overweeg om de kinderen om en om in te schrijven op het adres van de ouders, om optimaal te profiteren van de fiscale voordelen.
• Professioneel advies: De regelgeving rondom co-ouderschap en fiscale aspecten kan complex zijn. Het is raadzaam om professioneel advies in te winnen bij een belastingadviseur of jurist.
• Verandering in situatie: Houd er rekening mee dat veranderingen in de situatie, zoals een verandering in inkomen of de zorgverdeling, gevolgen kunnen hebben voor de fiscale voordelen.

Huurtoeslag en Co-Ouderschap

Zowel de ene als de andere ouder kan huurtoeslag aanvragen. Voor de huurtoeslag kan een kind maar bij één ouder zijn ingeschreven. De andere ouder mag het kind wel meetellen bij het huishouden als hij of zij een aanvraag indient voor huurtoeslag. De Belastingdienst vraagt dan om een verklaring co-ouderschap.

Fiscaal Co-Ouderschap en Meer dan Drie Kinderen

In sommige gevallen, met name bij meer dan drie kinderen, kan fiscaal co-ouderschap nadelig zijn. Het is belangrijk om de specifieke situatie te beoordelen en te berekenen of fiscaal co-ouderschap voordelig is.

Conclusie

Fiscaal co-ouderschap biedt gescheiden ouders mogelijkheden om belastingvoordelen te benutten. Het is essentieel om de regels en voorwaarden te begrijpen en een goede administratie bij te houden. Door een gedetailleerd ouderschapsplan op te stellen en professioneel advies in te winnen, kunnen ouders ervoor zorgen dat zij optimaal profiteren van de fiscale voordelen die co-ouderschap biedt. De Belastingdienst controleert de situatie om misbruik te voorkomen, dus het is belangrijk om transparant te zijn en alle relevante informatie te verstrekken.

Bronnen

1. Kinderopvang Lappelein
2. Bemiddelaar bij Echtscheiding
3. Jongbloed Fiscaal Juristen
4. Kinderopvang Lappelein
5. Nibud
6. Babyhelp
7. Eskalaw
8. Belastingdienst
9. Wildenberg Advocaten
10. Belastingdienst Toeslagen
11. Comoederen
12. Jongbloed Fiscaal Juristen
13. Samenuiteen