Ondersteuning en participatie bij kinderen met een verstandelijke beperking
juli 10, 2025
De kinderopvangsector kent een aanhoudende behoefte aan gekwalificeerd personeel. Gelukkig bestaan er diverse mogelijkheden om via leer-werktrajecten een carrière in de kinderopvang te starten of verder te ontwikkelen. Deze trajecten bieden een aantrekkelijke route voor mensen die graag met kinderen werken, maar nog niet over de benodigde diploma’s beschikken, of voor wie een omscholing wenselijk is. Dit artikel geeft een overzicht van de verschillende mogelijkheden, de vereisten en de voordelen van deze trajecten, gebaseerd op beschikbare informatie.
De kinderopvangsector kampt met een tekort aan personeel, wat de kwaliteit van de zorg kan beïnvloeden en de werkdruk voor bestaande medewerkers verhoogt. Om dit probleem aan te pakken, worden er initiatieven ontplooid om meer mensen aan te trekken en te behouden voor de sector. Een belangrijke strategie is het aanbieden van leer-werktrajecten, die een laagdrempelige manier bieden om een opleiding te volgen terwijl men direct werkervaring opdoet. Organisaties zoals Humankind investeren in eigen academies om zij-instromers op te leiden en te ondersteunen (Bron 8).
Er zijn verschillende soorten leer-werktrajecten beschikbaar, afhankelijk van de vooropleiding en de ambities van de kandidaat.
Het OpGroeiPad is een traject dat zich richt op mensen zonder specifieke vooropleiding, maar met voldoende beheersing van de Nederlandse taal (Bron 1). Gedurende 13 weken wordt onderzocht of werken in de kinderopvang passend is, terwijl de deelnemer al twee examens kan halen om als groepshulp aan de slag te gaan. Na afronding is het mogelijk om door te stromen naar een Mbo2 opleiding Helpende Zorg en Welzijn of een Mbo3 opleiding Pedagogisch medewerker.
Een BBL-traject (Bergen op Zoom Leerweg) combineert praktijkervaring met theoretische lessen. Kandidaten werken een aantal dagen per week in een kinderopvanglocatie en volgen één dag per week les, bijvoorbeeld bij een ROC (Regionaal Opleidings Centrum) (Bron 5). De kosten van de opleiding worden vaak vergoed door de werkgever, in ruil voor een commitment om na het behalen van het diploma nog een aantal jaren in dienst te blijven.
Voor mensen met relevante werkervaring in de kinderopvang, maar zonder een formeel erkend diploma, kan een EVC-traject (Erkenning van Verworven Competenties) een uitkomst bieden (Bron 6, Bron 7). Tijdens dit traject wordt beoordeeld welke competenties de kandidaat al heeft verworven en of deze voldoende zijn om een mbo-diploma te behalen. Het traject duurt doorgaans 3 tot 6 maanden en vereist een portfolio met bewijsmateriaal van de opgedane ervaring.
Een VWNW-traject is bedoeld voor werknemers die boventallig zijn verklaard en begeleiding nodig hebben bij het vinden van ander werk (Bron 3). Dit traject kan zowel binnen als buiten de eigen organisatie plaatsvinden en omvat vaak loopbaanbegeleiding, omscholing en bemiddeling naar een nieuwe functie. Tijdens het traject blijft de werknemer in dienst en wordt het salaris doorbetaald.
De toelatingseisen voor leer-werktrajecten variëren afhankelijk van het type traject. Over het algemeen geldt dat een goede beheersing van de Nederlandse taal essentieel is (Bron 1). Voor sommige trajecten is een afgeronde opleiding op HAVO-, VWO- of MBO-niveau vereist (Bron 6). Een diploma Pedagogisch Medewerker is niet altijd direct noodzakelijk, omdat dit vaak tijdens het traject behaald kan worden.
De financiering van leer-werktrajecten kan variëren. In sommige gevallen worden de opleidingskosten volledig vergoed door de werkgever (Bron 5). Er bestaan ook subsidies, zoals de SLIM-regeling, die organisaties kunnen aanvragen om de kosten van opleidingen te dekken (Bron 11). Daarnaast kunnen deelnemers in aanmerking komen voor een vergoeding voor kinderopvang als ze zelf jonge kinderen hebben (Bron 1).
Pedagogisch medewerkers spelen een cruciale rol in de ontwikkeling van kinderen. Hun taken omvatten het bieden van zorg, het stimuleren van de ontwikkeling, het organiseren van activiteiten en het onderhouden van contact met ouders (Bron 6, Bron 13). Een pedagogisch medewerker is verantwoordelijk voor het creëren van een veilige en stimulerende omgeving waarin kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen.
De arbeidsvoorwaarden voor pedagogisch medewerkers zijn vastgelegd in de Cao Kinderopvang (Bron 10). Deze cao bevat afspraken over salaris, pensioen, werktijden, verlofregelingen en arbeidsomstandigheden. In 2023 en 2024 zijn er loonstijgingen en eenmalige uitkeringen overeengekomen.
Na het behalen van een diploma Pedagogisch Medewerker zijn er diverse mogelijkheden voor verdere ontwikkeling en doorgroei. Zo kan men zich specialiseren in bijvoorbeeld zorgbehoevende kinderen of leidinggevende functies bekleden (Bron 12). Ook zijn er mogelijkheden om door te stromen naar een hogere opleiding, zoals Pedagogiek (Bron 13).
Er zijn diverse opleidingsinstituten die opleidingen aanbieden voor de kinderopvang, zoals NTI en NCOI (Bron 12, Bron 13). Het is belangrijk om een opleidingsinstituut te kiezen dat erkend is en een goede reputatie heeft. KDG Academy biedt bijvoorbeeld navormingen en studiedagen aan voor professionals in de kinderopvang (Bron 4).
De trend van leer-werktrajecten in de kinderopvang zal naar verwachting voortzetten, gezien de aanhoudende vraag naar gekwalificeerd personeel. Organisaties zoals Humankind investeren in innovatieve opleidingsprogramma’s en de SLIM-regeling om de toegankelijkheid van de sector te vergroten (Bron 8, Bron 11).
Leer-werktrajecten bieden een waardevolle route voor mensen die een carrière in de kinderopvang ambiëren. De verschillende soorten trajecten, de financieringsmogelijkheden en de ondersteuning die geboden wordt, maken het een aantrekkelijke optie voor zowel starters als mensen die een omscholing overwegen. Door te investeren in leer-werktrajecten kan de kinderopvangsector de personeelstekorten aanpakken en de kwaliteit van de zorg waarborgen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet