Geheim Ouderschap en de Juridische Positie van Kind en Ouders
juni 29, 2025
Co-ouderschap is een steeds vaker voorkomende vorm van ouderschap na een scheiding, waarbij ouders gezamenlijk het gezag over hun kinderen behouden en de zorg en opvoeding zoveel mogelijk gelijkmatig verdelen. Deze regeling heeft aanzienlijke fiscale gevolgen en kan leiden tot verschillende belastingvoordelen voor beide ouders. De Belastingdienst hanteert specifieke criteria om te bepalen of er sprake is van co-ouderschap, en het is belangrijk voor gescheiden ouders om op de hoogte te zijn van deze regels om optimaal te profiteren van de beschikbare toeslagen en kortingen.
Wat verstaan de Belastingdienst en de wet onder co-ouderschap?
De Belastingdienst definieert co-ouderschap als een situatie waarin ouders een overeenkomst hebben om de dagelijkse opvang en opvoeding van hun kind ongeveer gelijk te verdelen. Dit houdt in dat het kind een substantieel deel van de tijd bij beide ouders verblijft. Hoewel er geen wettelijke definitie van co-ouderschap bestaat, hanteert de Belastingdienst een richtlijn waarbij sprake moet zijn van een vrijwel 50/50 regeling. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat een kind drie volledige dagen per week bij de ene ouder en drie volledige dagen bij de andere ouder verblijft, of om de week bij beide ouders. De verdeling van vakanties wordt ook meegenomen in de beoordeling. Vanaf 2023 geldt dat een kind minimaal 78 dagen over een periode van zes maanden bij elke ouder moet verblijven, waarbij dagdelen (ochtend, middag, avond) worden opgeteld.
Het is belangrijk te benadrukken dat de Belastingdienst strikt vasthoudt aan deze definitie. Een recente uitspraak van de rechtbank bevestigde dat een regeling waarbij de zorg niet gelijkmatig verdeeld was, niet voldeed aan de eisen voor co-ouderschap, wat resulteerde in het terugvorderen van reeds ontvangen heffingskortingen.
Fiscale gevolgen en toeslagen bij co-ouderschap
Co-ouderschap heeft invloed op verschillende toeslagen en belastingvoordelen, waaronder de kinderbijslag, het kindgebonden budget (KGB), de inkomensafhankelijke combinatiekorting, de kinderopvangtoeslag en de huurtoeslag.
Kinderbijslag
De kinderbijslag wordt in principe uitbetaald aan de ouder bij wie het kind is ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP). Bij co-ouderschap kunnen ouders afspreken wie de kinderbijslag ontvangt.
Kindgebonden Budget (KGB)
Het kindgebonden budget is een inkomensafhankelijke toeslag. De hoogte van het KGB hangt af van het inkomen van de ouder en het aantal kinderen. Bij co-ouderschap kan het voordelig zijn om te bepalen wie het KGB ontvangt, afhankelijk van de inkomenssituatie van beide ouders. In sommige gevallen kan het zelfs voordelig zijn om het KGB op een gezamenlijke rekening te laten storten.
Inkomensafhankelijke combinatiekorting
Ouders die werken en kinderen hebben, kunnen in aanmerking komen voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting. Bij co-ouderschap kunnen beide ouders, mits ze voldoen aan de inkomenseisen, deze korting aanvragen.
Kinderopvangtoeslag
De kinderopvangtoeslag kan door beide ouders worden aangevraagd, afhankelijk van de gemaakte afspraken over de kinderopvang. Het maximale aantal opvanguren waarvoor toeslag kan worden aangevraagd, is 230 uur per kind per maand.
Huurtoeslag
Beide ouders kunnen huurtoeslag aanvragen, ook al staat het kind slechts bij één van hen ingeschreven. De andere ouder kan het kind als medebewoner laten meetellen, wat de hoogte van de huurtoeslag kan beïnvloeden. Hiervoor is een verklaring van co-ouderschap nodig, ondertekend door beide ouders.
Controle door de Belastingdienst
De Belastingdienst controleert co-ouderschap om de fiscale gevolgen te beoordelen. Dit gebeurt door het opvragen van informatie over ouderschapsplannen en het vergelijken van opgegeven gegevens met de BRP. De Belastingdienst kan ook een afschrift van het ouderschapsplan of een verklaring van beide ouders opvragen om te bevestigen dat aan de eisen van co-ouderschap wordt voldaan. De dienst richt zich primair op de formele vastlegging van de afspraken, maar kan in sommige gevallen de werkelijke situatie controleren.
Praktische tips voor ouders
Om ervoor te zorgen dat de fiscale voordelen van co-ouderschap optimaal benut worden, is het belangrijk om de volgende tips in acht te nemen:
- Maak duidelijke afspraken: Leg de afspraken over de zorgverdeling en financiële verantwoordelijkheden vast in een ouderschapsplan.
- Verdeel de kinderen ‘op papier’: Als er meerdere kinderen zijn, kan het fiscaal voordelig zijn om de kinderen over beide huishoudens te verdelen.
- Schrijf het kind in bij de ouder met het laagste inkomen: Bij één kind kan het voordelig zijn om het kind in te schrijven bij de ouder met het laagste inkomen om meer toeslagen te ontvangen.
- Win deskundig advies in: Laat het ouderschapsplan controleren door een financieel deskundige om te voorkomen dat er fiscale voordelen gemist worden.
- Geef wijzigingen door: Informeer de Belastingdienst tijdig over wijzigingen in de gezinssamenstelling of zorgregeling.
Belang van een goed ouderschapsplan
Een goed opgesteld ouderschapsplan is essentieel bij co-ouderschap. Het plan moet duidelijk de afspraken over de opvang en opvoeding van het kind vastleggen. Het is raadzaam om de afspraken in het ouderschapsplan te laten controleren door een financieel deskundige om te voorkomen dat er fiscale voordelen worden gemist. Het ouderschapsplan hoeft niet in detail te treden over alle aspecten van de omgangsregeling; de Belastingdienst is vooral geïnteresseerd in de bevestiging dat aan de criteria voor co-ouderschap wordt voldaan.
Conclusie
Co-ouderschap biedt ouders na een scheiding de mogelijkheid om de zorg voor hun kinderen gelijkmatig te verdelen en te profiteren van verschillende belastingvoordelen. Het is echter belangrijk om op de hoogte te zijn van de specifieke criteria die de Belastingdienst hanteert en om de afspraken over de zorgverdeling en financiële verantwoordelijkheden zorgvuldig vast te leggen in een ouderschapsplan. Door de regels te begrijpen en de juiste stappen te ondernemen, kunnen ouders ervoor zorgen dat zij optimaal profiteren van de fiscale voordelen die co-ouderschap biedt.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
