De Sims 4 Ouderschap: Een Uitbreiding van Opvoedkundige Mogelijkheden
juni 29, 2025
De afgelopen decennia heeft de Nederlandse samenleving aanzienlijke veranderingen doorgemaakt op het gebied van gezinsvorming. Traditionele gezinsmodellen zijn minder dominant geworden, en er is een toename van diverse gezinsvormen, waaronder eenoudergezinnen, samengestelde gezinnen en gezinnen met ouders van hetzelfde geslacht. Deze ontwikkelingen hebben geleid tot de noodzaak om de wetgeving rondom ouderschap te herzien, om te zorgen voor een adequate bescherming van de rechten van kinderen en ouders in deze nieuwe contexten. De Staatscommissie Herijking Ouderschap werd in 2014 ingesteld om hierover te adviseren en voorstellen te doen voor een samenhangende wettelijke regeling. Dit artikel geeft een overzicht van de belangrijkste voorstellen en overwegingen van de Staatscommissie, evenals de reactie van het kabinet hierop.
De Staatscommissie Herijking Ouderschap kreeg de opdracht om te adviseren over wijzigingen in het Burgerlijk Wetboek en aanverwante wetten met betrekking tot het ontstaan van juridisch ouderschap, meerouderschap, meeroudergezag en draagmoederschap. De commissie baseerde haar onderzoek op de veranderende maatschappelijke realiteit en de rechten van kinderen, zoals vastgelegd in nationale en internationale verdragen. Centraal stond het belang van het kind en de zeven kernen van goed ouderschap, waaronder onvoorwaardelijke commitment, continuïteit in de opvoeding, lichamelijk welzijn, sociale participatie, organisatie van de opvoeding, vorming van de afstammingsidentiteit en zorg voor contact met belangrijke personen.
De Staatscommissie constateerde dat het in de huidige maatschappij steeds vaker voorkomt dat een kind wordt verzorgd en opgevoed door meer dan twee personen die samen een gezin vormen. Om de band tussen kind en ouders te waarborgen, adviseerde de commissie om juridisch meerouderschap en meeroudergezag onder bepaalde voorwaarden mogelijk te maken. Dit zou betekenen dat meer dan twee personen formeel de rechten en plichten van een ouder hebben. Echter, het kabinet heeft besloten om de voorstellen voor meerouderschap en meerpersoonsgezag niet over te nemen, uit angst voor toename van conflicten rondom kinderen en ouderschap.
Draagmoederschap is een onderwerp dat in toenemende mate aandacht krijgt, zowel in Nederland als internationaal. De Staatscommissie uitte zorgen over de praktijken rondom draagmoederschap in sommige landen, waar de positie van de draagmoeder onvoldoende beschermd is en kinderhandel een risico vormt. Om een zorgvuldig traject te waarborgen, adviseerde de commissie om een wettelijke regeling in te richten voor draagmoederschap, waarbij wensouders vanaf de geboorte het juridisch ouderschap verkrijgen onder strikte voorwaarden. Deze voorwaarden omvatten onder meer:
Het kabinet is voornemens om met een regeling te komen voor draagmoederschap, in lijn met het advies van de Staatscommissie. Dit wetsvoorstel, ingediend in juni 2023, heeft als doel het kind, de draagmoeder en de wensouders beter te beschermen, en kinderhandel en uitbuiting tegen te gaan. Het voorstel omvat onder meer het strafbaar stellen van betalingen voor de overdracht van het ouderschap en het versterken van het recht van het kind op afstammingsinformatie.
De Staatscommissie benadrukte het belang van het recht van kinderen op informatie over hun ontstaansgeschiedenis, en de verantwoordelijkheid van ouders om hierin te voorzien. Dit recht is van belang in situaties waarin biologisch of genetisch ouderschap en juridisch ouderschap niet overeenkomen, zoals bij donorouderschap, adoptie en draagmoederschap. Het kabinet is voornemens om het geven van voorlichting aan het kind over de ontstaansgeschiedenis als een wettelijke verplichting op te nemen. Deze informatie omvat gegevens over de biologische ouders (inclusief donoren), de draagmoeder (indien van toepassing), contactgegevens, medische gegevens en informatie over de instanties die betrokken zijn bij de zwangerschap.
De Staatscommissie constateerde dat de huidige regeling voor het tenietgaan van ouderschap, zoals de vernietiging van een erkenning of de herroeping van een adoptie, knelt. Het kabinet zal deze regeling herzien en de termijnen voor het kind schrappen, waardoor de mogelijkheden om de ouderschapsband te verbreken worden verruimd in gevallen van een ernstig verstoorde relatie tussen het meerderjarige kind en de ouders.
De Staatscommissie heeft ook aandacht besteed aan de positie van minderjarige ouders. Het kabinet zal werken aan maatregelen om de bescherming van minderjarige ouders te versterken.
De invoering van meerouderschap zou aanzienlijke gevolgen hebben voor sociale zekerheidsregelingen, zoals het geboorteverlof, ouderschapsverlof, kinderbijslag en de kinderopvangtoeslag. Ook zou de Basisregistratie Personen (BRP) technisch aangepast moeten worden om de registratie van meer dan twee ouders mogelijk te maken, wat aanzienlijke kosten met zich mee zou brengen.
Het kabinet zal de ontwikkelingen op het gebied van ouderschap voortdurend evalueren en waar nodig aanpassingen doorvoeren. Er zal onderzoek worden gedaan naar de effecten van de nieuwe wetgeving en de praktische problemen die zich voordoen. De evaluatie van de deelgezagsregeling zal onder meer betrekking hebben op de toegevoegde waarde ervan, het conflictpotentieel en de internationale ontwikkelingen.
De herziening van de wetgeving rondom ouderschap is een complex proces, dat wordt gedreven door de veranderende maatschappelijke realiteit en het belang van het kind. De voorstellen van de Staatscommissie Herijking Ouderschap hebben geleid tot belangrijke discussies en beslissingen, met als doel een wettelijke regeling te creëren die recht doet aan de diversiteit van gezinsvormen en de rechten van alle betrokkenen. Hoewel niet alle voorstellen van de Staatscommissie zijn overgenomen, zet het kabinet stappen om de positie van kinderen en ouders te versterken, met name op het gebied van draagmoederschap en het recht op informatie over de ontstaansgeschiedenis. De implementatie van deze veranderingen zal zorgvuldig moeten worden gevolgd en geëvalueerd, om te zorgen voor een optimale bescherming van het belang van het kind.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet