De Puberteit: Een Gids voor Ouders en Opvoeders
juni 29, 2025
De afgelopen jaren, en met name tijdens de coronaperiode, hebben veel ouders met een scheiding of beëindigde relatie voor uitdagingen gestaan bij de invulling van het co-ouderschap. Dit artikel biedt een overzicht van de belangrijkste overwegingen en adviezen, gebaseerd op beschikbare informatie, om het welzijn van kinderen in deze situaties te waarborgen. Het behandelt aspecten van communicatie, praktische afspraken en het omgaan met onzekerheid.
Co-ouderschap houdt in dat beide ouders na een scheiding of het beëindigen van een relatie gezamenlijk en evenredig de zorg voor hun kinderen verdelen. Dit betekent dat het kind ongeveer evenveel tijd bij beide ouders doorbrengt en dat de ouders gelijkelijk betrokken blijven bij de opvoeding en verzorging. Er is geen standaardregeling; de invulling varieert per gezin en wordt afgestemd op de schoolroosters, werkschema’s van de ouders en de behoeften van het kind. Veelvoorkomende regelingen zijn een week-op-week-af regeling of een verdeling van dagen in een maand.
Een belangrijk aspect van co-ouderschap is het gezamenlijk nemen van beslissingen over belangrijke zaken zoals de opvoeding, schoolkeuzes en medische zorg. In de praktijk kan dit variëren van een gelijkwaardige samenwerking tot een meer parallelle opvoeding, waarbij ouders hun kinderen elk op hun eigen manier opvoeden zonder intensief overleg.
Effectieve communicatie tussen ouders is cruciaal voor succesvol co-ouderschap. Het is belangrijk om regelmatig met elkaar in contact te staan, persoonlijk of via de telefoon, en om open te staan voor elkaars perspectief. In situaties waarin de communicatie stroef verloopt, kan het zinvol zijn om de hulp van een mediator in te schakelen.
Tijdens periodes van onzekerheid, zoals de coronacrisis, is communicatie nog belangrijker. Ouders moeten proberen om samen te werken en om duidelijke afspraken te maken die in het belang zijn van het kind. Het is essentieel om te beseffen dat problemen die al bestonden vóór de crisis, nu nog steeds aanwezig kunnen zijn en dat het belangrijk is om de onderliggende communicatieproblemen aan te pakken.
Het is van belang om te onthouden dat kinderen de stress en spanning tussen hun ouders voelen. Door zelf kalm te blijven en samen te werken, kunnen ouders hun kinderen een gevoel van veiligheid en stabiliteit bieden.
Een helder ouderschapsplan is essentieel voor een goed verloop van het co-ouderschap. Dit plan bevat afspraken over de zorgregeling, de besluitvorming en de communicatie tussen de ouders. Het is belangrijk om dit plan op te stellen in overleg met elkaar en om rekening te houden met de behoeften van het kind.
Tijdens de coronaperiode waren er specifieke vragen over het wisselen van kinderen tussen de ouders. Het algemene advies was om de zorgregelingen zoveel mogelijk na te komen, tenzij er gegronde redenen waren om dit niet te doen, zoals ziekte in een van de huishoudens. In dergelijke gevallen is het belangrijk om onderling afspraken te maken die in het belang zijn van het kind.
Ook de fiscale gevolgen van co-ouderschap zijn belangrijk om te overwegen. De Belastingdienst kijkt naar het hoofdverblijf van het kind om te bepalen welke ouder in aanmerking komt voor toeslagen zoals het kindgebonden budget en de kinderbijslag. In sommige gevallen kunnen beide ouders in aanmerking komen voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting.
Periodes van verandering, zoals een lockdown of een epidemie, kunnen extra stress en onzekerheid veroorzaken voor kinderen en ouders. Het is belangrijk om kinderen op een begrijpelijke manier uit te leggen wat er aan de hand is en om hen gerust te stellen. Programma’s zoals het Klokhuis kunnen hierbij behulpzaam zijn.
Het is ook belangrijk om flexibel te zijn en om bereid te zijn om afspraken aan te passen indien nodig. In sommige gevallen kan het nodig zijn om tijdelijk af te wijken van de gebruikelijke zorgregeling, bijvoorbeeld als een van de ouders ziek is of in quarantaine moet.
Als er ruzie ontstaat over het co-ouderschap, is het belangrijk om te proberen om tot een oplossing te komen die in het belang is van het kind. Het kan zinvol zijn om de hulp van een mediator in te schakelen om de communicatie te verbeteren en om tot een compromis te komen.
Het belangrijkste uitgangspunt bij co-ouderschap is om het kind centraal te stellen. Dit betekent dat de behoeften en wensen van het kind voorop moeten staan bij alle beslissingen. Het is belangrijk om met het kind te praten en om te vragen naar zijn of haar mening.
Ouders moeten zich realiseren dat zij, ondanks hun eigen problemen, verantwoordelijk zijn voor het welzijn van hun kind. Dit betekent dat zij moeten proberen om een positieve relatie met hun kind te onderhouden en om te zorgen voor een stabiele en liefdevolle omgeving.
Het is ook belangrijk om te accepteren dat de scheiding of beëindiging van de relatie een impact heeft op het kind en om hem of haar de ruimte te geven om zijn of haar emoties te uiten.
Naast co-ouderschap zijn er andere vormen van ouderschap mogelijk, zoals parallel ouderschap. Bij parallel ouderschap hebben ouders weinig communicatie en emotionele betrokkenheid met elkaar en maken ze duidelijke afspraken om conflicten te vermijden. Deze afspraken worden vastgelegd in een ouderschapsplan en er is weinig ruimte om deze aan te passen.
De keuze voor de meest geschikte vorm van ouderschap hangt af van de specifieke situatie van de ouders en het belang van het kind.
In sommige gevallen kan het zinvol zijn om professionele hulp in te schakelen. Een mediator kan helpen om de communicatie tussen de ouders te verbeteren en om tot een overeenkomst te komen over de zorgregeling. Een familierechtadvocaat kan juridisch advies geven en de ouders vertegenwoordigen in een eventuele rechtszaak. Een opvoedkundige kan advies geven over de opvoeding van de kinderen en helpen om eventuele problemen op te lossen.
Co-ouderschap kan een succesvolle manier zijn om de zorg voor kinderen te verdelen na een scheiding of beëindiging van een relatie. Het vereist echter een goede communicatie, flexibiliteit en de bereidheid om samen te werken. Door het kind centraal te stellen en professionele hulp in te schakelen indien nodig, kunnen ouders ervoor zorgen dat hun kinderen een stabiele en liefdevolle omgeving hebben, ook in tijden van verandering. Het is van groot belang om te onthouden dat het welzijn van het kind altijd voorop moet staan.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet