Corona en Co-Ouderschap: Uitdagingen en Adviezen voor Ouders

De coronacrisis heeft een significante impact gehad op het dagelijks leven van gezinnen, en in het bijzonder op gescheiden ouders en de uitvoering van co-ouderschap. De maatregelen en de onzekerheid die de pandemie met zich meebracht, stelden nieuwe eisen aan de communicatie, flexibiliteit en afspraken tussen ouders. Dit artikel biedt een overzicht van de uitdagingen die tijdens de coronaperiode zijn ontstaan, en geeft advies gebaseerd op beschikbare informatie over hoe ouders hiermee om konden gaan.

De Impact van Corona op Gezinnen

De coronacrisis bracht een periode van verandering en onzekerheid met zich mee, die een aanzienlijke druk legde op gezinnen. Onderzoek van het Nederlands Jeugdinstituut (NJI) toonde aan dat de sfeer thuis wisselend was. Hoewel sommige gezinnen meer tijd met elkaar doorbrachten en dit als positief ervoeren, leidde het bij andere gezinnen juist tot spanningen. Vooral gezinnen met reeds bestaande kwetsbaarheden ondervonden een negatiever effect van de crisis.

De beperkende maatregelen hadden ook invloed op de opvoeding. Ouders hadden moeite met het combineren van thuiswerken, de opvang van kinderen en het ondersteunen van afstandsonderwijs. Dit leidde tot een toename van stress, met name bij ouders van jonge kinderen. Het gemis aan steun van sociale netwerken, zoals grootouders, versterkte deze problematiek.

Uitdagingen bij Co-Ouderschap tijdens Corona

Co-ouders stonden voor specifieke uitdagingen tijdens de coronacrisis. De afspraken over de omgangsregeling moesten soms worden aangepast vanwege ziekte, quarantaine, of veranderende werkzaamheden. Het naleven van de afspraken werd bemoeilijkt door de onzekerheid en de angst voor besmetting.

Een belangrijke vraag was of het wisselen van kinderen tussen de ouders veilig was. Hoewel er geen verbod was op het overbrengen van kinderen, adviseerde het RIVM om de omgangsregeling te heroverwegen in geval van ziekte binnen een huishouden. Ouders moesten in onderling overleg beslissen of en hoe de afspraken aangepast konden worden.

Ook de financiële aspecten van co-ouderschap kwamen onder druk te staan. Door verlies van inkomen of verminderde werktijden, ontstonden er vragen over de betaling van alimentatie.

Flexibiliteit en Communicatie: Sleutelwoorden

Flexibiliteit en goede communicatie waren essentieel om de uitdagingen van co-ouderschap tijdens de coronacrisis te overwinnen. Ouders werden aangeraden om noodafspraken te maken die pasten bij de veranderende omstandigheden. Het was belangrijk om open te staan voor elkaars zorgen en om samen te zoeken naar oplossingen.

Het overleg tussen ouders werd nog belangrijker. In het ouderschapsplan staat vaak een bepaling over overleg bij wijzigingen. Ouders konden afspraken maken over het tijdelijk aanpassen van de omgangsregeling, bijvoorbeeld als een ouder een vitaal beroep had of ziek was. Videobellen kon een alternatief zijn om contact te houden als fysieke ontmoetingen niet mogelijk waren.

Specifieke Situaties en Adviezen

Ziekte: Als een ouder of kind ziek was, was het in verband met de kans op besmetting niet verstandig om de omgangsregeling na te komen.

Lockdown: Bij een lockdown moesten ouders afspreken bij wie de kinderen zouden verblijven en hoe het contact met de andere ouder zou plaatsvinden.

Samengestelde gezinnen: Samengestelde gezinnen stonden voor extra uitdagingen, omdat de spanningen door de coronacrisis de relatie tussen stiefouders en kinderen verder konden compliceren. Duidelijkheid en open communicatie waren hierbij cruciaal.

Ouderschap en een ouder in het buitenland: Reizen naar het buitenland was beperkt, wat de omgangsregeling met een ouder die in het buitenland woonde bemoeilijkte.

Ondersteuning en Hulpbronnen

Verschillende organisaties boden ondersteuning en advies aan ouders tijdens de coronacrisis.

• Villa Pinedo: Bood een platform voor kinderen van gescheiden ouders om hun zorgen te delen en steun te vinden. Ook bood Villa Pinedo een training aan om gescheiden ouders te helpen de pijn van de scheiding bij kinderen te beperken.
• Het Kenniscentrum Kind en Scheiding: Bood gratis online adviesgesprekken aan.
• Kids First Mediation: Beantwoordde vragen over alimentatie en co-ouderschap.
• DAS: Verstrekte informatie over de juridische aspecten van co-ouderschap tijdens de crisis.
• Nieuwe Stap: Publiceerde artikelen en ervaringsverhalen van ouders.
• Stiefgoed.nl: Bood advies en tips voor samengestelde gezinnen.

Alimentatie en Financiële Zorgen

De coronacrisis had ook invloed op de financiële situatie van veel ouders. Verlies van inkomen of verminderde werktijden leidden tot vragen over de betaling van alimentatie. Ouders werden aangeraden om in overleg te treden en te kijken naar mogelijkheden om de alimentatie tijdelijk aan te passen. Verschillende bronnen benadrukten het belang van open communicatie en het zoeken naar een oplossing die voor beide ouders acceptabel was.

De Rol van Kinderen en Hun Behoeften

Het is belangrijk om te benadrukken dat kinderen tijdens de coronacrisis ook te maken hadden met angst, onzekerheid en verandering. Het is essentieel om naar hun behoeften te luisteren en hen gerust te stellen. Het Nederlands Jeugdinstituut benadrukte het belang van contact met beide ouders, ongeacht de omstandigheden. Jongeren die zelf gescheiden ouders hadden, boden zelfs hun hulp aan als "buddy" voor kinderen van gescheiden ouders, om hen te steunen in deze moeilijke tijd.

Conclusie

De coronacrisis heeft de uitdagingen van co-ouderschap vergroot, maar heeft ook de noodzaak van flexibiliteit, communicatie en samenwerking benadrukt. Ouders die in staat waren om open te staan voor elkaars zorgen en om samen te zoeken naar oplossingen, hebben de crisis het beste doorstaan. De beschikbaarheid van ondersteuning en advies van verschillende organisaties heeft hierbij een belangrijke rol gespeeld. Het is van cruciaal belang om de behoeften van kinderen voorop te stellen en hen te blijven verzekeren van de liefde en steun van beide ouders, ongeacht de omstandigheden.

Bronnen

1. https://uitelkaar.nl/info-over-scheiden/corona-scheiden-complete-lijst
2. https://www.notaris.be/nieuws-pers/detail/wat-als-corona-de-verblijfsregeling-van-je-kinderen-in-de-war-stuurt
3. https://www.venvn.nl/afdelingen/jeugdverpleegkundigen/nieuws/peiling-ouderschap-tijdens-de-coronacrisis/
4. https://www.ouders.nl/artikelen/corona-en-co-ouderschap-antwoorden-op-veelgestelde-vragen
5. https://berntsenmulderadvocaten.nl/blogs/personen-en-familierecht/wat-betekenen-de-corona-maatregelen-voor-uw-ouderschapsplan/
6. https://www.kis.nl/artikel/corona-tips-voor-het-ondersteunen-van-gezinnen-met-meervoudige-problematiek
7. https://uitelkaar.nl/info-over-scheiden/co-ouderschap-corona
8. https://www.nji.nl/welbevinden/onderzoek-naar-corona-en-gezinnen-en-opvoeding