Ouderlijk Gezag en Ouderschapsvormen: Een Overzicht voor Ouders en Opvoeders
juni 29, 2025
De opvoeding van kinderen is een complexe taak, waarbij professionals en ouders voortdurend worden uitgedaagd om de best mogelijke ondersteuning te bieden. Verschillende congressen en bijeenkomsten richten zich op het versterken van deze ondersteuning, door kennis te delen over actuele thema’s en praktische handvatten aan te reiken. Dit artikel geeft een overzicht van de behandelde onderwerpen en inzichten, gebaseerd op informatie van diverse evenementen en initiatieven.
Een belangrijk aandachtspunt is het leggen en onderhouden van een goede contact met ouders van jonge kinderen. Niet alle ouders zijn in staat om adequaat te communiceren met professionals, om diverse redenen. Het is essentieel voor professionals in het onderwijs, de kinderopvang, of de gezondheidszorg om te weten waar rekening mee gehouden moet worden en welke valkuilen er kunnen zijn bij de samenwerking met ouders. Tijdens congressen zoals ‘Goed contact met prille ouders’ worden de do’s & dont’s van effectieve communicatie met ouders besproken, met als doel het creëren van een adequate behandelrelatie. Dit is van groot belang wanneer er zorgen zijn over de ontwikkeling van een kind.
De impact van scheiding op ouders en kinderen is een veelvoorkomend thema. Het congres "Van verliezen naar samen winnen" richt zich op het bevorderen van herstel en verbinding na scheiding. De bijeenkomst biedt professionals de mogelijkheid om te leren hoe zij kunnen bijdragen aan een positieve uitkomst voor alle betrokkenen. Tijdens het congres worden persoonlijke ervaringen gedeeld, zoals die van Tatum Dagelet, en wordt er aandacht besteed aan rouwprocessen na scheiding. Workshops bieden praktische tools voor duurzaam samenwerken, het omgaan met de dynamiek van samengestelde gezinnen, en het herkennen van mogelijke drama-patronen. De focus ligt op het welzijn van het kind en het creëren van een stabiele omgeving.
Professionals die ouders ondersteunen, kunnen profiteren van kennis over ouderschapstheorie en de vertaling hiervan naar praktische handelingen. Een congres over opvoedingsondersteuning en ouderschap biedt inzicht in hoe ouders geholpen kunnen worden bij het opvoeden van hun kinderen, met speciale aandacht voor mediawijsheid, de begeleiding van tienermoeders, en het ondersteunen van gemotiveerde en niet-gemotiveerde ouders. Ook de ondersteuning van migrantenouders in opvoeding en ouderschap komt aan bod. Dit congres is met name gericht op HBO- en academisch opgeleide hulpverleners en begeleiders.
De interactie tussen professionals en ouders is niet altijd eenvoudig. Het is belangrijk om te erkennen dat ouderschap niet iets is waar mensen voor opgeleid worden, maar iets wat ze ‘leren’ door te doen. Professionals moeten zich bewust zijn van de belevingswereld van de ouder en contact maken op een manier die wederzijds respectvol is. Tijdens congressen wordt de nadruk gelegd op het belang van uitwisseling en actieve deelname, waarbij ervaringsdeskundige ouders hun verhaal delen en deelnemers de mogelijkheid krijgen om vragen te stellen en casussen te bespreken.
De autonomie van het kind is een belangrijk thema, met name in juridische contexten. De vraag wanneer een jongere zelf mag beslissen over seksuele relaties en de rol van de professional bij het beschermen van het kind worden besproken. Er is een groeiende erkenning dat de mening van ieder kind serieus genomen moet worden, maar het is essentieel om een goede balans te vinden tussen participatie en bescherming.
Ouders met autisme kunnen specifieke uitdagingen ervaren bij de opvoeding van hun kinderen. Een parallelsessie tijdens een congres over autisme belicht deze uitdagingen, zoals het omgaan met prikkels, het lezen van signalen van het kind, en het creëren van voorspelbaarheid. Er worden tips gegeven voor hulpverleners over wat wel en niet als helpend wordt ervaren door ouders met autisme.
Ouders met een licht verstandelijke beperking (LVB) en hun kinderen bevinden zich vaak in kwetsbare situaties. Een landelijk congres over LVB en ouderschap richt zich op het vergroten van het begrip voor deze gezinnen en het bieden van effectieve ondersteuning. Het congres belicht juridische kaders, persoonlijke verhalen, en wetenschappelijke bevindingen, met als doel om de gezinnen beter te zien, te horen en te ondersteunen.
In jeugdbeschermingszaken is het cruciaal om de stem van het kind te horen en serieus te nemen. Er is een groeiende aandacht voor de participatie van kinderen in gesprekken bij de rechter en in mediation. Het is belangrijk om een goede balans te vinden tussen het belang van participatie en de bescherming van het kind, en om te zorgen voor voldoende kennis van de meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling.
Verbinding en relaties vormen de kern van een gezonde ontwikkeling van kinderen. Tijdens congressen worden thema’s als verbinding in de zorg aan de allerkleinsten, de impact van scheiding op relaties, en de kracht van muziek voor kinderen met autisme belicht. De nadruk ligt op het creëren van een veilige en ondersteunende omgeving waarin kinderen kunnen groeien en bloeien.
Het congres FloorPlay in Verbinding, gehouden op de Internationale Dag van de Rechten van het Kind, benadrukt het belang van spel en interactie in de ontwikkeling van jonge kinderen. Keynote sprekers belichten de effecten van schermtijd op de ontwikkeling van kinderen en het belang van verbinding tussen ouders en kinderen. Workshops bieden praktische handvatten voor professionals om de ontwikkeling van kinderen te stimuleren.
Een workshop binnen het kader van schematherapie richt zich op de vraag wat er gebeurt wanneer ouderschap faalt. Dit thema biedt inzicht in de complexe dynamiek van ouder-kind relaties en de impact van vroegtijdige ervaringen op de ontwikkeling van een kind.
De congressen en bijeenkomsten die worden georganiseerd rondom ouderschap en kindontwikkeling benadrukken het belang van kennisdeling, samenwerking en een kindgerichte aanpak. De thema’s die aan bod komen zijn divers, van de uitdagingen van contact met prille ouders tot de specifieke behoeften van kinderen met autisme of ouders met een licht verstandelijke beperking. Door professionals en ouders te ondersteunen met actuele kennis en praktische handvatten, kan er een positieve bijdrage geleverd worden aan de ontwikkeling en het welzijn van kinderen. De focus ligt op het creëren van een veilige, ondersteunende en stimulerende omgeving waarin kinderen kunnen opgroeien tot evenwichtige en veerkrachtige individuen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet