Ouderschap: Een Veelzijdige Relatie met Impact op Ontwikkeling
juni 29, 2025
Co-ouderschap is een veelbesproken onderwerp na een scheiding of het beëindigen van een relatie, waarbij beide ouders de zorg en opvoeding van hun kinderen gelijkwaardig proberen te verdelen. Hoewel de term niet in de wet is vastgelegd, is het een gangbare praktijk die gericht is op het waarborgen van de belangen van het kind. Dit artikel biedt een overzicht van de verschillende vormen van co-ouderschap, de financiële aspecten en praktische overwegingen die hierbij komen kijken, gebaseerd op beschikbare informatie.
Co-ouderschap kenmerkt zich door een gelijke verdeling van de kosten, zorg en opvoeding van kinderen na een scheiding. Beide ouders dragen evenveel verantwoordelijkheid voor de praktische en financiële aspecten van het ouderschap en nemen gezamenlijk beslissingen over belangrijke zaken betreffende hun kinderen. Het concept draait om ‘evenveel’, ‘gelijk’ en ‘samen’. Het is belangrijk te benadrukken dat co-ouderschap niet automatisch betekent dat alles precies doormidden wordt gehakt; het gaat om een evenwicht dat past bij de kinderen, de levens van de ouders, hun werk, de school en hobby’s van de kinderen, en hun woonsituatie.
Er zijn verschillende manieren om co-ouderschap in te richten. De meest voorkomende vormen zijn:
Dit is de meest klassieke vorm, waarbij de tijd volledig gelijk wordt verdeeld: de kinderen zijn de helft van de tijd bij de ene ouder en de andere helft bij de andere ouder. Deze vorm komt vaak voor bij jongere kinderen, omdat het voor hen lastiger kan zijn om de andere ouder een week niet te zien. De verdeling kan op verschillende manieren worden ingevuld. Een voorbeeld is een rooster waarbij de kinderen van maandag tot en met woensdag bij de ene ouder zijn en van woensdagavond tot en met vrijdag bij de andere ouder, met een om en om verdeling van de weekenden. Een andere optie is een vaste wisseldag op vrijdag of zondag, waarbij wekelijks wordt afgewisseld. Dit zorgt voor overzichtelijkheid voor alle betrokkenen. Voordelen van deze vorm zijn structuur, voorspelbaarheid en een eerlijke verdeling, waarbij beide huizen als een thuis kunnen voelen. Een nadeel is het constante schakelen tussen de huizen, wat ook voor de kinderen belastend kan zijn.
Bij een 60/40 verdeling verblijft het kind 60% van de tijd bij de ene ouder en 40% bij de andere. Hoewel dit geen traditioneel co-ouderschap is, kan het in sommige gevallen een passende oplossing zijn. Het is belangrijk dat de verdeling in de praktijk neerkomt op een 50/50 verdeling over een langere periode, om te voldoen aan de eisen van de Belastingdienst voor bepaalde fiscale voordelen.
Deze vorm van co-ouderschap is geschikt voor ouders die niet meer goed met elkaar kunnen communiceren. De huishoudens van vader en moeder staan los van elkaar en de communicatie verloopt indirect, via de app, e-mail of een derde persoon. Belangrijke beslissingen worden voorgelegd aan een advocaat, mediator of de rechter. Ook bij parallel co-ouderschap zorgen beide ouders ongeveer evenveel voor de kinderen.
Hoewel de term co-ouderschap niet in de wet is vastgelegd, is het wel belangrijk om afspraken vast te leggen in een ouderschapsplan. De rechter keurt dit plan goed, mits de afspraken eerlijk en in het belang van het kind zijn.
De Belastingdienst hanteert een eigen definitie van co-ouderschap voor de beoordeling van recht op inkomensafhankelijke combinatiekorting. Volgens de Belastingdienst zijn ouders co-ouders als het kind minimaal drie volle dagen per week bij beide ouders verblijft, of om de week bij de ene en om de week bij de andere ouder. Vanaf 2023 geldt dat ouders co-ouders zijn als het kind in een herhalend ritme minimaal 78 dagen over een periode van zes maanden bij elke ouder verblijft.
Bij co-ouderschap worden de kosten voor een kind in twee huishoudens gemaakt. Sommige kosten worden dubbel gemaakt, zoals huur of hypotheek en de kosten van de inboedel, waardoor de totale kosten hoger zijn. Het is belangrijk om vooraf af te spreken welke kosten worden verdeeld en welke niet. Eigen kosten zijn de kosten die elk huishouden voor zichzelf maakt, terwijl te verdelen kosten uitgaven zijn voor het kind die één ouder doet, zoals verzekeringen en schoolkosten. Deze te verdelen kosten kunnen naar draagkracht worden verdeeld, waarbij rekening wordt gehouden met het inkomen van beide ouders.
Co-ouders kunnen in aanmerking komen voor verschillende belastingvoordelen, waaronder kinderbijslag, Kind Gebonden Budget (KGB), Alleenstaande Ouderkop (AOK), inkomensafhankelijke combinatiekorting, kinderopvangtoeslag en huurtoeslag.
Bij het kiezen voor co-ouderschap is het belangrijk om rekening te houden met verschillende praktische aspecten:
Een grote afstand tussen de woningen kan de logistiek bemoeilijken en de frequentie van contact tussen het kind en beide ouders beperken.
Goede communicatie tussen de ouders is essentieel voor een succesvol co-ouderschap. Het is belangrijk om open en eerlijk te zijn over de behoeften van het kind en om samen te werken aan een oplossing die voor alle betrokkenen werkt.
De frequentie van de wisselmomenten kan van invloed zijn op het welzijn van het kind. Over het algemeen ervaren kinderen frequente wisselingen van huis als onprettig. Voor jongere kinderen kan een wisselmoment na een halve week geschikt zijn, terwijl oudere kinderen vaak de voorkeur geven aan minder frequente wisselingen.
Een gedetailleerd ouderschapsplan is cruciaal voor een succesvol co-ouderschap. Dit plan bevat afspraken over de zorgverdeling, alimentatie, opvoeding, schoolkeuzes en andere belangrijke zaken.
Co-ouderschap werkt het beste als beide ouders bereid zijn om samen te werken en de belangen van het kind voorop te stellen. Het is belangrijk dat het kind voor langere perioden van huis kan zijn, dat er goede afspraken kunnen worden gemaakt en dat beide ouders bereid zijn om ongeveer dezelfde huisregels toe te passen en elkaar te informeren over de ontwikkelingen van de kinderen.
Co-ouderschap is een vorm van ouderschap waarbij beide ouders na een scheiding of het beëindigen van een relatie de zorg en opvoeding van hun kinderen gelijkwaardig proberen te verdelen. Er zijn verschillende vormen van co-ouderschap, elk met zijn eigen voor- en nadelen. Het is belangrijk om rekening te houden met de juridische, financiële en praktische aspecten bij het kiezen voor co-ouderschap, en om een gedetailleerd ouderschapsplan op te stellen. Een succesvol co-ouderschap vereist goede communicatie, samenwerking en een focus op het welzijn van het kind.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet