Co-ouderschap: Kosten, Afspraken en Juridische Aspecten
juni 29, 2025
Co-ouderschap, waarbij beide ouders na een scheiding gezamenlijk verantwoordelijk blijven voor de opvoeding en verzorging van hun kinderen, is een steeds vaker gekozen optie. Er bestaat geen standaardregeling; de invulling is afhankelijk van de specifieke situatie van het kind, de ouders en hun levensomstandigheden. Ouders maken zelf afspraken over de zorgverdeling, de omgang met de kinderen en de financiële verantwoordelijkheden, die vastgelegd worden in een ouderschapsplan. Dit plan kan juridisch bindend worden gemaakt. Het is belangrijk te benadrukken dat beide ouders gelijke rechten hebben om de ouderlijke verantwoordelijkheden te dragen, met respect voor elkaars rol in het leven van het kind.
Er zijn diverse manieren om co-ouderschap te organiseren. Een veelvoorkomende vorm is de week op week af regeling, waarbij de kinderen de ene week bij de ene ouder en de andere week bij de andere ouder verblijven. Een andere optie is een gedeelde week regeling, waarbij de kinderen bijvoorbeeld op maandag en dinsdag bij de ene ouder zijn en woensdag en donderdag bij de andere ouder. Het weekend wordt dan om en om gedeeld.
Sommige ouders kiezen voor een schema waarbij de kinderen 60/40 of 70/30 van de tijd bij één van de ouders verblijven. Dit kan passend zijn bij verschillende werkroosters, persoonlijke omstandigheden of de thuissituatie van de ouders. Bij een 60/40 verdeling verblijven de kinderen bijvoorbeeld van maandag tot en met donderdag bij de ene ouder en van vrijdag tot en met zondag bij de andere ouder, met een verlenging van het weekend om de week. Een 70/30 verdeling houdt in dat de kinderen het grootste deel van de tijd bij één ouder verblijven, met af en toe een bezoek aan de andere ouder.
Een minder vaak voorkomende, maar soms passende regeling is een omgangsregeling waarbij de kinderen één weekend per veertien dagen bij de andere ouder verblijven. Dit kan overwogen worden als ouders ver uit elkaar wonen.
Na een scheiding is het voor kinderen belangrijk om structuur te ervaren. Wisselen tussen ouders kan voor onzekerheid zorgen, daarom is het wenselijk om een stabiel en voorspelbaar schema te creëren. Het is belangrijk om niet te veel te wisselen, en een vaste dag in de week bij één van de ouders kan een gevoel van veiligheid bieden. Dit geldt met name voor jongere kinderen.
De leeftijd van het kind speelt een belangrijke rol bij het bepalen van de meest geschikte zorgregeling. Voor jonge kinderen (0-2 jaar) is frequent contact met beide ouders belangrijk voor een veilige hechting. Voor kinderen van 2-6 jaar is het raadzaam om niet te lange periodes tussen de ouderwisselingen te hebben, omdat ze nog niet goed besef hebben van tijd. Kinderen van 6-12 jaar kunnen beter omgaan met langere periodes weg bij een ouder. Voor kinderen vanaf 12 jaar geldt dat zij een stem hebben in het ouderschapsplan en aangeven waar ze willen wonen en of ze het eens zijn met de zorgverdeling. Een kind van 12 jaar en ouder moet een kindverklaring ondertekenen, waarmee het aangeeft betrokken te zijn bij het opstellen van het plan en het eens of oneens is met de afspraken.
Het is essentieel om kinderen te betrekken bij het maken van afspraken die hun leven beïnvloeden. Ouders moeten hun kinderen vragen naar hun reactie op onderwerpen die hen aangaan, zonder hen te vragen te kiezen tussen tegengestelde ideeën of wensen. Tijdens gesprekken over de omgang moeten financiële zaken, zoals kinderalimentatie, niet met de kinderen besproken worden. Het is belangrijk om te onthouden dat kinderen het recht hebben om beide ouders te zien en dat ouders geen loyaliteitsconflicten mogen veroorzaken.
Co-ouderschap vereist voortdurende samenwerking en communicatie tussen de ouders. Het is belangrijk om belangrijke zaken en veranderingen, zoals schoolkeuze, vakantieregelingen of verhuizingen, te bespreken. Ouders moeten ook overeenstemming bereiken over de financiën en eventueel een kostenboekje bijhouden. Goede communicatie, respect en een open instelling zijn essentieel voor een succesvolle co-ouderschapsregeling.
Een ouderschapsplan is geen statisch document, maar kan worden aangepast indien nodig. Het is belangrijk om de regeling niet te star te maken, zodat er ruimte is voor aanpassingen als de situatie verandert, bijvoorbeeld als de kinderen andere behoeften krijgen of als één van de ouders een nieuwe partner heeft of wil verhuizen.
Naast de basisregelingen kunnen ouders extra contactmomenten toevoegen, zoals beeldbellen, het ondernemen van een specifieke activiteit of een extra avondje samen eten. Weekendregelingen kunnen uitgebreid worden met een doordeweekse dag of een verlenging van het weekend met één of twee extra nachtjes.
Een alternatieve vorm van co-ouderschap is ‘birdnesting’, waarbij de ouders afwisselend in het huis van de kinderen verblijven, en de kinderen op één vaste plek blijven wonen. Het idee hierachter is dat de kinderen zo min mogelijk gevolgen ondervinden van de scheiding. Deze vorm vereist echter veel van de ouders op relationeel, communicatief en organisatorisch vlak.
De verdeling van vakanties en feestdagen kan op verschillende manieren worden geregeld. Ouders kunnen afspreken dat de kinderen de helft van de feestdagen en vakanties in het even jaar bij de ene ouder en in het oneven jaar bij de andere ouder vieren. Het is ook mogelijk om de verdeling in overleg te bepalen, of af te spreken dat de kinderen de feestdagen vieren waar ze op dat moment al zijn vanwege de reguliere omgangsregeling.
Hoewel co-ouderschap in veel gevallen een goede oplossing kan zijn, is het niet altijd geschikt. In sommige situaties kan een omgangsregeling, waarbij één ouder de hoofdverzorger is, een betere optie zijn. Dit kan het geval zijn als de ouders te ver uit elkaar wonen, als één ouder fulltime werkt en de andere ouder flexibele werktijden heeft, of als de ouders onvoldoende in staat zijn om samen afspraken te maken over de verdeling van de zorg.
Het is verplicht om een ouderschapsplan op te stellen als er minderjarige kinderen zijn. Dit plan moet vastleggen hoe de zorg en omgang geregeld zijn, en kan juridisch bindend worden gemaakt door een rechter.
Conclusie
Co-ouderschap biedt een manier voor gescheiden ouders om beiden een actieve rol in het leven van hun kinderen te blijven spelen. De beste regeling is afhankelijk van de specifieke omstandigheden van het gezin, de leeftijd van de kinderen en de mogelijkheid tot goede communicatie en samenwerking tussen de ouders. Het is essentieel om het welzijn van de kinderen voorop te stellen en een regeling te kiezen die structuur, voorspelbaarheid en een veilige omgeving biedt.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet