Hoofdverblijfplaats bij Co-ouderschap: Regels, Procedures en Praktische Overwegingen
juni 29, 2025
Co-ouderschap is een veelbesproken onderwerp geworden in de context van scheidingen en gescheiden ouderschap. Meer dan 90 procent van de ouders behoudt na een scheiding gezamenlijk ouderlijk gezag over hun kinderen, wat betekent dat beide ouders beslissingen mogen nemen over hun kind. Dit gezamenlijk gezag kan op verschillende manieren worden georganiseerd, waarbij co-ouderschap een prominente optie is. Dit artikel biedt een overzicht van de verschillende vormen van ouderschap, de kenmerken van co-ouderschap, praktische overwegingen en de juridische aspecten die hierbij komen kijken.
Naast co-ouderschap bestaan er andere vormen van ouderschap na een scheiding. Een belangrijk onderscheid is dat tussen een zorgregeling en een omgangsregeling. Wanneer beide ouders gezag hebben, spreken we van een zorgregeling, die de verdeling van de zorg- en opvoedtaken regelt. Als slechts één ouder gezag heeft, is er een omgangsregeling voor de ouder zonder gezag, waarin staat hoe vaak deze het kind ziet. De verdeling van de zorgtaken binnen een zorgregeling kan variëren van 50/50 tot een ongelijke verdeling, zoals 70/30. Een zorgregeling met een ongeveer gelijke verdeling wordt specifiek co-ouderschap genoemd.
Parallel ouderschap is een andere vorm, waarbij ouders hun kinderen elk op hun eigen manier opvoeden zonder overleg. Er is weinig communicatie en emotionele betrokkenheid tussen de ouders, en afspraken worden vastgelegd om conflicten te minimaliseren.
Co-ouderschap houdt in dat beide ouders na een scheiding gezamenlijk verantwoordelijk blijven voor de opvoeding en verzorging van hun kinderen. In de praktijk betekent dit dat kinderen ongeveer evenveel tijd bij beide ouders doorbrengen. Hoewel een 50/50 verdeling vaak voorkomt, zijn ook andere varianten mogelijk, afhankelijk van de specifieke omstandigheden en afspraken tussen de ouders. Het is belangrijk te benadrukken dat co-ouderschap in Nederland niet wettelijk vastgelegd is, waardoor ouders vrij zijn om de invulling ervan zelf te bepalen.
Co-ouderschap wordt vaak geassocieerd met een gelijkwaardige verdeling van de zorgtaken, maar het gaat niet uitsluitend om de kwantiteit van de tijd die elke ouder met het kind doorbrengt. Het gaat om het gelijkwaardig ouderschap, zoals vastgelegd in de wet, wat de juridische rechten en plichten van beide ouders benadrukt. Het ouderlijk gezag blijft in stand, ongeacht de verdeling van de zorgtaken.
Effectief co-ouderschap vereist specifieke eigenschappen en gedragingen van beide ouders. Belangrijke kenmerken zijn:
Het naleven van ouderschapsplannen en het inschakelen van hulpverleners of mediators bij conflicten zijn eveneens essentieel. Elke ouder is verantwoordelijk voor de eigen relatie met het kind.
Een van de belangrijkste voordelen van co-ouderschap is de gedeelde verantwoordelijkheid voor de kinderen. Dit kan de last van de zorgtaken verlichten en ervoor zorgen dat geen enkele ouder overbelast raakt. Ouders kunnen elkaar ondersteunen en taken verdelen, waardoor er meer tijd overblijft voor persoonlijke ontwikkeling en ontspanning. Bovendien kunnen beide ouders kwalitatieve tijd doorbrengen met de kinderen en betrokken blijven bij hun dagelijkse leven, zoals school, sport en vrienden.
Hoewel co-ouderschap veel voordelen biedt, zijn er ook potentiële nadelen en valkuilen. Deze omvatten:
Het is belangrijk te onthouden dat co-ouderschap niet in elke situatie geschikt is.
Bij co-ouderschap blijft het gezamenlijk ouderlijk gezag van kracht, tenzij de rechter anders beslist. Ouders zijn vrij om de invulling van co-ouderschap zelf te bepalen, maar het is essentieel om duidelijke afspraken te maken en deze vast te leggen in een ouderschapsplan. Dit plan moet wettelijk verplicht worden opgesteld voor ouders die willen scheiden en kinderen hebben jonger dan 18 jaar.
Financiële aspecten, zoals alimentatie, kinderbijslag en toeslagen, moeten ook worden geregeld. Hoewel vaak wordt gedacht dat er geen alimentatie betaald hoeft te worden bij co-ouderschap, is dit niet altijd het geval. De hoogte van de alimentatie kan wel worden beïnvloed door de co-ouderschapsregeling.
Het is gebruikelijk dat de kinderbijslag op een gezamenlijke kinderrekening wordt gestort. Ouders kunnen ook profiteren van het Kind Gebonden Budget (KGB) en de Alleenstaande Ouderkop (AOK), afhankelijk van hun inkomen en situatie.
Een ouderschapsplan is niet statisch en kan worden aangepast aan veranderende omstandigheden. Het is belangrijk dat ouders in staat zijn om open en eerlijk te communiceren en samen te werken om de best mogelijke regeling voor hun kinderen te creëren. Als er problemen ontstaan, kan de hulp van een mediator worden ingeschakeld.
Het is cruciaal om te onthouden dat co-ouderschap draait om het welzijn van de kinderen. Ouders moeten bereid zijn om compromissen te sluiten en flexibel te zijn om ervoor te zorgen dat de kinderen een stabiele en liefdevolle omgeving hebben, ondanks de scheiding van hun ouders.
Co-ouderschap is niet altijd de beste optie. In situaties waarin er sprake is van mishandeling, seksueel misbruik of ernstige conflicten tussen de ouders, kan het beter zijn om de omgang met één ouder tijdelijk of permanent te ontzeggen. De rechter kan hierover beslissen.
Co-ouderschap is een vorm van ouderschap die steeds populairder wordt na een scheiding. Het biedt voordelen zoals gedeelde verantwoordelijkheid, betrokkenheid van beide ouders en meer tijd voor persoonlijke ontwikkeling. Echter, het vereist ook goede communicatie, flexibiliteit en de bereidheid om samen te werken. Het is belangrijk om de specifieke omstandigheden van elke situatie te overwegen en een ouderschapsplan op te stellen dat het beste is voor de kinderen. Het uiteindelijke doel is om ervoor te zorgen dat kinderen, ondanks de scheiding van hun ouders, een stabiele en liefdevolle omgeving hebben waarin ze kunnen opgroeien.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet