Co-ouderschap en de Onderhoudsplicht na Meerderjarigheid: Rechten en Plichten
juni 29, 2025
De beëindiging van een relatie is een ingrijpende gebeurtenis, zeker wanneer er kinderen bij betrokken zijn. Een van de meest prangende vragen die opkomt, is vaak de woonvraag. Hoe regel je een geschikte woonruimte voor jezelf en je kinderen na een scheiding? In sommige gevallen kan een urgentieaanvraag voor een sociale huurwoning een oplossing bieden. Dit artikel geeft een overzicht van de mogelijkheden en voorwaarden voor woonurgentie in de regio Alkmaar, met speciale aandacht voor situaties waarin sprake is van co-ouderschap.
Woonurgentie is een procedure waarmee men bij de gemeente een verzoek kan indienen om voorrang te krijgen bij de toewijzing van een sociale huurwoning. Dit is bedoeld voor situaties waarin er sprake is van een noodsituatie en er geen andere redelijke oplossing mogelijk is. De gemeente Alkmaar, en de omliggende gemeenten in de regio, hanteren specifieke criteria om te bepalen of iemand in aanmerking komt voor een urgentieverklaring. Het is belangrijk te benadrukken dat het aantal beschikbare woningen beperkt is, waardoor urgentie alleen wordt toegekend in daadwerkelijk noodzakelijke situaties.
De voorwaarden voor het aanvragen van woonurgentie kunnen per gemeente verschillen. In de regio Alkmaar gelden in het algemeen de volgende criteria: men moet minimaal 18 jaar oud zijn, de Nederlandse nationaliteit bezitten of een geldig verblijfsdocument hebben, en ingeschreven staan als woningzoekende bij SVNK (Sociale Verhuurders Noord-Kennemerland). Daarnaast is het vereist dat men minimaal één jaar in de gemeente Dijk en Waard woont, of een maatschappelijke binding met de gemeente heeft. Een cruciale voorwaarde is dat er sprake is van een noodsituatie die binnen zes maanden een andere woonruimte vereist, en dat deze noodsituatie niet het gevolg is van eigen schuld. Tot slot geldt er een inkomensgrens; in 2024 mag het belastbaar inkomen van een eenpersoonshuishouden maximaal € 47.699 bedragen en voor een meerpersoonshuishouden € 52.671.
Een scheiding kan een reden zijn om urgentie aan te vragen, maar dit is niet automatisch het geval. De urgentiecommissie beoordeelt de situatie per geval. In de regio Stedendriehoek (Apeldoorn, Deventer, Zutphen) wordt urgentie bij scheiding vooral toegekend bij dreigende dakloosheid met kinderen of bij medische urgentie. In Alkmaar zelf is de situatie complexer. Er is een tendens om de urgentie bij woningtoewijzing voor gescheiden mensen met kinderen af te schaffen, met het argument dat de samenleving is veranderd en co-ouderschap steeds vaker voorkomt. Er wordt kritiek geuit op het idee dat de situatie van ouders na een scheiding niet "rot genoeg" zou zijn om in aanmerking te komen voor urgentie.
De situatie rondom co-ouderschap is bijzonder. In sommige gemeenten, zoals Nieuwegein, krijgt alleen de ouder met hoofdzorg voor de kinderen urgentie. Bij co-ouderschap, waarbij beide ouders gelijkwaardige zorgtaken hebben, krijgt slechts één ouder urgentie. In andere gemeenten, zoals Alkmaar, kan het juist zijn dat het feit dat er sprake is van co-ouderschap de kans op urgentie verkleint, omdat de noodzaak voor een aparte woning minder groot wordt geacht. Het is belangrijk om te weten dat in de regio Alkmaar, als de gemeente Alkmaar overweegt de urgentie bij woningtoewijzing voor gescheiden mensen met kinderen af te schaffen, dit tot veel ellende kan leiden, vooral voor kinderen en degene die tijdelijk onderdak biedt.
De procedure voor het indienen van een urgentieaanvraag verschilt per gemeente. In de gemeente Dijk en Waard begint men met het invullen van een contactformulier, waarin de situatie nauwkeurig wordt toegelicht. Vervolgens volgt een gesprek met het team Wonen. Als uit dit gesprek blijkt dat er mogelijk recht is op een urgentieverklaring, wordt een aanvraagformulier toegestuurd. Na het invullen van het formulier en het toevoegen van de benodigde bijlagen, volgt een urgentiegesprek met een medewerker van de gemeente. De gemeente kan onafhankelijk medisch advies opvragen om de aanvraag grondig te onderzoeken. Uiteindelijk wordt de aanvraag beoordeeld door de Regionale Urgentiecommissie.
Naast het aanvragen van urgentie zijn er ook andere woonoplossingen mogelijk na een scheiding. Bij co-ouderschap kan men overwegen om in de sociale huurwoning te blijven en de kinderen tussen de twee huizen te laten pendelen, of kiezen voor een "bird’s nest" regeling, waarbij de kinderen in het ouderlijk huis blijven wonen en de ouders om beurten in het huis verblijven. In het geval van een koopwoning kan een van de partners in de woning blijven wonen, mits dit financieel haalbaar is. Tijdelijke huisvesting, zoals inwoning bij familie of vrienden, kan ook een optie zijn.
Het is raadzaam om direct na de scheiding in te schrijven bij een woningplatform, zoals Woonkeus. Houd een overzicht bij van alle reacties op woningen en onderzoek tijdelijke woonoplossingen. Het is ook verstandig om tijdig hulp te zoeken bij een mediator, een huisarts (voor een medische verklaring indien nodig) en een MfN mediator. Zorg ervoor dat alle documenten worden ondertekend door beide partners en de mediator. Controleer of de gemeente een urgentietest of urgentiewijzer aanbiedt. Bij afwijzing van de aanvraag is het mogelijk om bezwaar te maken.
Een goed opgesteld ouderplan kan bijdragen aan de urgentie van de woningaanvraag. Als het duidelijk is dat de huidige woonomstandigheden niet meer geschikt zijn voor de kinderen, kan dit een reden zijn om urgentie aan te vragen. Het ouderplan regelt zaken als de verdeling van de zorg, de communicatie tussen de ouders en de financiële afspraken.
De aanvraag van woonurgentie na een scheiding in de regio Alkmaar is een complexe procedure met specifieke voorwaarden. De kans op succes hangt af van de individuele situatie, de gemeente waar men woont en de mate van noodzaak. Hoewel er een tendens is om de urgentie bij woningtoewijzing voor gescheiden mensen met kinderen af te schaffen, blijft het belangrijk om de mogelijkheden te onderzoeken en een goed onderbouwde aanvraag in te dienen. Het is essentieel om te onthouden dat het vinden van een geschikte woonruimte in het belang van de kinderen is en dat ouders samen verantwoordelijk zijn voor het vinden van een oplossing. Het is raadzaam om tijdig hulp te zoeken bij professionals, zoals mediators en juristen, om de beste strategie te bepalen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet