Co-ouderschap en de Impact van Corona: Uitdagingen en Aanpassingen
juni 29, 2025
Een scheiding is een ingrijpende gebeurtenis voor het hele gezin, en de impact op kinderen kan aanzienlijk zijn. Wanneer één van de ouders psychische problemen ervaart, worden de uitdagingen rondom co-ouderschap complexer. Dit artikel bespreekt de overwegingen en mogelijke benaderingen bij co-ouderschap in situaties waarin een ouder te kampen heeft met psychische problematiek, gebaseerd op beschikbare informatie.
De Impact van Scheiding op Kinderen
Een scheiding brengt stress en veranderingen met zich mee die kinderen op verschillende manieren kunnen beïnvloeden. Kinderen kunnen emotionele problemen ervaren, zoals angst, verdriet en depressieve gevoelens. Gedragsproblemen, zoals slaapproblemen, hoofdpijn en buikpijn, kunnen ook voorkomen. Daarnaast kunnen scheidingen leiden tot problemen op school, zoals concentratieproblemen en lagere schoolprestaties. Het is belangrijk te benadrukken dat de meeste kinderen zich binnen twee jaar na de scheiding weer herstellen, maar bij een aanzienlijk deel (ongeveer 20%) kunnen de problemen aanhouden. Financiële achteruitgang als gevolg van de scheiding kan de situatie verder compliceren.
Psychische Problemen van een Ouder en Co-ouderschap
De invloed van de psychische gezondheid van een ouder op het co-ouderschap is aanzienlijk. Wanneer een ouder psychische problemen heeft, kan dit de feitelijke omgang met het kind beïnvloeden. Het is cruciaal dat de ouder eigenaarschap neemt over de eigen problematiek en streeft naar een manier om de impact op het kind, de andere ouder en de communicatie tussen hen te minimaliseren. Dit vereist dat het gedrag van de ouder is afgestemd op de aard, duur en intensiteit van de psychische stoornis.
Het is belangrijk te onthouden dat de andere ouder geen eenzijdig recht heeft om de omgang te staken puur op basis van een diagnose. Alleen een rechter kan hierover beslissen, hoewel ernstige zorgen de situatie wel ‘verontschuldigbaar’ kunnen maken.
Risicofactoren bij Complexe Scheidingen
Complexe scheidingen, gekenmerkt door dwang, stressfactoren, persoonlijke problematiek van de ouders, of een achterliggende problematiek zoals jeugdtrauma, vereisen extra aandacht. Destructieve communicatiepatronen, ouderproblematiek zoals persoonlijkheidsstoornissen of verslaving, en een gebrek aan focus op het belang van de kinderen zijn risicofactoren die de situatie kunnen verslechteren. In dergelijke gevallen kan er sprake zijn van agressie, bedreiging, geweld, stalking of problemen rond de uitvoering van de omgangsregeling.
Bescherming van het Kind: Veiligheid Voorop
De veiligheid van het kind staat altijd voorop. Wanneer er sprake is van onveiligheid, kan een tijdelijk huisverbod, een AWARE-systeem of een omgangshuis overwogen worden. In situaties waarin zorg en recht samenkomen, is professionele hulp essentieel. Het is belangrijk te erkennen dat de problemen niet altijd op de voorgrond staan; soms gaat het om subtiele vormen van controle of manipulatie.
Omgaan met een Ouder met Psychische Problemen: Handvatten
Het is van belang om te begrijpen dat psychische problemen vaak om steun en hulp vragen. Het verwijten van de ander helpt niet en kan de situatie juist verergeren. Het is belangrijk om te proberen welwillend te blijven communiceren, zonder begrip te verwachten. Begrip moet verdiend worden.
Specifieke handvatten omvatten:
- Basisveiligheid: Zorg voor de basisveiligheid van het kind en voldoe aan de voorwaarden voor goed-genoeg-opvoederschap.
- Ouderschapsnormen: Blijf conformeren aan de ouderschapsnormen.
- Begeleide omgang: Overweeg begeleide omgang, tijdelijk of permanent, om de veiligheid van het kind te waarborgen en de impact van de psychische problematiek te beoordelen.
- Professionele begeleiding: Schakel professionele begeleiding in om de omgangsregeling vorm te geven en de draagkracht en het belang van het kind voorop te stellen.
Juridische Aspecten en Beslissingen van de Rechter
Een rechter zal bij het bepalen van de omgangsregeling rekening houden met de volgende factoren:
- Ernstig nadeel: Zou omgang ernstig nadeel opleveren voor de geestelijke of lichamelijke ontwikkeling van het kind?
- Geschiktheid: Is de ouder kennelijk ongeschikt of niet in staat tot omgang?
- Bezwaren van het kind: Heeft een kind van twaalf jaar of ouder ernstige bezwaren tegen omgang?
- Zwaarwegende belangen: Is omgang anderszins in strijd met zwaarwegende belangen van het kind?
Het is belangrijk te onthouden dat een ouder, zelfs na eerdere akkoordverklaringen over beperkte of geen contact, opnieuw een verzoek tot omgang kan indienen. Het onterecht aankaarten van psychische problemen van de andere ouder kan averechts werken.
Manipulatie en Bescherming van het Kind
In situaties waarin een ouder manipulatief is, is het cruciaal om grenzen te bewaken en de kinderen te begeleiden. Kinderen kunnen gemanipuleerd worden en bestookt worden met verhalen, waardoor ze in de war raken. Het is belangrijk om de kinderen te helpen omgaan met deze situaties en nazorg te bieden na bezoeken aan de manipulatieve ouder.
Beschermende Factoren voor Kinderen
Naast het minimaliseren van conflicten en het onderhouden van een goede band met beide ouders, zijn er andere beschermende factoren die de kans op problemen rondom een scheiding kunnen verminderen: humor van de ouders, een positieve en samenwerkende relatie tussen ouders, oog en interesse voor de behoeften van het kind, en een positieve, ondersteunende relatie met beide ouders na de scheiding.
Conclusie
Co-ouderschap in situaties waarin een ouder psychische problemen ervaart, vereist een zorgvuldige afweging van de belangen van alle betrokkenen, met de veiligheid en het welzijn van het kind als hoogste prioriteit. Het is essentieel om professionele hulp in te schakelen, de juridische aspecten te begrijpen en te focussen op het minimaliseren van de impact van de psychische problematiek op het kind. Open communicatie, het bewaken van grenzen en het bieden van een stabiele en liefdevolle omgeving zijn cruciaal voor het welzijn van het kind tijdens en na de scheiding.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
